¶¹²ÿï°°±ÿï‚ÄéòáåÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1DIRAE}1 Battare, cycneas repetamus carmine uoces: €diuisas iterum sedes et rura canamus, €rura quibus diras indiximus, impia uota. €ante lupos rapient haedi, uituli ante leones, €delphini fugient pisces, aquilae ante columbas €et conuersa retro rerum discordia gliscet_ €multa prius fient quam non mea libera auena: €montibus et siluis dicam tua facta, Lycurge. €@@impia. Trinacriae sterilescant gaudia uobis €nec fecunda, senis nostri felicia rura, €semina parturiant segetes, non pascua colles, €non arbusta nouas fruges, non pampinus uuas, €ipsae non siluae frondes, non flumina montes. €rursus et hoc iterum repetamus, Battare, carmen: €effetas Cereris sulcis condatis auenas, €pallida flauescant aestu sitientia prata, €immatura cadant ramis pendentia mala, €desint et siluis frondes et fontibus umor, @1 €nec desit nostris deuotum carmen auenis. €haec Veneris uario florentia serta decore, €purpureo campos quae pingunt uerna colore €(hinc aurae dulces, hinc suauis spiritus agri), €mutent pestiferos aestus et taetra uenena; €dulcia non oculis, non auribus ulla ferantur. €sic precor, et nostris superent haec carmina uotis: €%ludimus% et multum nostris cantata libellis, €optima siluarum, formosis densa uirectis, €%tondemus% uirides umbras, nec laeta comantis €iactabis mollis ramos inflantibus auris €(nec mihi saepe meum resonabit, Battare, carmen), €militis impia cum succedet dextera ferro €formosaeque cadent umbrae, formosior illis €ipsa cades, ueteris domini felicia ligna_ €nequiquam: nostris potius deuota libellis €ignibus aetheriis flagrabit. Iuppiter (ipse €Iuppiter hanc aluit), cinis haec tibi fiat oportet. €Thraecis tum Boreae spirent immania uires, @1 €Eurus agat mixtam furua caligine nubem, €Africus immineat nimbis minitantibus imbrem, €cum tu, cyaneo resplendens aethere, silua, €non iterum dices crebro %tua lydia dixti. €uicinas flammae rapiant ex ordine uitis, €pascantur segetes, diffusis ignibus auras €transuolet, arboribus coniungat et ardor aristas. €pertica qua nostros metata est impia agellos, €qua nostri fines olim, cinis omnia fiat. €sic precor, et nostris superent haec carmina uotis: €undae, quae uestris pulsatis litora lymphis, €litora, quae dulcis auras diffunditis agris, €accipite has uoces: migret Neptunus in arua €fluctibus et spissa campos perfundat harena; €qua Vulcanus agros pastus Iouis ignibus arcet, €barbara dicatur Libycae soror altera Syrtis. €tristius hoc, memini, reuocasti, Battare, carmen: €nigro multa mari dicunt portenta natare, €monstra repentinis terrentia saepe figuris, €cum subito emersere furenti corpora ponto; @1 €haec agat infesto Neptunus caeca tridenti €atrum conuertens aestum maris undique uentis €et fuscum cinerem canis exhauriat undis. €dicantur mea rura ferum mare (nauta caueto), €rura quibus diras indiximus, impia uota. €si minus haec, Neptune, tuas infundimus auris, €Battare, fluminibus tu nostros trade dolores: €nam tibi sunt fontes, tibi semper flumina amica. €[nil est quod perdam ulterius: merita omnia ditis.] €flectite currentis lymphas, uaga flumina, retro, €flectite et aduersis rursum diffundite campis; €incurrant amnes passim rimantibus undis €nec nostros seruire sinant erronibus agros. €dulcius hoc, memini, reuocasti, Battare, carmen: €emanent subito sicca tellure paludes, €et metat hic iuncos, spicas ubi legimus olim, €%coculet% arguti grylli caua garrula rana. €tristius hoc rursum dicit mea fistula carmen: @1 €praecipitent altis fumantes montibus imbres €et late teneant diffuso gurgite campos, €qui dominis infesta minantes stagna relinquant. €cum delapsa meos agros peruenerit unda, €piscetur nostris in finibus aduena arator, €aduena, ciuili qui semper crimine creuit. €o male deuoti, praetorum crimina, agelli, €tuque inimica tui semper Discordia ciuis, €exsul ego indemnatus egens mea rura reliqui, €miles ut accipiat funesti praemia belli? €hinc ego de tumulo mea rura nouissima uisam, €hinc ibo in siluas: obstabunt iam mihi colles, €obstabunt montes, campos audire licebit: €'dulcia rura ualete et Lydia dulcior illis €et casti fontes et, felix nomen, agelli.' €tardius, a, miserae descendite monte capellae €(mollia non iterum carpetis pabula nota) €tuque resiste pater: %et prima nouissima nobis. @1 €intueor campos: longum manet esse sine illis. €rura ualete iterum tuque, optima Lydia, salue. €%siue eris et si non mecum morieris utrumque. €extremum carmen reuocemus, Battare, auena: €dulcia amara prius fient et mollia dura, €candida nigra oculi cernent et dextera laeua, €migrabunt casus aliena in corpora rerum, €quam tua de nostris emigret cura medullis. €quamuis ignis eris, quamuis aqua, semper amabo: €gaudia semper enim tua me meminisse licebit. ï°°²ÿï‚ÌùäéáÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1[2LYDIA]2}1 ˆèInuideo uobis, agri formosaque prata, €hoc formosa magis, mea quod formosa puella ‰éá* * * ˆêet uobis tacite nostrum suspirat amorem; €uos nunc illa uidet, uobis mea Lydia ludit, €uos nunc alloquitur, uos nunc arridet ocellis, €et mea submissa meditatur carmina uoce, €cantat et interea, mihi quae cantabat in aurem. €inuideo uobis, agri: discetis amare. @1 €o fortunati nimium multumque beati, €in quibus illa pedis niuei uestigia ponet €aut roseis uiridem digitis decerpserit uuam €(dulci namque tumet nondum uitecula Baccho) €aut inter uarios, Veneris stipendia, flores €membra reclinarit teneramque illiserit herbam €et secreta meos furtim narrabit amores. €gaudebunt siluae, gaudebunt mollia prata €et gelidi fontes, auiumque silentia fient, €tardabunt riui %labentes currite lymphae, €dum mea iucundas exponat cura querelas. €inuideo uobis, agri: mea gaudia habetis, €et uobis nunc est mea quae fuit ante uoluptas. €at male tabescunt morientia membra dolore €et calor infuso decedit frigore mortis, €quod mea non mecum domina est: non ulla puella €doctior in terris fuit aut formosior, ac, si €fabula non uana est, tauro Ioue digna uel auro €(Iuppiter, auertas aurem) mea sola puella est. €felix taure, pater magni gregis et decus, a te @1 €uaccula non umquam secreta cubilia captans €frustra te patitur siluis mugire dolorem. €et pater haedorum felix semperque beate, €siue petis montes praeruptos saxa pererrans €siue tibi siluis noua pabula fastidire €siue libet campis: tecum tua laeta capella est. €et mas quodcumque est, illi sua femina iuncta €interpellatos numquam plorauit amores. €cur non et nobis facilis, natura, fuisti? €cur ego crudelem patior tam saepe dolorem? €sidera per uiridem redeunt cum pallida mundum €inque uicem %phoebe currens atque aureus orbis, €Luna, tuus tecum est: cur non est et mea mecum? €Luna, dolor nosti quid sit: miserere dolentis. €Phoebe, recens in te laurus celebrauit amorem, €et quae pompa deum (%nisi siluis fama locuta est, €%omnia uos estis%) secum sua gaudia gestat €aut inspersa uidet mundo; quae dicere longum est. €aurea quin etiam cum saecula uoluebantur, @1 €condicio similis fuerat mortalibus illis. €haec quoque praetereo: notum Minoidos astrum €quaeque uirum uirgo sicut captiua secuta est. €laedere, caelicolae, potuit uos nostra quid aetas, €condicio nobis uitae quo durior esset? €ausus egon primus castos uiolare pudores €sacratamque meae uittam temptare puellae €immatura mea cogor nece soluere fata? €istius atque utinam facti mea culpa magistra €prima foret! letum uita mihi dulcius esset. €non mea, non ullo moreretur tempore fama, €dulcia cum Veneris furatus gaudia primus €dicerer atque ex me dulcis foret orta uoluptas. €nunc mihi non tantum tribuerunt %impia uota €auctor ut occulti noster foret error amoris: €Iuppiter ante, sui semper mendacia factus, €cum Iunone, prius coniunx quam dictus uterque est, €gaudia libauit dulcem furatus amorem. Œ¨á* * * ‹©et moechum tenera gauisa est laedere in herba @1 €purpureos flores, quos insuper accumbebat, €%grandia% formoso supponens %gaudia% collo €(tum, credo, fuerat Mauors distentus in armis, €nam certe Vulcanus opus faciebat, et illi €tristi turpabat malas fuligine %barbam). €non Aurora nouos etiam plorauit amores €atque rubens oculos roseo celauit amictu? €talia caelicolae. numquid minus aurea proles? €ergo quod deus atque heros, cur non minor aetas? þ¶¹²ÿï°°²ÿï‚ÌùäéáÿïƒÁððÖåòçÿ‹³infelix ego, non illo qui tempore natus, €quo facilis natura fuit. sors o mea laeua €nascendi miserumque genus, quo sera libido est. €%tantum uita meae cordis% fecere rapinam, €ut maneam quod uix oculis cognoscere possis. @1 ï°°³ÿï‚ÃõìåøÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1CVLEX}1 Lusimus, Octaui, gracili modulante Thalia €atque ut araneoli tenuem formauimus orsum; €lusimus: haec propter culicis sint carmina docta, €omnis et historiae per ludum consonet ordo €notitiaeque ducum uoces, licet inuidus adsit. €quisquis erit culpare iocos musamque paratus, €pondere uel culicis leuior famaque feretur. €posterius grauiore sono tibi musa loquetur €nostra, dabunt cum securos mihi tempora fructus, €ut tibi digna tuo poliantur carmina sensu. €@@Latonae magnique Iouis decus, aurea proles, €Phoebus erit nostri princeps et carminis auctor €et recinente lyra fautor, siue educat illum €Arna Chimaeraeo Xanthi perfusa liquore €seu decus Asteriae seu qua Parnasia rupes €hinc atque hinc patula praepandit cornua fronte €Castaliaeque sonans liquido pede labitur unda. €quare, Pierii laticis decus, ite, sorores €Naides, et celebrate deum ludente chorea. €et tu, sancta Pales, ad quam uentura recurrunt @1 €agrestum bona fetura_sit cura tenentis €aerios nemorum cultus siluasque uirentes: €te cultrice uagus saltus feror inter et antra. €@@et tu, cui meritis oritur fiducia chartis, €Octaui uenerande, meis adlabere coeptis, €sancte puer, tibi namque canit non pagina bellum €triste Iouis ponitque [canit non pagina bellum] €Phlegra, Giganteo sparsa est quae sanguine tellus, €nec Centaureos Lapithas compellit in enses; €urit Ericthonias Oriens non ignibus arces, €non perfossus Athos nec magno uincula ponto €iacta meo quaerent iam sera uolumine famam, €non Hellespontus pedibus pulsatus equorum, €Graecia cum timuit uenientis undique Persas_ €mollia sed tenui decurrens carmina uersu €uiribus apta suis Phoebo duce ludere gaudet. €hoc tibi, sancte puer; memorabilis et tibi certet €gloria perpetuum lucens mansura per aeuum, €et tibi sede pia maneat locus, et tibi sospes €debita felices memoretur uita per annos, €grata bonis lucens. sed nos ad coepta feramur. €@@igneus aetherias iam sol penetrabat in arces €candidaque aurato quatiebat lumina curru, €crinibus et roseis tenebras Aurora fugarat: €propulit e stabulis ad pabula laeta capellas €pastor et excelsi montis iuga summa petiuit, €lurida qua patulos uelabant gramina colles. @1 €iam siluis dumisque uagae, iam uallibus abdunt €corpora, iamque omni celeres e parte uagantes €tondebant tenero uiridantia gramina morsu. €scrupea desertas haerebant ad caua rupes, €pendula proiectis carpuntur et arbuta ramis, €densaque uirgultis auide labrusca petuntur. €haec suspensa rapit carpente cacumina morsu €uel salicis lentae uel quae noua nascitur alnus, €haec teneras fruticum sentes rimatur, at illa €imminet %in riui praestantis imaginis undam. €@@o bona pastoris (si quis non pauperis usum €mente prius docta fastidiat et probet illis €somnia luxuriae spretis) incognita curis €quae lacerant auidas inimico pectore mentes. €si non Assyrio fuerint bis lota colore €Attalicis opibus data uellera, si nitor auri €sub laqueare domus animum non angit auarum €picturaeque decus, lapidum nec fulgor in ulla €cognitus utilitate manet, nec pocula gratum €Alconis referent Boethique toreuma, nec Indi €conchea baca maris pretio est, at pectore puro €saepe super tenero prosternit gramine corpus, €florida cum tellus, gemmantis picta per herbas, €uere notat dulci distincta coloribus arua; €atque illum calamo laetum recinente palustri €otiaque inuidia degentem et fraude remota @1 €pollentemque sibi uiridi cum palmite lucens €Tmolia pampineo subter coma uelat amictu. €illi sunt gratae rorantes lacte capellae €et nemus et fecunda Pales et uallibus intus €semper opaca nouis manantia fontibus antra. €quis magis optato queat esse beatior aeuo €quam qui mente procul pura sensuque probando €non auidas agnouit opes nec tristia bella €nec funesta timet ualidae certamina classis €nec, spoliis dum sancta deum fulgentibus ornet €templa uel euectus finem transcendat habendi, €aduersum saeuis ultro caput hostibus offert? €illi falce deus colitur non arte politus, €ille colit lucos, illi Panchaia tura €floribus agrestes herbae uariantibus adsunt, €illi dulcis adest requies et pura uoluptas, €libera, simplicibus curis: huic imminet, omnis €derigit huc sensus, haec cura est subdita cordi, €quolibet ut requie uictu contentus abundet €iucundoque liget languentia corpora somno. €o pecudes, o Panes et o gratissima tempe €%fontis% Hamadryadum, quarum non diuite cultu €aemulus Ascraeo pastor sibi quisque poetae €securam placido traducit pectore uitam. €@@talibus in studiis baculo dum nixus apricas €pastor agit curas et dum non arte canora @1 €compacta solitum modulatur harundine carmen, €tendit ineuectus radios Hyperionis ardor €lucidaque aetherio ponit discrimina mundo, €qua iacit Oceanum flammas in utrumque rapaces. €et iam compellente uagae pastore capellae €ima susurrantis repetebant ad uada lymphae €quae subter uiridem residebant caerula muscum. €iam medias operum partes euectus erat sol, €cum densas pastor pecudes cogebat in umbras. €ut procul aspexit luco residere uirenti, €Delia diua, tuo, quo quondam uicta furore €uenit Nyctelium fugiens Cadmeis Agaue, €infandas scelerata manus et caede cruenta, €quae gelidis bacchata iugis requieuit in antro €posterius poenam nati de morte datura_ €hic etiam uiridi ludentes Panes in herba €et Satyri Dryadesque chorus egere puellae €Naiadum in coetu. non tantum Oeagrius Hebrum €restantem tenuit ripis siluasque canendo €quantum te, pernix, remorantem, diua, chorea €multa tuo laetae fundentes gaudia uultu, €ipsa loci natura domum resonante susurro €quis dabat et dulci fessas refouebat in umbra. €nam primum prona surgebant ualle patentes @1 €aeriae platanus, inter quas impia lotos, €impia, quae socios Ithaci maerentis abegit, €hospita dum nimia tenuit dulcedine captos. €at, quibus ignipedum curru proiectus equorum €ambustus Phaethon luctu mutauerat artus, €Heliades, teneris implexae bracchia truncis, €candida fundebant tentis uelamina ramis. €posterius cui Demophoon aeterna reliquit €perfidiam lamentandi mala_perfide multis, €perfide Demophoon et nunc deflende puellis. €quam comitabantur, fatalia carmina, quercus, €quercus ante datae Cereris quam semina uitae €(illas Triptolemi mutauit sulcus aristis). €hic magnum Argoae naui decus addita pinus €proceros decorat siluas hirsuta per artus €ac petit aeriis contingere motibus astra. €ilicis et nigrae species nec laeta cupressus €umbrosaeque manent fagus hederaeque ligantes €bracchia, fraternos plangat ne populus ictus, €ipsaeque ascendunt ad summa cacumina lentae €pinguntque aureolos uiridi pallore corymbos. €quis aderat ueteris myrtus non nescia fati. €at uolucres patulis residentes dulcia ramis €carmina per uarios edunt resonantia cantus. €his suberat gelidis manans e fontibus unda, @1 €quae leuibus placidum riuis sonat orta liquorem; €et quaqua geminas auium uox obstrepit aures, €hac querulae referunt uoces quis nantia limo €corpora lympha fouet; sonitus alit aeris echo, €argutis et cuncta fremunt ardore cicadis. €at circa passim fessae cubuere capellae €excelsis subter dumis, quos leniter adflans €aura susurrantis poscit confundere uenti. €@@pastor, ut ad fontem densa requieuit in umbra, €mitem concepit proiectus membra soporem, €anxius insidiis nullis, sed lentus in herbis €securo pressos somno mandauerat artus. €stratus humi dulcem capiebat corde quietem, €ni Fors incertos iussisset ducere casus. €nam solitum uoluens ad tempus tractibus isdem €immanis uario maculatus corpore serpens, €mersus ut in limo magno subsideret aestu, €obuia uibranti carpens, grauis aere, lingua €squamosos late torquebat motibus orbes: €tollebant %aurae uenientis ad omnia uisus. €iam magis atque magis corpus reuolubile uoluens €(attollit nitidis pectus fulgoribus et se €sublimi ceruice caput, cui crista superne €edita purpureo lucens maculatur amictu @1 €aspectuque micant flammarum lumina toruo) €metabat sese circum loca, cum uidet ingens €aduersum recubare ducem gregis. acrior instat þ¶¹²ÿï°°³ÿï‚ÃõìåøÿïƒÁððÖåòçÿ‹°lumina diffundens intendere et obuia toruus €saepius arripiens infringere, quod sua quisquam €ad uada uenisset. naturae comparat arma: €ardet mente, furit stridoribus, intonat ore, €flexibus euersis torquentur corporis orbes, €manant sanguineae per tractus undique guttae, €spiritibus rumpit fauces. cui cuncta parantur, €paruulus hunc prior umoris conterret alumnus €et mortem uitare monet per acumina; namque, €qua diducta genas pandebant lumina gemmis, €hac senioris erat naturae pupula telo €icta leui, cum prosiluit furibundus et illum €obtritum morti misit, cui dissitus omnis €spiritus et cessit sensus. tum torua tenentem €lumina respexit serpentem comminus; inde €impiger, exanimis, uix compos mente refugit €et ualidum dextra detraxit ab arbore truncum €(qui casus sociarit opem numenue deorum €prodere sit dubium, ualuit sed uincere talis €horrida squamosi uoluentia membra draconis) @1 €atque reluctantis crebris foedeque petentis €ictibus ossa ferit, cingunt qua tempora cristae; €et quod erat tardus somni languore remoti €%nescius aspiciens timor obcaecauerat artus, €hoc minus implicuit dira formidine mentem. €quem postquam uidit caesum languescere, sedit. €@@iam quatit et biiuges oriens Erebeis equos nox €et piger aurata procedit Vesper ab Oeta, €cum grege compulso pastor duplicantibus umbris €uadit et in fessos requiem dare comparat artus. €cuius ut intrauit leuior per corpora somnus €languidaque effuso requierunt membra sopore, €effigies ad eum culicis deuenit et illi €tristis ab euentu cecinit conuicia mortis. €'quis' inquit 'meritis ad quae delatus acerbas €cogor adire uices! tua dum mihi carior ipsa €uita fuit uita, rapior per inania uentis. €tu lentus refoues iucunda membra quiete €ereptus taetris e cladibus, at mea manes €uiscera Lethaeas cogunt transnare per undas. €praeda Charonis agor. uiden ut flagrantia taedis €limina collucent infestis omnia templis! €obuia Tisiphone, serpentibus undique compta, €et flammas et saeua quatit mihi uerbera; pone @1 €Cerberus (ut diris flagrant latratibus ora!), €anguibus hinc atque hinc horrent cui colla reflexis €sanguineique micant ardorem luminis orbes. €heu, quid ab officio digressa est gratia, cum te €restitui superis leti iam limine ab ipso? €praemia sunt pietatis ubi, pietatis honores? €in uanas abiere uices. et rure recessit €Iustitia et prior illa Fides. instantia uidi €alterius, sine respectu mea fata relinquens. €ad pariles agor euentus: fit poena merenti. €poena sit exitium, modo sit dum grata uoluntas. €existat par officium. feror auia carpens, €auia Cimmerios inter distantia lucos, €quem circa tristes densentur in omnia poenae. €nam uinctus sedet immanis serpentibus Otos, €deuinctum maestus procul aspiciens Ephialten, €conati quondam cum sint inscendere mundum; €et Tityos, Latona, tuae memor anxius irae €(implacabilis ira nimis) iacet alitis esca. €terreor, a, tantis insistere, terreor, umbris. €ad Stygias reuocatus aquas uix ultimus amni €restat nectareas diuum qui prodidit escas, €gutturis arenti reuolutus in omnia sensu. @1 €quid, saxum procul aduerso qui monte reuoluit, €contempsisse dolor quem numina uincit acerbans €otia quaerentem frustra sibi? ite, puellae, €ite, quibus taedas accendit tristis Erinys. €sicut Hymen praefata dedit conubia mortis Œ÷á* * * ‹øatque alias alio densas super agmine turmas, €impietate fera uecordem Colchida matrem, €anxia sollicitis meditantem uulnera natis; €iam Pandionia miserandas prole puellas, €quarum uox Ityn edit Ityn, quo Bistonius rex €orbus epops maeret uolucres euectus in auras. €at discordantes Cadmeo semine fratres €iam truculenta ferunt infestaque lumina corpus €alter in alterius, iamque auersatus uterque, €impia germani manat quod sanguine dextra. €eheu mutandus numquam labor! auferor ultra €in diuersa magis, distantia nomina cerno; €Elysiam tranandus agor delatus ad undam. €obuia Persephone comites heroidas urget €aduersas praeferre faces. Alcestis ab omni @1 €inuiolata uacat cura, quod saeua mariti €in Chalcodoniis Admeti fata morata est. €ecce Ithaci coniunx semper decus, Icariotis, €femineum concepta manet, manet et procul illa €turba ferox iuuenum telis confixa procorum. €quid, misera Eurydice, tanto maerore recesti, €poenaque respectus et nunc manet Orpheos in te? €audax ille quidem, qui mitem Cerberon umquam €credidit aut ulli Ditis placabile numen, €nec timuit Phlegethonta furentem ardentibus undis €nec maesta obtenta Ditis ferrugine regna €defossasque domos ac Tartara nocte cruenta €obsita nec faciles Ditis sine iudice sedes, €iudice, qui uitae post mortem uindicat acta. €sed fortuna ualens audacem fecerat ante. €iam rapidi steterant amnes et turba ferarum €blanda uoce sequax regionem insederat %orphei; €iamque imam uiridi radicem mouerat alte €quercus humo [steterant amnes] siluaeque sonorae €sponte sua cantus rapiebant cortice auara. @1 €labentis biiuges etiam per sidera Lunae €pressit equos et tu currentis, menstrua uirgo, €auditura lyram tenuisti nocte relicta. €haec eadem potuit, Ditis, te uincere, coniunx, €Eurydicenque uiro ducendam reddere. non fas, €non erat in uitam diuae exorabile mortis. €illa quidem nimium manes experta seueros €praeceptum signabat iter nec rettulit intus €lumina nec diuae corrupit munera lingua; €sed tu crudelis, crudelis tu magis, Orpheu, €oscula cara petens rupisti iussa deorum. €dignus amor uenia, ueniam si Tartara nossent; €peccatum meminisse graue est. uos sede piorum, €uos manet heroum contra manus. hic et uterque €Aeacides (Peleus namque et Telamonia uirtus €per secura patris laetantur numina, quorum €conubiis Venus et Virtus iniunxit honorem: €hunc rapuit %ferit%, ast illum Nereis amauit) €assidet, hic iuuenes, sociatae gloria sortis, €alter %in excisum% referens a nauibus ignis €Argolicis Phrygios torua feritate repulsos_ €(o quis non referat talis diuortia belli, €quae Troiae uidere uiri uidereque Graii, @1 €Teucria cum magno manaret sanguine tellus €et Simois Xanthique liquor, Sigeaque propter €litora cum Troas saeui ducis Hectoris ira €%uidere% in classes inimica mente Pelasgas €uulnera tela neces ignes inferre paratos? €ipsa iugis namque Ida potens feritatis, ab ipsa €Ida faces altrix cupidis praebebat alumnis, €omnis ut in cineres Rhoetei litoris ora €classibus ambustis flamma lacrimante daretur. €hinc erat oppositus contra Telamonius heros €obiectoque dabat clipeo certamina, et illinc €Hector erat, Troiae summum decus, acer uterque, €fluminibus ueluti fragor %et libet in se . . . €tegminibus telisque super [Sigeaque praeter] €eriperet reditus, alter Vulcania ferro €uulnera protectus depellere nauibus instat.) €hos erat Aeacides uultu laetatus honores, €Dardaniaeque alter fuso quod sanguine campis €Hector lustrauit deuicto corpore Troiam. €rursus acerba fremunt, Paris hunc quod letat et huius €%arma% dolis Ithaci uirtus quod concidit icta. €huic gerit auersos proles Laertia uultus, €et iam Strymonii Rhesi uictorque Dolonis @1 €Pallade iam laetatur ouans rursusque tremescit: €iam Ciconas iamque horret atrox %lestrigone . . .; €illum Scylla rapax canibus succincta Molossis, €Aetnaeusque Cyclops, illum metuenda Charybdis €pallentesque lacus et squalida Tartara terrent. €hic et Tantaleae generamen prolis Atrides €adsidet, Argiuum lumen, quo flamma regente €Doris Ericthonias prostrauit funditus arces. €reddidit, heu, Graiius poenas tibi, Troia, ruenti, €Hellespontiacis obiturus reddidit undis. €illa uices hominum testata est copia quondam, €ne quisquam propriae fortunae munere diues €iret ineuectus caelum super: omne propinquo €frangitur inuidiae telo decus. ibat in altum €uis Argea petens patriam ditataque praeda €arcis Ericthoniae; comes huic erat aura secunda €per placidum cursu pelagus; Nereis ab unda €signa dabat passim flexis super alta carinis, €cum seu caelesti fato seu sideris ortu €undique mutatur caeli nitor, omnia uentis, €omnia turbinibus sunt anxia; iam maris unda €sideribus certat consurgere, iamque superne @1 €corripere et soles et sidera cuncta minatur €ac ruere in terras caeli fragor. hic modo laetans €copia nunc miseris circumdatur anxia fatis €immoriturque super fluctus et saxa Capherei, €Euboicas aut per cautes Aegaeaque late þ¶¹²ÿï°°³ÿï‚ÃõìåøÿïƒÁððÖåòçÿ‹‚älitora, cum Phrygiae passim uaga praeda peremptae €omnis in aequoreo fluitat iam naufraga fluctu. €hic alii resident pariles uirtutis honore €heroes mediisque siti sunt sedibus omnes, €omnes, Roma decus magni quos suspicit orbis. €hic Fabii Deciique, hic est et Horatia uirtus, €hic et fama uetus numquam moritura Camilli, €Curtius et, mediis quem quondam sedibus Vrbis €deuotum %bellis% consumpsit gurges in unda, €Mucius et prudens ardorem corpore passus, €cui cessit Lydi timefacta potentia regis, €hic Curius clarae socius uirtutis et ille €%Flaminius, deuota dedit qui corpora flammae. €iure igitur talis sedes pietatis honores Œ‚ñá* * * @1 ‹‚òScipiadasque duces, quorum deuota triumphis €moenia %rapidis% Libycae Carthaginis horrent. €illi laude sua uigeant: ego Ditis opacos €cogor adire lacus uiduos, a, lumine Phoebi €et uastum Phlegethonta pati, quo, maxime Minos, €conscelerata pia discernis uincula sede. €ergo iam causam mortis, iam dicere uitae €uerberibus saeuae cogunt ab iudice Poenae, €cum mihi tu sis causa mali nec conscius adsis; €sed tolerabilibus curis haec immemor audis €et %tamen ut uadis% dimittes omnia uentis. €digredior numquam rediturus: tu cole fontes €et uiridis nemorum siluas et pascua laetus, €at mea diffusas rapiantur dicta per auras.' €dixit et extrema tristis cum uoce recessit. €@@hunc ubi sollicitum dimisit inertia uitae €interius grauiter regementem, nec tulit ultra €sensibus infusum culicis de morte dolorem, €quantumcumque sibi uires tribuere seniles €(quis tamen infestum pugnans deuicerat hostem), €riuum propter aquae uiridi sub fronde latentem @1 €conformare locum capit impiger. hunc et in orbem €destinat ac ferri capulum repetiuit in usum, €gramineam ut uiridi foderet de caespite terram. €iam memor inceptum peragens sibi cura laborem €congestum cumulauit opus, atque aggere multo €telluris tumulus formatum creuit in orbem. €quem circum lapidem leui de marmore formans €conserit, assiduae curae memor. hic et acanthos €et rosa purpureum crescent pudibunda ruborem €et uiolae omne genus; hic est et Spartica myrtus €atque hyacinthos et hic Cilici crocus editus aruo, €laurus item Phoebi decus ingens, hic rhododaphne €liliaque et roris non auia cura marini €herbaque turis opes priscis imitata Sabina €chrysanthusque hederaeque nitor pallente corymbo €et bocchus Libyae regis memor, hic amarantus €bumastusque uirens et semper florida tinus; €non illinc narcissus abest, cui gloria formae €igne Cupidineo proprios exarsit in artus; €et, quoscumque nouant uernantia tempora flores, €his tumulus super inseritur. tum fronte locatur €elogium, tacita firmat quod littera uoce: €&7parve cvlex pecvdvm cvstos tibi tale merenti €&7fvneris officivm vitae pro mvnere reddit.& @1 ï°°´ÿï‚ÁåôîáÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1AETNA}1 Aetna mihi ruptique cauis fornacibus ignes €et quae tam fortes uoluant incendia causae, €quid fremat imperium, quid raucos torqueat aestus, €carmen erit. dexter uenias mihi carminis auctor, €seu te Cynthos habet, seu Delo gratior Hyla, €seu tibi Dodone potior, tecumque fauentes €in noua Pierio properent a fonte sorores €uota: per insolitum Phoebo duce tutius itur. €@@aurea securi quis nescit saecula regis, €cum domitis nemo Cererem iactaret in aruis €uenturisque malas prohiberet fructibus herbas, €annua sed saturae complerent horrea messes, €ipse suo flueret Bacchus pede mellaque lentis €penderent foliis et pingui Pallas oliua €%secretos amnis ageret tum gratia ruris? €non cessit cuiquam melius sua tempora nosse. €ultima quis tacuit iuuenum certamina, Colchos? €quis non Argolico defleuit Pergamon igni €%inpositam et tristi natorum funere mentem @1 €auersumue diem sparsumue in semina dentem? €quis non periurae doluit mendacia puppis, €desertam uacuo Minoida litore questus, €quicquid et antiquum iactata est fabula carmen? €fortius ignotas molimur pectore curas: €qui tanto motus operi, quae tanta perenni ‰™á* * * ˆšexplicet in densum flammas et trudat ab imo €ingenti sonitu moles et proxima quaeque €ignibus irriguis urat, mens carminis haec est. €@@principio ne quem capiat fallacia uatum €sedes esse dei tumidisque e faucibus ignem €Vulcani ruere et clausis resonare cauernis €festinantis opus. non est tam sordida diuis €cura neque extremas ius est demittere in artes €sidera: subducto regnant sublimia caelo €illa neque artificum curant tractare laborem. €@@discrepat a prima facies haec altera uatum: €illis Cyclopas memorant fornacibus usos, €cum super incudem numerosa in uerbera fortes €horrendum magno quaterent sub pondere fulmen €armarentque Iouem: turpe et sine pignore carmen. €@@proxima uiuaces Aetnaei uerticis ignes €impia sollicitat Phlegraeis fabula castris. €temptauere, nefas, olim detrudere mundo €sidera captiuique Iouis transferre gigantes €imperium et uicto leges inponere caelo. €his natura sua est aluo tenus: ima per orbes @1 €squameus intortos sinuat uestigia serpens. €construitur magnis ad proelia montibus agger, €Pelion Ossa premit, summus premit Ossan Olympus. €iam coaceruatas nituntur scandere moles, €impius et miles metuentia comminus astra €prouocat, infestus cunctos ad proelia diuos €prouocat %admotisque tertia% sidera signis. €Iuppiter et caelo metuit dextramque coruscam €armatus flamma remouet caligine mundum. €incursant uasto primum clamore gigantes. €hinc magno tonat ore pater geminantque fauentes €undique discordi sonitum simul agmine uenti; €densa per attonitas rumpuntur fulmina nubes, €atque in bellandum quae cuique potentia diuum €in commune uenit; iam patri dextera Pallas €et Mars laeuus erat, iam cetera turba deorum €stant utrimque %deus%; ualidos tum Iuppiter ignis €increpat et %uicto% proturbat fulmine montes: €illinc deuictae uerterunt terga ruina €infestae diuis acies atque impius hostis @1 €praeceps cum castris agitur materque iacentis €impellens uictos. tum pax est reddita mundo, €%tum liber cessat uenit per sidera caelum €defensique decus mundi nunc redditur astris. €gurgite Trinacrio morientem Iuppiter Aetna €obruit Enceladon, uasto qui pondere montis €aestuat et petulans expirat faucibus ignem. €@@haec est mendosae uulgata licentia famae. €uatibus ingenium est, hinc audit nobile carmen €%plurima pars scenae rerum est fallacia uates €sub terris nigros uiderunt carmine manes €atque inter cineres Ditis pallentia regna €%mentiti uates Stygias undasque canentes. €hi Tityon %poena strauere in iugera foedum; €%sollicitant illi te circum, Tantale, poena €sollicitantque siti; Minos, tuaque, Aeace, in umbris €iura canunt idemque rotant Ixionis orbem; €quicquid et ulterius falsi sibi conscia terret ‰Ôá* * * @1 ˆÕnec tu, terra, satis: speculantur numina diuum €nec metuunt oculos alieno admittere caelo. €norunt bella deum, norunt abscondita nobis €coniugia et falsa quotiens sub imagine peccet €taurus in Europen, in Ledam candidus ales €Iuppiter, ut Danaae pretiosus fluxerit imber. €debita carminibus libertas ista, sed omnis €in uero mihi cura: canam quo feruida motu €aestuet Aetna nouosque rapax sibi congerat ignes. €@@quacumque inmensus se terrae porrigit orbis €extremique maris curuis incingitur undis, €non totum est solidum, denso namque omnis hiatu €secta est intus humus penitusque cauata latebris €exiles suspensa uias agit: utque animanti €per tota errantes percurrunt corpora uenae €ad uitam sanguis omnis qua commeat, %idem €terra foraminibus conceptas digerit auras. €scilicet aut olim diuiso corpore mundi €in maria ac terras et sidera, sors data caelo €prima, secuta maris, deseditque infima tellus, €sed tortis rimosa cauis et, qualis aceruus €exilit inparibus iactis ex tempore saxis @1 €%ut crebro introrsus spatio uacat acta charibdis €pendeat in sese, simili quoque terra figura €in tenuis laxata uias non omnis in artum €nec stipata coit; siue illi causa uetustas €nec nata est facies; seu liber spiritus intra €effugiens molitur iter; seu nympha perenni €edit humum lima furtimque obstantia mollit; €aut etiam inclusi solidum uicere uapores €atque igni quaesita uia est; siue omnia certis €pugnauere locis: non est hic causa docenda, €dum stet opus causae. quis enim non credit inanis €esse sinus penitus, tantos emergere fontis þ¶¹²ÿï°°´ÿï‚ÁåôîáÿïƒÁððÖåòçÿˆ÷cum uidet %hac torrens uno se mergere hiatu? €%nam ille ex tenui uocemque agat apta% necesse est €confluuia errantes arcessant undique uenas @1 €%et trahat ex pleno quod fortem contrahat amnem. €flumina quin etiam latis currentia riuis €occasus habuere suos: aut illa uorago €derepta in praeceps fatali condidit ore, €aut occulta fluunt tectis adoperta cauernis €atque inopinatos referunt procul edita cursus. €quod nisi diuersos emittat terra canales €%hospitium fluuium aut% semita nulla profecto €fontibus et riuis constet uia pigraque tellus €conferta in solidum segni sub pondere cesset. €quod si praecipiti conduntur flumina terra, €condita si redeunt, si quaedam incognita surgunt, €haud mirum clausis etiam si libera uentis €spiramenta latent. certis tibi pignora rebus €atque oculis haesura tuis dabit ordine tellus. €inmensos plerumque sinus et iugera pessum €intercepta licet densaeque abscondita nocti €prospectare: procul chaos ac sine fine ruina est. @1 €cernis et in siluis spatiosa cubilia retro €antraque demersas penitus fodisse latebras: €incomperta uia est %aeri tantum effugit ultra ŒŽá* * * ‹argumenta dabunt ignoti uera profundi: €tu modo subtiles animo duce percipe causas €occultamque fidem manifestis abstrahe rebus. €nam quo liberior quoque est animosior ignis €semper in inclusis, nec uentis segnior ira est, €sub terra penitus moueant hoc plura necesse est, €uincla magis soluant, magis hoc obstantia pellant. €nec tantum in rigidos exit contenta canales €uis animae flammaeue; ruit qua proxima cedunt €obliquumque secat qua uisa tenerrima claustra. €hinc terrae tremor, hinc motus, ubi densus hiantis €spiritus exagitat uenas cessantiaque urget. €quod si spissa foret, solido si staret in omni, @1 €nulla daret miranda sui spectacula tellus €pigraque et in pondus conferta immobilis esset. €@@sed summis si forte putas concrescere %causis €tantum opus %et summis alimentum uiribus%, ora €qua patula in promptu cernis uastosque recessus, €falleris et nondum in certo tibi lumine res est. ‹¥quippe, ubi quod teneat uentos acuatque morantis €in uacuo defit, cessant, tantumque profundi €explicat errantis et in ipso limine tardat. ‹¢namque illuc, quodcumque uacans hiat, impetus omnis, €at sese introitu soluunt adituque patenti €conceptae languent uires animosque remittunt. ‹¨angustis opus est, ut turbent, faucibus: illic @1 €feruet opus densaque premit premiturque ruina €nunc Euri Boreaeque Notus, nunc huius uterque. €hinc uenti rabies, hinc saeuo quassa citatu €fundamenta soli trepidant urbesque caducae. €inde, neque est aliud, si fas est credere, mundo €uenturam antiqui faciem, ueracius omen. €@@haec primo constat species naturaque terrae: €introrsus cessante solo trahit undique uenas. €@@Aetna sui manifesta fides et proxima uero est. €non illic duce me occultas scrutabere causas; €occurrent oculis ipsae cogentque fateri. €plurima namque patent illi miracula monti: €hinc uasti terrent aditus merguntque profundo, €porrigit hinc artus penitusque exaestuat intra, €hinc scissae rupes obstant discordiaque ingens, €inter opus nectunt aliae mediumque coercent €pars igni indomitae, pars ignes ferre coactae. €[ut maior species et ne succurrat inanis] @1 Œ»âhaec operis uisenda sacri faciesque domusque, ‹»haec illi sedes tantarumque area rerum est. €@@nunc opus artificem incendi causamque reposcit, €%non illam paruo aut tenui discrimine signis €%mille sub exiguo ponent tibi tempora uera. €res oculos ducent, res ipsae credere cogent; €quin etiam tactu moneant, contingere tuto €si liceat; prohibent flammae custodiaque ignis €illi operi est, arcent aditus diuinaque rerum €[ut maior species et ne succurrat inanis] €cura sine arbitrio est: eadem procul omnia cernes. €nec tamen est dubium penitus quid torqueat Aetnam, €aut quis mirandus tantae faber imperet arti. @1 €pellitur exustae glomeratim nimbus harenae, €flagrantes properant moles, uoluuntur ab imo €fundamenta, fragor tota nunc rumpitur Aetna, €nunc fusca pallent incendia mixta ruina. €ipse procul tantos miratur Iuppiter ignes, €neue sepulta noui surgant in bella gigantes, €neu Ditem regni pudeat, neu Tartara caelo €uertat, in occulto %tantum tremit omniaque extra €congeries operit saxorum et putris harenae. €quae nec sponte sua saliunt nec corporis ullis €subiectata cadunt robusti uiribus: omnes €exagitant uenti turbas ac uertice saeuo €in densum conlecta rotant uoluuntque profundo. €%haec causa expectata ruunt incendia montis. €spiritus inflatis nomen, languentibus aer. €nam prope nequiquam per se est uiolentia flammae: €ingenium uelox illi motusque perennis, €uerum opus auxilium est ut pellat corpora; nullus @1 €impetus est ipsi; qua spiritus imperat, audit; €hic princeps magnoque sub hoc duce militat ignis. €@@nunc quoniam in promptu est operis natura solique, €unde ipsi uenti, quae res incendia pascit, €cur subito cohibent uires, quae causa silenti, €subsequar: inmensus labor est sed fertilis idem, €digna laborantis respondent praemia curis. €non oculis solum pecudum miranda tueri €more nec effusos in humum graue pascere corpus, €nosse fidem rerum dubiasque exquirere causas, €ingenium sacrare caputque attollere caelo, €scire quot et quae sint magno natalia mundo €principia %occasus metuunt ad saecula pergunt €et firma aeterno religata est machina uinclo, €solis scire modum et quanto minor orbita lunae, €haec breuior cursu ut bis senos peruolet orbes, €annuus ille meet, quae certo sidera currant @1 €ordine quaeue suos seruent incondita motus, €scire uices etiam signorum et tradita iura Œëâ(sex cum nocte rapi, totidem cum luce referri), ‹ìnubila cur caelo, terris denuntiet imbres, €quo rubeat Phoebe, quo frater palleat, igni, €tempora cur uarient anni, uer, prima iuuenta, €cur aestate perit, cur aestas ipsa senescit €autumnoque obrepit hiems et in orbe recurrit, €axem scire Helices et tristem nosse cometen, €Lucifer unde micet, quaue Hesperus, unde Bootes, €Saturni quae stella tenax, quae Martia pugnax, €quo rapiant nautae, quo sidere lintea tendant, €scire uias maris et caeli praediscere cursus, €quo uolet Orion, quo Serius incubet index, €et quaecumque iacent tanto miracula mundo €non congesta pati nec aceruo condita rerum, €sed manifesta notis certa disponere sede €singula, diuina est animi ac iucunda uoluptas. @1 €sed prior haec homini cura est, cognoscere terram €quaeque in ea miranda tulit natura notare: €haec nobis magis adfinis caelestibus astris. €nam quae mortali spes est, quae amentia maior, €in Iouis errantem regno perquirere diuos, €tantum opus ante pedes transire ac perdere segnem? €torquemur miseri in paruis premimurque labore, ‹‚”scrutamur rimas et uertimus omne profundum, €quaeritur argenti semen, nunc aurea uena, €torquentur flamma terrae ferroque domantur, ‹‚‚dum sese pretio redimant, uerumque professae €tum demum uilesque iacent inopesque relictae. €noctes atque dies festinant arua coloni, €callent rure manus, glebarum expenditur usus: €fertilis haec segetique feracior, altera uiti, @1 €haec plantis humus, haec herbis dignissima tellus, €haec dura et melior pecori siluisque fidelis, €aridiora tenent oleae, sucosior ulmis €grata. leues cruciant animos et corpora causae, €horrea uti saturent, tumeant ut dolea musto, €plenaque desecto surgant faenilia campo: €%sic auidi semper qua uisum est carius istis. €implendus sibi quisque bonis est artibus: illae €sunt animi fruges, haec rerum maxima merces, €scire quid occulto terrae natura coercet, €nullum fallere opus, non mutum cernere sacros €Aetnaei montis fremitus animosque furentis, €non subito pallere sono, non credere subter ‹‚—caelestis migrasse minas aut Tartara rumpi, €nosse quid intendat uentos, quid nutriat ignes, €unde repente quies et %multo% foedere pax sit. Œ‚™á* * * @1 ‹‚šconcrescant animi penitus; seu forte cauernae €introitusque ipsi sorbent; seu terra minutis €rara foraminibus tenues in se abstrahit auras €(plenius hoc etiam rigido quia uertice surgens, €illinc infestis atque hinc obnoxia uentis, €undique diuersas admittere cogitur auras, €et coniuratis addit concordia uires); €siue introrsus agunt nubes et nubilus auster, €%seu forte flexere caput tergoque feruntur þ¶¹²ÿï°°´ÿï‚ÁåôîáÿïƒÁððÖåòçÿ‹‚£praecipiti deiecta sono premit unda fugatque €torpentes auras pulsataque corpora denset; €nam, ueluti sonat %ora duc% Tritone canoro €(pellit opus collectus aquae uictusque moueri €spiritus et longas emugit bucina uoces) €carmineque irriguo magnis cortina theatris €imparibus numerosa modis canit arte regentis, €quae tenuem impellens animam subremigat unda, €haud aliter summota furens torrentibus aura €pugnat in angusto et magnum commurmurat Aetna: @1 €credendum est aliquam uentorum existere causam ‹‚¯ut condensa premant inter se corpora, turbam €elisa in uacuum fugiant et proxima secum €momine torta trahant tuta dum sede resistant. €@@quod si forte mihi quaedam discordia tecum est, €principiis aliis credas consurgere uentos: €non dubium rupes aliquas penitusque cauernas ‹‚®sub terra similis harum quas cernimus extra ‹‚µproruere ingenti sonitu casuque propinquas €diffugere impellique animas, hinc crescere uentos; €aut umore etiam nebulas se effundere largo, €ut campis agrisque solent quos adluit amnis. €uallibus exoriens caligat nubilus aer, €flumina parua ferunt auras, uis proxima uento est, €eminus adspirat %fortis et% uerberat umor. €atque haec in uacuo si tanta potentia rorum est, €hoc plura efficiant infra clusique necesse est. €@@his igitur causis extra penitusque coactus @1 €exagitant uentos; pugnant in faucibus; arte €pugnantis suffocat iter. uelut unda profundo €terque quaterque exhausta graues ubi perbibit euros, €ingeminant fluctus et primos ultimus urget, €haud secus %adstrictus certamine tangitur ictu €spiritus inuoluensque suo sibi pondera nisu €densa per ardentes exercet corpora uires €et, quacumque iter est, properat transitque moramen, €donec confluuio, ueluti siponibus actus, €exilit atque furens tota uomit igneus Aetna. €@@quod si forte putas summis decurrere uentos €faucibus atque isdem pulsos remeare, notandas €res oculis locus ipse dabit cogetque negare. €quamuis caeruleo siccus Ioue fulgeat aether €purpureoque rubens surgat iubar aureus ostro, €illinc obscura semper caligine nubes ‹‚Ðprospectat sublimis opus uastosque recessus ‹‚Ïpigraque diffuso circum stupet undique uultu. @1 ‹‚Ñnon illam %uidet% Aetna nec ullo intercipit aestu: €obsequitur quacumque iubet leuis aura reditque. €placantes etiam caelestia numina ture €summo cerne iugo, uel qua liberrimus Aetna €introspectus hiat tantarum in semina rerum, €si nihil irritet flammas stupeatque profundum. €hinc igitur cernis torrens ut spiritus ille, €qui rupes terramque rotat, qui fulminat ignes, €cum rexit uires et praeceps flexit habenas, €praesertim ipsa suo declinia pondere numquam €corpora deripiat ualidoque absorbeat %arcu? €quod si fallor, abest species tantusque ruinis €impetus adtentos oculorum transfugit ictus, €%nec leuitas tantos igitur% ferit aura mouetque Œ‚Þá* * * ‹‚ßsparsa liquore manus sacros ubi uentilat ignis, €uerberat aura tamen pulsataque corpora nostris @1 €incursant: adeo %in tenui uim causa repellit. Œ‚áá* * * ‹‚ânon cinerem stipulamue leuem, non arida sorbet €gramina, non tenuis %plantis humus excita predas. €surgit adoratis sublimis fumus ab aris: €tanta quies illi est et pax innoxia rapti. €@@siue peregrinis igitur propriisue potentes €coniurant animae causis, ille impetus ignes €et montis partes atra subiectat harena, €uastaque concursu trepidantia saxa fragoris €ardentisque simul flammas ac fulmina rumpunt, €haud aliter quam, cum prono iacuere sub austro €aut aquilone fremunt siluae, dant bracchia nodo €implicita ac serpunt iunctis incendia ramis. €nec te decipiant stolidi mendacia uulgi, €exhaustos cessare sinus, dare tempora rursus €ut rapiant uires repetantque in proelia uicti; €pelle nefas animo mendacemque exue famam. €non est diuinis tam sordida rebus egestas, €nec paruas mendicat opes nec conrogat auras. €praesto sunt operae, uentorum examina, semper: @1 €causa latet quae rumpat iter cogatque morari. €saepe premit fauces magnis exstructa ruinis €congeries clauditque uias luctamine ab imo €%et scisso ueluti tecto sub pondere praestat €%haud similis teneros cursu%: tum frigida monti €desidia est tutoque licet descendere fauces. €post, ubi conualuere mora, uelocius urgent, €pellunt oppositi moles et uincula rumpunt, €quicquid in obliquum est, frangunt iter, acrior ictu €impetus exoritur, magnis operata rapinis €flamma micat latosque ruens exundat in agros. €sic cessata diu referunt spectacula uenti. €@@nunc superant quaecumque creant incendia siluae. €quae flammas alimenta uocent, quid nutriat Aetnam Œƒ‚á* * * ‹ƒƒincendi poterunt. illis uernacula %causis @1 €materia adpositumque igni genus utile terrae est. €uritur assidue calidus nunc sulphuris umor, €nunc spissus crebro praebetur alumine sucus, €pingue bitumen adest et quicquid comminus acris €irritat flammas, illius corporis Aetna est. €atque, hanc materiam penitus discurrere testes, €infectae eructantur aquae radice sub ipsa. €pars oculis manifesta iacet, quae robore dura est €ac lapis: in pingui feruent incendia suco. €quin etiam uarie quaedam sine nomine saxa €toto monte liquant. illis custodia flammae €uera tenaxque data est, sed maxima causa molaris €illius incendi lapis est: hic uindicat Aetnam. €quem si forte manu teneas ac robora cernas €nec feruere putes ignem nec spargere posse, €sed simul ac ferro quaeras, respondet et ictu €scintillat dolor. hunc multis circum inice flammis €et patere extorquere animos atque exue robur: €fundetur ferro citius, nam mobilis illi €et metuens natura mali est, ubi cogitur igni; @1 €sed simul atque hausit flammas, non tutior haustis €ulla domus, seruat faciem duratque tenaci €saepta fide: tanta est illi patientia uicto. €uix umquam reddit uires atque euomit ignem, €totus enim denso stipatus robore %cardo €per tenuis admissa uias incendia nutrit €cunctanterque eadem et pigre concepta remittit. €nec tamen hoc uno, quod montis plurima pars est, €uincit et incendi causam tenet ille: profecto €miranda est lapidis uiuax animosaque uirtus: €cetera materies quaecumque est fertilis igni, €ut semel accensa est, moritur nec restat in illa €quod repetas, tantum cinis et sine semine terra est; €hic semel atque iterum patiens ac mille perhaustis €ignibus instaurat uires nec desinit ante €quam leuis excocto defecit robore pumex €in cineremque putresque iacet dilapsus harenas. €%cerne locis etiam% similes arsisse cauernas: €illic materiae nascentis copia maior, €sed genus hoc lapidis (certissima signa coloris) €quod nullas adiunxit opes, elanguit ignis. @1 €discitur indiciis flagrasse Aenaria quondam, €nunc extincta %super testisque% Neapolin inter €et Cumas locus est, multis iam frigidus annis, €quamuis aeternum pingui scatet ubere sulphur €(in mercem legitur, tanto est fecundius Aetna). €insula, cui nomen facies dedit ipsa Rotunda, €sulphure non solum nec obesa bitumine terra est, €et lapis adiutat generandis ignibus aptus, €sed raro fumat, quin uix, si accenditur, ardet, €in breue mortalis flammas quod copia nutrit. €in sola durat Vulcani nomine Sacra, €pars tamen incendi maior refrixit, et alto €iactatas recipit classes portuque tuetur; €quae restat minor est diues satis ubere terrae, €%sed non Aetnaei uires quae conferat illi. €atque haec ipsa tamen iam quondam extincta fuisset, €ni furtim adgereret Siculi uicinia montis @1 €materiam siluamque suam pressoue canali €huc illuc ageret uentos et pasceret ignes. €sed melius res ipsa notis spectataque ueris €occurrit signis nec temptat fallere testem. €nam circa latera atque imis radicibus Aetnae €candentes efflant lapides disiectaque saxa €intereunt, uenis manifesto ut cernere possis €pabula et ardendi causam lapidem esse molarem, €cuius defectu ieiunus concidit ignis. €ille, ubi collegit flammas, iacit et simul ictu €materiam accendit cogitque liquescere secum. €%haud equidem mirum facie quae cernimus extra, €%si lenitur opus, restat; magis uritur illic €sollicitatque magis uicina incendia saxum €certaque uenturae praemittit pignora flammae. €nam simul atque mouet uires turbamque minatur, €diffugit extemploque solum trahit undique rimas €et graue sub terra murmur denuntiat ignes. €tum pauidum fugere et sacris concedere rebus þ¶¹²ÿï°°´ÿï‚ÁåôîáÿïƒÁððÖåòçÿ‹ƒÑpar erit: e tuto speculaberis omnia collis. @1 €nam subito efferuent onerosa incendia, raptim €accensae subeunt moles truncaeque ruina €prouoluunt atque atra rotant examina harenae. €illinc incertae facies hominumque figurae: €pars lapidum domita est, stanti pars robore pugnat €nec recipit flammas: hic indefensus anhelat €atque aperit se hosti, decrescit spiritus illi, €haud aliter quam cum laeto deuicta tropaeo €prona iacet campis acies et castra sub ipsa. €tum si quis lapidum summo pertabuit igni, €asperior %sopitaes% et quaedam sordida faex est, €qualem purgato cernas desidere ferro. €uerum ubi paulatim exiluit sublata caducis €congeries saxis, angusto uertice surgens, €hic ueluti in fornace lapis torretur et omnis €exustus penitus uenis subit altius umor; €amissis opibus leuis et sine pondere pumex €excoquitur. liquor ille magis feruere magisque €fluminis in speciem mitis procedere tandem €incipit et pronis demittit collibus undas. @1 €illae paulatim bis sena in milia pergunt; €quippe nihil reuocat, %curtis% nihil ignibus obstat, €nulla tenet moles, frustra simul omnia pugnant; €hinc siluae rupesque natant, hinc terra solumque €ipsum adiutat opus faciemque sibi induit amnis. €quod si forte cauis cunctatus uallibus haesit, ‹ƒíingeminant fluctus et stantibus increpat undis, €sicut cum rapidum %curuo mare cernulus aestu, €ac primum tenuis undas agit, inde priores €praegrediens late diffunditur %et succernens ‹ƒìutpote in aequalis uoluens, perpascitur, agros Œƒìá* * * ‹ƒñflumina consistunt ripis ac frigore durant €paulatimque ignes coeunt ac flammea massis €exuitur facies. tum prima ut quaeque rigescit €effumat moles atque ipso pondere tracta €uoluitur ingenti strepitu praecepsque sonanti @1 €cum solido inflixa est, pulsatam dissipat ictus €et, qua disclusa est, candenti robore fulget. Œƒ÷á* * * ‹ƒøemicat examen plagis, ardentia saxa €(scintillas procul ecce uides, procul ecce, ruentis) €incolumi feruore cadunt. fert impetus ingens, €Symaethi quondam ut ripas traiecerit amnis: €%uix iunctis quisquam fixo dimouerit illas €uicenos persaepe pedes iacet obruta moles. €@@sed frustra certis disponere singula causis €temptamus, si firma manet tibi fabula mendax, €materiam ut credas aliam fluere igne, nec una €flumina proprietate simul concrescere, siue €commixtum lento flagrare bitumine sulphur: €nam posse exusto cretam quoque robore fundi, €et figulos huic esse fidem, dein frigoris usu €duritiem reuocare suam et constringere uenas. €sed signum commune leue est atque irrita causa €quae trepidat: certo uerum tibi pignore constat. @1 €nam uelut arguti natura est aeris, et igni €cum domitum est, constans eademque, et robore saluo, €utraque ut possis aeris cognoscere partem, €haud aliter lapis ille tenet, seu forte madentes €effluit in flammas siue est securus ab illis, €conseruatque notas nec uultum perdidit ignis. €quin uenam externam uultus color ipse refellit, €aut color aut leuitas putris magis illa magisque: €una operis facies eadem perque omnia terra est. €nec tamen infitior lapides ardescere certos, €interius fluere accensos: haec propria uirtus. €quin ipsis quaedam Siculi cognomina saxis €inposuere %fridicas et iam% ipso nomine signant €fusilis esse notae. numquam tamen illa liquescunt, €quamuis materies foueat sucosior intus, €ni penitus uenae fuerint commissa molari. €@@quod si quis lapidis miratur fusile robur, €cogitet obscuri uerissima dicta libelli, €Heraclite, tui: nihil insuperabile gigni @1 €omnia %quae rerum natura% semina iacta. €seu nimium hoc mirum, densissima corpora saepe €et solido uicina tamen compescimus igni. €non animos aeris flammis succumbere cernis, €lentitiem plumbum non exuit ipsaque ferri €materies praedura tamen subuertitur igni €spissaque suspensis fornacibus aurea saxa €exsudant pretium? et quaedam fortasse profundo €incomperta iacent similique obnoxia sorti. €nec locus ingenio est: oculi te iudice uincent. €nam lapis ille riget praeclususque ignibus obstat, €si paruis torrere uelis caeloque patenti: €candenti pressoque agedum fornace coerce_ €nec sufferre potest nec saeuum durat in hostem: €uincitur et soluit uires captusque liquescit. €quae maiora putas autem tormenta moueri €posse manu, quae tanta putas incendia nostris €sustentari opibus, quantis fornacibus Aetna €uritur, arcano numquam non fertilis igni? €hic non qui nostro feruet moderatior usu, €sed caelo propior, uel quali Iuppiter ipse €armatus flamma est. his uiribus additur ingens €spiritus adstrictis elisus faucibus, ut cum @1 €fabriles operae rudibus contendere massis €festinant, ignes quatiunt follesque trementes €exanimant pressoque instigant agmine uentos. €@@haec operis summa est, sic nobilis uritur Aetna: €terra foraminibus uires trahit, urget in artum €spiritus, incendi uis it per maxima saxa. €@@magnificas laudes operosaque uisere templa €diuitiis hominum aut %sacras memorare uetustas, €traducti maria et terras per proxima fatis €currimus atque auidi ueteris mendacia famae €eruimus cunctasque libet percurrere gentes. €nunc iuuat Ogygiis circumdata moenia Thebis €cernere, quae fratres, ille impiger, ille canorus, ‹„À%inuitata piis nunc carmine saxa lyraque Œ„Àá* * * ‹„¿condere, felicesque alieno intersumus aeuo. ‹„Ánunc gemina ex uno fumantia sacra uapore €miramur septemque duces raptumque profundi. @1 €detinet Eurotas illic et Sparta Lycurgi €et sacer in bellum numerus, sua turba regenti. €nunc hic Cecropiae uariis spectantur Athenae €carminibus gaudensque solum uictrice Minerua. €excidit huc reduci quondam tibi, perfide Theseu, €candida sollicito praemittere uela parenti; €tu quoque Athenarum carmen, iam nobile sidus, €Erigone; sedes %uestra est% Philomela canoris €euocat in siluis, at tu, soror, hospita tectis €acciperis; solis Tereus ferus exulat agris. €miramur Troiae cineres et flebile uictis €Pergamon extinctosque suo Phrygas Hectore; paruum €conspicimus magni tumulum ducis; hic et Achilles €impiger et uictus magni iacet Hectoris ultor. €quin etiam Graiae fixos tenuere tabellae €signaue: nunc Paphiae rorantes matre capilli, €sub truce nunc parui ludentes Colchide nati, €nunc tristes circa subiectae altaria ceruae €uelatusque pater, nunc gloria uiua Myronis €et iam mille manus operum turbaeque morantur. @1 €haec uisenda putas terrae dubiusque marisque? €artificis naturae ingens opus aspice, nulla €%cum tanta humanis phoebus spectacula cernes Œ„Ùá* * * ‹„Úpraecipueque uigil feruens ubi Sirius ardet. €insequitur miranda tamen sua fabula montem, €nec minus ille pio %quamquam sors% nobilis igni est. €nam quondam ruptis excanduit Aetna cauernis €et, uelut euersis penitus fornacibus, ingens €eiecta in longum rapidis feruoribus unda, €haud aliter quam cum saeuo Ioue fulgurat aether €et nitidum obscura telum caligine torquet. €ardebant agris segetes et mitia cultu €iugera cum dominis, siluae collesque rubebant; €uixdum castra putant hostem mouisse tremendum, €et iam finitimae portas euaserat urbis. €tum uero ut cuique est animus uiresque, rapina @1 €tutari conantur opes. gemit ille sub auro, €colligit ille arma et stulta ceruice reponit, €defectum raptis illum sua crimina tardant, €hic uelox minimo properat sub pondere pauper, €et, quod cuique fuit cari, fugit ipse sub illo. €sed non incolumis dominum sua praeda secuta est; €cunctantis uorat ignis et undique torret auaros, €consequitur fugisse ratos et praemia captis €concremat: haec nullis parsura incendia pascunt, €uel solis parsura piis. namque, optima proles, €Amphinomus fraterque pari sub munere fortes, €cum iam uicinis streperent incendia tectis, €aspiciunt pigrumque patrem matremque senecta €eheu defessos posuisse in limine membra. €parcite, auara manus, dites attollere praedas: €illis diuitiae solae materque paterque, €hanc rapiunt praedam mediumque exire per ignem €ipso dante fidem properant. o maxima rerum €et merito pietas homini tutissima uirtus! €erubuere pios iuuenes attingere flammae @1 €et quacumque ferunt illi uestigia cedunt. €felix illa dies, illa est innoxia terra! €dextera saeua tenent laeuaque incendia feruent; €mille per obliquos ignis %fratremque triumphans €tutus uterque pio sub pondere, %sufficit illa þ¶¹²ÿï°°´ÿï‚ÁåôîáÿïƒÁððÖåòçÿ‹…€et circa geminos auidus sibi temperat ignis. €incolumes abeunt tandem et sua numina secum €salua ferunt. illos mirantur carmina uatum, €illos seposuit claro sub nomine Ditis, €nec sanctos iuuenes attingunt sordida fata: €securae cessere domus et iura piorum. @1 ï°°µÿï‚ÃïðáÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1COPA}1 Copa Surisca, caput Graeca redimita mitella, €@@crispum sub crotalo docta mouere latus, €ebria fumosa saltat lasciua taberna €@@ad cubitum raucos excutiens calamos. €quid iuuat aestiuo defessum puluere abisse €@@quam potius bibulo decubuisse toro? €sunt topia et calybae, cyathi, rosa, tibia, chordae, €@@et triclia umbrosis frigida harundinibus; €en et Maenalio quae garrit dulce sub antro €@@rustica pastoris fistula more sonat. €est et uappa cado nuper defusa picato, €@@est crepitans rauco murmure riuus aquae. €sunt etiam croceo uiolae de flore corollae €@@sertaque purpurea lutea mixta rosa €et quae uirgineo libata Achelois ab amne €@@lilia uimineis attulit in calathis. €sunt et caseoli, quos iuncea fiscina siccat, @1 €@@sunt autumnali cerea pruna die €castaneaeque nuces et suaue rubentia mala, €@@est hic munda Ceres, est Amor, est Bromius; €sunt et mora cruenta et lentis uua racemis, €@@et pendet iunco caeruleus cucumis. €est tuguri custos armatus falce saligna, €@@sed non et uasto est inguine terribilis_ €huic calybita ueni: lassus iam sudat asellus; €@@parce illi, Vestae delicium est asinus. €nunc cantu crebro rumpunt arbusta cicadae, €@@nunc uaria in gelida sede lacerta latet: €si sapis, aestiuo recubans %nunc% prolue uitro, €@@seu uis crystalli ferre nouos calices. €hic age pampinea fessus requiesce sub umbra €@@et grauidum roseo necte caput strophio, €%formosum% tenerae decerpens ora puellae_ €@@a pereat cui sunt prisca supercilia! €quid cineri ingrato seruas bene olentia serta? €@@anne coronato uis lapide ossa tegi? €pone merum et talos; pereat qui crastina curat: €@@Mors aurem uellens 'uiuite' ait, 'uenio'. @1 ï°°¶ÿï‚ÅìåçÍáåãÿïƒÁððÖåòçÿŸôÿ@@@@{1ELEGIAE IN MAECENATEM}1 ‘ôÿ@@@@{1[2I]2}1 Defleram iuuenis tristi modo carmine fata; €@@sunt etiam merito carmina danda seni. €ut iuuenis deflendus enim tam candidus et tam €@@longius annoso uiuere dignus auo. €inreligata ratis, numquam defessa carina, €@@it redit in uastos semper onusta lacus; €illa rapit iuuenes prima florente iuuenta, €@@non oblita tamen %sed repetitque% senes. €nec mihi, Maecenas, tecum fuit usus amici: €@@Lollius hoc ergo conciliauit opus. €foedus erat uobis nam propter Caesaris arma, €@@Caesaris et similem propter in arma fidem. €regis eras, Etrusce, genus: tu Caesaris almi €@@dextera, Romanae tu uigil Vrbis eras. €omnia cum posses tanto tam carus amico, €@@te sensit nemo posse nocere tamen. €Pallade cum docta Phoebus donauerat artes: €@@tu decus et laudes huius et huius eras. @1 €%uincit uulgares, uincit beryllus harenas, €@@litore in extremo quas simul unda mouet. €quod discinctus eras, animo quoque, carpitur unum: €@@diluis hoc nimia simplicitate tua. €sic illi uixere quibus fuit aurea Virgo, €@@quae bene praecinctos postmodo pulsa fugit. €liuide, quid tandem tunicae nocuere solutae €@@aut tibi uentosi quid nocuere sinus? €num minus Vrbis erat custos et Caesaris obses, €@@num tibi non tutas fecit in Vrbe uias? €nocte sub obscura quis te spoliauit amantem, €@@quis tetigit ferro durior ipse latus? €maius erat potuisse tamen nec uelle triumphos, €@@maior res magnis abstinuisse fuit. €maluit umbrosam quercum nymphasque cadentes €@@paucaque pomosi iugera certa soli; €Pieridas Phoebumque colens in mollibus hortis €@@sederat argutas garrulus inter aues. €%marmora minaei% uincent monumenta libelli: @1 €@@uiuitur ingenio, cetera mortis erunt. €quid faceret? defunctus erat, comes integer idem, €@@miles et Augusti fortiter usque pius. €illum piscosi uiderunt saxa Pelori €@@ignibus hostilis reddere ligna ratis; €puluere in Emathio fortem uidere Philippi: €@@quam nunc ille tener tam grauis hostis erat. €cum freta Niliacae texerunt lata carinae, €@@fortis erat circa, fortis et ante ducem, €militis Eoi fugientia terga secutus, €@@territus ad Nili dum ruit ille caput. €pax erat: haec illos laxarunt otia cultus: €@@omnia uictores Marte sedente decent. €Actius ipse lyram plectro percussit eburno, €@@postquam uictrices conticuere tubae. €hic modo miles erat, ne posset femina Romam €@@dotalem stupri turpis habere sui, €hic tela in profugos (tantum curuauerat arcum) @1 €@@misit ad extremos exorientis equos. €Bacche, coloratos postquam deuicimus Indos, €@@potasti galea dulce iuuante merum, €et tibi securo tunicae fluxere solutae_ €@@te puto purpureas tunc habuisse duas. €%sum memor et certe memini sic ducere thyrsos €@@bracchia %purpurea% candidiora niue; €et tibi thyrsus erat gemmis ornatus et auro: €@@serpentes hederae uix habuere locum. €argentata tuos etiam talaria talos €@@uinxerunt certe nec puto, Bacche, negas. €mollius es solito mecum tum multa locutus, €@@et tibi consulto uerba fuere noua. €impiger Alcide, multo defuncte labore, €@@sic memorant curas te posuisse tuas, €sic te cum tenera multum lusisse puella €@@oblitum Nemeae iamque, Erymanthe, tui. €ultra numquid erat? torsisti pollice fusos, €@@lenisti morsu leuia fila parum; €percussit crebros te propter Lydia nodos, @1 €@@te propter dura stamina rupta manu, €Lydia te tunicas iussit lasciua fluentes €@@inter lanificas ducere saepe suas. €claua torosa tua pariter cum pelle iacebat, €@@quam pede suspenso percutiebat Amor. €quis fore credebat, premeret cum iam impiger infans €@@hydros ingentes uix capiente manu, €cumue renascentem meteret uelociter hydram, €@@frangeret immanes uel Diomedis equos, €uel tribus %aduersis% communem fratribus aluum €@@et sex aduersas solus in arma manus? €fudit Aloidas postquam dominator Olympi, €@@dicitur in nitidum percubuisse diem €atque aquilam mississe suam quae quaereret ecquid €@@posset amaturo %signa% referre Ioui, €ualle sub Idaea dum te, formose sacerdos, €@@inuenit et presso molliter ungue rapit. €sic est: uictor amet, uictor potiatur in umbra, €@@uictor odorata dormiat inque rosa; €uictus aret uictusque metat, metus imperet illi, €@@membra nec in strata sternere discat humo. @1 €tempora dispensant usus et tempora cultus, €@@haec homines, pecudes, haec moderantur aues €lux est, taurus arat; nox est, requiescit arator, €@@liberat et merito feruida colla boui. €conglaciantur aquae, scopulis se condit hirundo; €@@uerberat egelidos garrula uere lacus. €Caesar amicus erat: poterat uixisse solute, €@@cum iam Caesar idem quod cupiebat erat. €indulsit merito: non est temerarius ille; €@@uicimus: Augusto iudice dignus erat. €Argo saxa pauens postquam Scyllaea relegit €@@Cyaneosque metus iam religanda ratis, €uiscera dissecti mutauerat arietis agno €@@Aeetis sucis omniperita suis: €his te, Maecenas, iuuenescere posse decebat; €@@haec utinam nobis Colchidos herba foret! €redditur arboribus florens reuirentibus aetas; €@@ergo non homini quod fuit ante redit, €uiuacesque magis ceruos decet esse pauentes €@@si quorum in torua cornua fronte rigent? €uiuere cornices multos dicuntur in annos; €@@cur nos angusta condicione sumus? €pascitur Aurorae Tithonus nectare coniunx, @1 €@@atque ita iam tremulo nulla senecta nocet: €ut tibi uita foret semper medicamine sacro, €@@te uellem Aurorae complacuisse uirum. €illius aptus eras croceo recubare cubili, €@@et modo poeniceum rore lauante torum €illius aptus eras roseas adiungere bigas, €@@tu dare purpurea lora regenda manu, €tu mulcere iubam, cum iam torsisset habenas €@@procedente die, respicientis equi. €quaesiuere chori iuuenem sic Hesperon illum, €@@quem nexum medio soluit in igne Venus, €quem nunc in fuscis placida sub nocte nitentem €@@Luciferum contra currere cernis equis: €hic tibi Corycium, casias hic donat olentis, €@@hic e palmiferis balsama missa iugis. €nunc pretium candoris habes, nunc redditur umbris: €@@te sumus obliti decubuisse senem. €et Pylium fleuere sui ter Nestora canum €@@dicebantque tamen non satis esse senem: @1 €Nestoris annosi uicisses saecula, si me €@@dispensata tibi stamina nente forent. €nunc ego quod possum: &7tellvs levis ossa teneto,& €@@&7pendvla librato pondvs et ipsa tvvm. þ¶¹²ÿï°°¶ÿï‚ÅìåçÍáåãÿïƒÁððÖåòçÿ‘‹&7semper serta tibi dabimvs, tibi semper odores,& €@@&7non vmqvam sitiens, florida semper eris.& ôÿ@@@@{1[2II]2}1 ‹‘Sic est Maecenas fato ueniente locutus, €@@frigidus et iamiam cum moriturus erat: €'mene' inquit 'iuuenis primaeui, Iuppiter, ante €@@angustum Drusi non cecidisse diem! €pectore maturo fuerat puer, integer aeuo, €@@et magnum magni Caesaris illud opus. €discidio uellemque prius_' non omnia dixit €@@inciditque pudor quae prope dixit amor, €sed manifestus erat. moriens quaerebat amatae €@@coniugis amplexus oscula uerba manus. €'sed tamen hoc satis est: uixi te, Caesar, amico €@@et morior' dixit, 'dum moriarque, sat est. €mollibus ex oculis aliquis tibi procidet umor, €@@cum dicar subita uoce fuisse tibi. @1 €hoc mihi contingat, iaceam tellure sub aequa; €@@nec tamen hoc ultra te doluisse uelim, €sed meminisse uelim: uiuam sermonibus illic; €@@semper ero, semper si meminisse uoles. €et decet et certe uiuam tibi semper amore, €@@nec tibi qui moritur desinit esse tuus. €ipse ego quicquid ero cineres interque fauillas, €@@tum quoque non potero non memor esse tui. €exemplum uixi te propter molle beati, €@@unus Maecenas teque ego propter eram. €arbiter ipse fui, uolui quod contigit esse, €@@pectus eram uere pectoris ipse tui. €uiue diu, mi care, senex pete sidera sero: €@@est opus hoc terris, te quoque uelle decet. €et tibi succrescant iuuenes bis Caesare digni €@@et tradant porro Caesaris usque genus. €sit secura tibi quam primum Liuia coniunx, €@@expleat amissi munera rupta gener. €cum deus intereris diuis insignis auitis, €@@te Venus in patrio collocet ipsa sinu.' @1 ï°°·ÿï‚ÃéòéóÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1CIRIS}1 Etsi me uario iactatum laudis amore €irritaque expertum fallacis praemia uulgi €Cecropius suauis expirans hortulus auras €florentis uiridi sophiae complectitur umbra, €mensque, ut quiret eo dignum sibi quaerere carmen, €longe aliud studium inque alios accincta labores €altius ad magni suspexit sidera mundi €et placitum paucis ausa est ascendere collem, €non tamen absistam coeptum detexere munus, €in quo iure meas utinam requiescere musas €et leuiter blandum liceat deponere amorem. €%quod si mirificum genus omnes . . . . . €%mirificum sedi% modo sit tibi uelle libido, €si mihi iam summas sapientia panderet arces, €quattuor antiquis %heredibus est data consors, €unde hominum errores longe lateque per orbem €despicere atque humilis possem contemnere curas, @1 €non ego te talem uenerarer munere tali, €non equidem (quamuis interdum ludere nobis €et gracilem molli liceat pede claudere uersum), €sed magno intexens, si fas est dicere, peplo, €qualis Erectheis olim portatur Athenis, €debita cum castae soluuntur uota Mineruae €tardaque confecto redeunt quinquennia lustro, €cum leuis alterno Zephyrus concrebuit Euro €et prono grauidum prouexit pondere currum. €felix illa dies, felix et dicitur annus, €felices qui talem annum uidere diemque. €ergo Palladiae texuntur in ordine pugnae, €magna Giganteis ornantur pepla tropaeis, €horrida sanguineo pinguntur proelia cocco, €additur aurata deiectus cuspide Typhon, €qui prius Ossaeis consternens aethera saxis €Emathio celsum duplicabat uertice Olympum. €tale deae uelum sollemni tempore portant, €tali te uellem, iuuenum doctissime, ritu €purpureos inter soles et candida lunae €sidera, caeruleis orbem pulsantia bigis, €naturae rerum magnis intexere chartis, €aeterno ut sophiae coniunctum carmine nomen €nostra tuum senibus loqueretur pagina saeclis. €sed quoniam ad tantas nunc primum nascimur artes, €nunc primum teneros firmamus robore neruos, €haec tamen interea quae possumus, in quibus aeui @1 €prima rudimenta et iuuenes exegimus annos, €accipe dona meo multum uigilata labore €promissa atque diu iam tandem . . . . . €impia prodigiis ut quondam %exterruit amplis €Scylla nouos auium sublimis in aere coetus €auxerit et tenui conscendens aethera penna €caeruleis sua tecta super uolitauerit alis, €hanc pro purpureo poenam scelerata capillo €pro patria soluens excisa et funditus urbe. €@@complures illam magni, Messalla, poetae €(nam uerum fateamur: amat Polyhymnia uerum) €longe alia perhibent mutatam membra figura €Scyllaeum monstro saxum infestasse uoraci; €illam esse aerumnis quam saepe legamus Vlixi €candida succinctam latrantibus inguina monstris €Dulichias uexasse rates et gurgite in alto €deprensos nautas canibus lacerasse marinis. €sed neque Maeoniae patiuntur credere chartae €nec %malus istorum% dubiis erroribus auctor. €namque alias alii uulgo finxere puellas €quae Colophoniaco Scyllae dicantur Homero. €ipse Crataein ait matrem, sed siue Crataeis, @1 €siue illam monstro generauit Echidna biformi, €siue necutra parens atque hoc in carmine toto €inguinis est uitium et ueneris descripta libido; €siue etiam iactis speciem mutata uenenis €infelix uirgo (quid enim commiserat illa?); €siue pater timidam %saeua% complexus harena €coniugium castae uiolauerat Amphitrites, €at tamen exegit longo post tempore poenas, €ut, cum cura sui ueheretur coniugis alto, €ipsa trucem multo misceret sanguine pontum ‰Ìá* * * ˆÍseu uero, ut perhibent, forma cum uinceret omnis €et cupidos quaestu passim popularet amantes, ˆÐhorribilis circum uidit se existere formas, ˆÏpiscibus et canibusque malis uallata repente est ˆÑ(heu quotiens mirata nouos expalluit artus €ipsa suos, quotiens heu pertimuit latratus), €ausa quod est mulier numen fraudare deorum €et dictam Veneri %notorum uertere poenam, €quam mala multiplici iuuenum consaepta caterua @1 €%dixerat% atque modo meretrix uulgata ferarum €(infamem tali merito rumore fuisse €docta Palaepaphiae testatur uoce Pachynus): €quidquid et ut quisque est tali de clade locutus, €%omnia sim%: potius liceat notescere cirin €atque unam ex multis Scyllam non esse puellis. €@@quare, quae cantus meditanti mittere %cocos €magna mihi cupido tribuistis praemia, diuae €Pierides, quarum castos %altaria% postis €munere saepe meo inficiunt foribusque hyacinthi €deponunt flores aut suaue rubens narcissus €aut crocus alterna coniungens lilia caltha €sparsaque liminibus floret rosa, nunc age, diuae, €praecipue nostro nunc aspirate labori €atque nouum aeterno praetexite honore uolumen. €@@sunt Pandioniis uicinae sedibus urbes €Actaeos inter colles et candida Thesei €purpureis late ridentia litora conchis, €quarum non ulli fama concedere digna €stat Megara, Alcathoi quondam murata labore, €Alcathoi Phoebique; deus namque affuit illi, @1 €unde etiam citharae uoces imitatus acutas €saepe lapis recrepat Cyllenia murmura pulsus €et ueterem sonitu Phoebi testatur honorem. €hanc urbem, ante alios qui tum florebat in armis, €fecerat infestam populator remige Minos, €hospitio quod se Nisi Polyidos auito €Carpathium fugiens et flumina Caeratea €texerat. hunc bello repetens Gortynius heros €Attica Cretaea sternebat rura sagitta. €sed neque tum ciues neque tum rex ipse ueretur €infesto ad muros uolitantis agmine turmas ‰õá* * * ˆö%dicere% et indomitas uirtute retundere mentes, €responsum quoniam satis est meminisse deorum. €nam capite ab summo regis, mirabile dictu, €%candida caesarie florebant tempora lauro €et roseus medio surgebat uertice crinis, €cuius quam seruata diu natura fuisset, €tam patriam incolumem Nisi regnumque futurum €concordes stabili firmarunt numine Parcae. €ergo omnis caro residebat cura capillo, €aurea sollemni comptum quem fibula ritu @1 €Cecropiae tereti nectebat dente cicadae. €@@nec uero haec urbis custodia uana fuisset €(nec fuerat), ni Scylla nouo correpta furore, €Scylla, patris miseri patriaeque inuenta sepulcrum, €o nimium cupidis Minoa inhiasset ocellis. €sed malus ille puer, quem nec sua flectere mater €iratum potuit, quem nec pater atque auus idem €Iuppiter (ille etiam Poenos domitare leones Œ‡á* * * ‹ˆet ualidas docuit uires mansuescere tigris, €ille etiam diuos, homines_sed dicere magnum est), €idem tum tristis acuebat paruulus iras €Iunonis magnae, cuius periura puella €olim (sed meminere diu periuria diuae) €non ulli licitam uiolauerat inscia sedem, €dum sacris operata deae lasciuit et extra €procedit longe matrum comitumque cateruam, €suspensam gaudens in corpore ludere uestem €et tumidos agitante sinus aquilone relaxans. þ¶¹²ÿï°°·ÿï‚ÃéòéóÿïƒÁððÖåòçÿ‹’necdum etiam castos gustauerat ignis honores, €necdum sollemni lympha perfusa sacerdos €pallentis foliis caput exornarat oliuae, @1 €cum lapsa e manibus fugit pila quoque ea lapsa est €procurrit uirgo. quod uti ne prodita ludo €aureolam gracili soluisses corpore pallam. €omnia quae retinere gradum cursusque morari €possent, o tecum uellem %tua semper% haberes. €non, numquam uiolata manu sacraria diuae €iurando, infelix, nequiquam periurasses. €et, si quis nocuisse tibi periuria credat Œœá* * * ‹causa pia est: timuit fratri te ostendere Iuno. €at leuis ille deus, cui semper ad ulciscendum €quaeritur ex omni uerborum iniuria dictu, €aurea fulgenti depromens tela pharetra €(heu nimium certo, nimium, %thirintia% missu) €uirginis in tenera defixit acumina mente. €@@quae simul ut uenis hausit sitientibus ignem €et ualidum penitus concepit in ossa furorem, €saeua uelut gelidis Edonum Bistonis oris €ictaue barbarico Cybeles antistita buxo €infelix uirgo tota bacchatur in urbe, @1 €non storace Idaeo fragrantis cincta capillos, €coccina non teneris pedibus Sicyonia seruans, €non niueo retinens bacata monilia collo. €multum illi incerto trepidant uestigia cursu; €saepe petit patrios ascendere perdita muros €aeriasque facit causam se uisere turris; €saepe etiam tristis uoluens in nocte querelas €sedibus ex altis %caeli speculatur amorem €castraque prospectat crebris lucentia flammis. €nulla colum nouit, carum non respicit aurum, €non arguta sonant tenui psalteria chorda, €non Libyco molles plauduntur pectine telae; €nullus in ore rubor: ubi enim rubor, obstat amori. €atque ubi nulla malis reperit solacia tantis €tabidulamque uidet labi per uiscera mortem, €quo uocat ire dolor, subigunt quo tendere fata, €fertur et horribili praeceps impellitur oestro, €ut patris, a demens, crinem de uertice %serum €furtiue arguto detonsum mitteret hosti. €namque haec condicio miserae proponitur una, €siue illa ignorans (quis non bonus omnia malit €credere quam tanti sceleris damnare puellam?)_ €heu tamen infelix: quid enim imprudentia prodest? €@@Nise pater, cui direpta crudeliter urbe €uix erit una super sedes in turribus altis €fessus ubi extructo possis considere nido, @1 €tum quoque auis metuere: dabit tibi filia poenas. €gaudete, o celeres, subnixae nubibus altis, €quae mare, quae uiridis siluas lucosque sonantis €incolitis, gaudete, uagae, gaudete, uolucres, €uosque adeo, humanos mutatae corporis artus, €uos o crudeli fatorum lege, puellae €Dauliades, gaudete: uenit carissima uobis €cognatos augens reges numerumque suorum €ciris et ipse pater. uos, o pulcherrima quondam €corpora, caeruleas praeuertite in aethera nubes, €qua nouus ad superum sedes haliaeetos et qua €candida concessos ascendat ciris honores. €@@iamque adeo dulci deuinctus lumina somno €Nisus erat uigilumque procul custodia primis €excubias foribus studio iactabat inani, €cum furtim tacito descendens Scylla cubili €auribus arrectis nocturna silentia temptat €et pressis tenuem singultibus aera captat. €tum suspensa leuans digitis uestigia primis €egreditur ferroque manus armata bidenti €auolat: at demptae subita in formidine uires. €caeruleas sua furta prius testatur ad umbras; €nam qua se ad patrium tendebat semita limen, €uestibulo in thalami paulum remoratur et alte €suspicit ad clari nictantia sidera mundi, @1 €non accepta piis promittens munera diuis. €@@quam simul Ogygii Phoenicis filia Carme €surgere sensit anus, sonitum nam fecerat illi €marmoreo aeratus stridens in limine cardo, €corripit extemplo fessam languore puellam €et simul 'o nobis sacrum caput' inquit 'alumna, €non tibi nequiquam uiridis per uiscera pallor €aegroto tenuis suffundit sanguine uenas, €nec leuis hoc faceret, neque enim pote, cura subegit, €aut fallor: quod ut o potius, Rhamnusia, fallar. €nam qua te causa nec dulcis pocula Bacchi €nec grauidos Cereris dicam contingere fetus; €qua causa ad patrium solam uigilare cubile, €tempore quo fessas mortalia pectora curas, €quo rapidos etiam requiescunt flumina cursus? €dic age nunc miserae saltem, quod saepe petenti €iurabas nihil esse mihi, cur maesta parentis €formosos circum uirgo remorere capillos. €ei mihi, ne furor ille tuos inuaserit artus, €ille Arabae Myrrhae quondam qui cepit ocellos, €ut scelere infando (quod nec sinat Adrastea) €laedere utrumque uno studeas errore parentem. €quod si alio quouis animi iactaris amore @1 €(nam te iactari, non est Amathusia nostri €tam rudis ut nullo possim cognoscere signo), €si concessus amor noto te macerat igni, €per tibi Dictynae praesentia numina iuro, €prima deum dulcem mihi quae te donat alumnam, €omnia me potius digna atque indigna laborum €milia uisuram, quam te tam tristibus istis €sordibus et senio patiar tabescere tali.' €@@haec loquitur mollique ut se uelauit amictu €frigidulam iniecta circumdat ueste puellam, €quae prius in tenui steterat succincta crocota. €dulcia deinde genis rorantibus oscula figens €persequitur miserae causas exquirere tabis. €nec tamen ante ullas patitur sibi reddere uoces, €marmoreum tremebunda pedem quam rettulit intra. €illa autem 'quid . . . me' inquit, 'nutricula, torques? €quid tantum properas nostros nouisse furores? €non ego consueto mortalibus uror amore, €nec mihi notorum deflectunt lumina uultus, €nec genitor cordi est: ultro namque odimus omnis. €nil amat hic animus, nutrix, quod oportet amari, €in quo falsa tamen lateat pietatis imago, €sed media ex acie, mediis ex hostibus_eheu, €quid dicam quoue aegra malum hoc exordiar ore? @1 €dicam equidem, quoniam tu nunc non dicere, nutrix, €non sinis: extremum hoc munus morientis habeto. €ille, uides, nostris qui moenibus assidet hostis, €quem pater ipse deum sceptri donauit honore, €cui Parcae tribuere nec ullo uulnere laedi €(dicendum est, frustra circumuehor omnia uerbis), €ille mea, ille idem oppugnat praecordia Minos. €quod per te diuum crebros obtestor amores €perque tuum memori sanctum mihi pectus alumnae, €ut me, si seruare potes, nec perdere malis, €sin autem optatae spes est incisa salutis, €nec mihi quam merui inuideas, nutricula, mortem. €nam nisi te nobis malus, o malus, optima Carme, €ante in conspectum casusue deusue tulisset, €aut ferro hoc' (aperit ferrum quod ueste latebat) €'purpureum patris dempsissem uertice crinem, €aut mihi praesenti peperissem uulnere letum.' €@@uix haec ediderat, cum clade exterrita tristi €insontes multo deturpat puluere crinis €et grauiter questu Carme complorat anili: €'o mihi nunc iterum crudelis reddite Minos, €o iterum nostrae Minos inimice senectae, €%semper aut% olim natae te propter eundem €aut amor insanae luctum portauit alumnae. €tene ego tam longe capta atque auecta nequiui, €tam graue seruitium, tam duros passa labores, @1 €effugere, o bis iam exitium crudele meorum? €iam iam nec nobis aequo senioribus ullum, €uiuere uti cupiam, uiuit genus. ut quid ego amens €te erepta, o Britomarti, mei spes una sepulcri, €te, Britomarti, diem potui producere uitae? €atque utinam celeri nec tantum grata Dianae €uenatus esses uirgo sectata uirorum, €Cnosia nec Partho contendens spicula cornu €Dictaeas ageres ad gramina nota capellas. €numquam tam obnixe fugiens Minois amores €praeceps aerii specula de montis iisses, €unde alii fugisse ferunt et numen Aphaeae €uirginis assignant, alii, quo notior esses, €Dictynam dixere tuo de nomine Lunam. €sint haec uera uelim: mihi certe, nata, peristi; €numquam ego te summo uolitantem uertice . . . €Hyrcanos inter comites agmenque ferarum €conspiciam nec te redeuntem amplexa tenebo. €uerum haec tum non sic grauia atque indigna fuere, €tum, mea alumna, tui cum spes integra maneret, @1 €nam uox ista meas nondum uiolauerat auris. €tene etiam fortuna mihi crudelis ademit, €tene, o sola meae uiuendi causa senectae? €saepe tuo dulci nequiquam capta sopore, €cum premeret natura, mori me uelle negaui, €ut tibi Corycio glomerarem flammea luto. €quo nunc me, infelix, aut quae me fata reseruant? €an nescis, qua lege patris de uertice summo €edita candentis praetexat purpura canos, €quae tenui patriae spes sit suspensa capillo? €si nescis, aliquam possum sperare salutem, €inscia quandoquidem scelus es conata nefandum; þ¶¹²ÿï°°·ÿï‚ÃéòéóÿïƒÁððÖåòçÿ‹‚Äsin est quod metuo, per te, mea alumna, tuumque €expertum multis miserae mihi rebus amorem, €%perdere seua precor per flumina elithie €ne tantum in facinus tam nulla mente feraris. €non ego te incepto, fieri quod non pote, conor €flectere amore, nec est cum dis contendere nostrum, €sed patris incolumi potius denubere regno €atque aliquos tamen esse uelis tibi, alumna, penates; €hoc unum exilio docta atque experta monebo. €quod si non ulla poteris ratione parentem €flectere (sed poteris: quid enim non unica possis?), @1 €tum potius tandem ista, pio cum iure licebit, €cum facti causam tempusque doloris habebis, €tum potius conata tua atque incepta referto, €meque deosque tibi comites, mea alumna, futuros €polliceor: nihil est, quod texitur ordine, longum.' €@@his ubi sollicitos animi releuauerat aestus €uocibus et blanda pectus spe mulserat aegrum, €paulatim tremebunda genis obducere uestem €uirginis et placidam tenebris captare quietem, €inuerso bibulum restinguens lumen oliuo, €incipit ad crebrosque insani pectoris ictus €ferre manum, assiduis mulcens praecordia palmis. €noctem illam sic maesta super marcentis alumnae €frigidulos cubito subnixa pependit ocellos. €@@postera lux ubi laeta diem mortalibus almum €et gelida uenientem ignem quatiebat ab Oeta, €quem pauidae alternis fugitant optantque puellae €(Hesperium uitant, optant ardescere Eoum), €praeceptis paret uirgo nutricis et omnis €undique conquirit nubendi sedula causas. €temptantur patriae submissis uocibus aures €laudanturque bonae pacis bona; multus inepto @1 €uirginis insolitae sermo nouus errat in ore: €nunc tremere instantis belli certamina dicit €communemque timere deum; nunc regis amicis €(namque ipsi uerita est) toruum flet maesta parentem, €cum Ioue communis qui nolit habere nepotes. €nunc etiam conficta dolo mendacia turpi €inuenit et diuum terret formidine ciuis; €nunc alia ex aliis (nec desunt) omina quaerit; €quin etiam castos ausa est corrumpere uates, €ut, cum caesa pio cecidisset uictima ferro, €essent qui generum Minoa auctoribus extis €iungere et ancipitis suaderent tollere pugnas. €@@at nutrix patula componens sulpura testa €narcissum casiamque herbas incendit olentis €terque nouena ligans triplici diuersa colore €fila 'ter in gremium mecum' inquit 'despue, uirgo, €despue ter, uirgo: numero deus impare gaudet.' €inde mago geminata Ioui %frigidula% sacra, €sacra nec Idaeis anubus nec cognita Grais, €pergit Amyclaeo spargens altaria thallo €regis Iolciacis animum defigere uotis. €uerum ubi nulla mouet stabilem fallacia Nisum, €nec possunt homines nec possunt flectere diui @1 €(tanta est in paruo fiducia crine cauendi), €rursus ad inceptum sociam se adiungit alumnae €purpureumque parat rursus tondere capillum, €tam longo quod iam captat succurrere amori, €non minus illa tamen reuehi quod moenia Cretae €gaudeat: et cineri patria est iucunda sepulto. €@@ergo iterum capiti Scylla est inimica paterno: €tum coma Sidonio florens deciditur ostro, €tum capitur Megara et diuum responsa probantur, €tum suspensa nouo ritu de nauibus altis €per mare caeruleum trahitur Niseia uirgo. €complures illam nymphae mirantur in undis, €miratur pater Oceanus et candida Tethys €et cupidas secum rapiens Galatea sorores, €illa etiam iunctis magnum quae piscibus aequor €et glauco bipedum curru metitur equorum €Leucothea paruusque dea cum matre Palaemon, €illi etiam alternas sortiti uiuere luces, €cara Iouis suboles, magnum Iouis incrementum, €Tyndaridae niueos mirantur uirginis artus. €has adeo uoces atque haec lamenta per auras €fluctibus in mediis questu uoluebat inani, €ad caelum infelix ardentia lumina tendens, €lumina, nam teneras arcebant uincula palmas: €'supprimite o paulum turbati flamina uenti, @1 €dum queror et diuos (quamquam nil testibus illis €profeci) extrema moriens tamen alloquor hora. €uos ego, uos adeo, uenti, testabor, et aurae, €uos %o numantana% si qui de gente uenitis, €cernitis? illa ego sum cognato sanguine uobis €Scylla (quod o salua liceat te dicere, Procne), €illa ego sum Nisi pollentis filia quondam, €certatim ex omni petiit quam Graecia regno €qua curuus terras amplectitur Hellespontus; €illa ego sum, Minos, sacrato foedere coniunx €dicta tibi: tamen haec, etsi non accipis, audis. €uinctane tam magni tranabo gurgitis undas? €uincta tot assiduas pendebo ex ordine luces? €non equidem me alio possum contendere dignam €supplicio, quae sic patriam carosque penates €hostibus immitique addixi ignara tyranno. €uerum istaec, Minos, illos scelerata putaui, €si nostra ante aliqui nudasset foedera casus, €facturos, quorum direptis moenibus urbis €o ego crudelis flamma delubra petiui. €te uero uictore prius uel sidera cursus €mutatura suos quam te mihi talia captae €facturum metui. iam iam scelus omnia uicit. €tene ego plus patrio dilexi perdita regno? €tene ego? nec mirum: uultu decepta puella @1 €ut uidi, ut perii, ut me malus abstulit error. €non equidem ex isto speraui corpore posse €tale malum nasci %forma uel sidera fallar. €me non deliciis commouit regia diues, €curalio fragili aut electro lacrimoso, €me non florentes aequali corpore nymphae, €non metus impendens potuit retinere deorum: €omnia uicit amor: quid enim non uinceret ille? €non mihi iam pingui sudabunt tempora myrrha, €pronuba nec castos accendet pinus odores, €non Libys Assyrio sternetur lectulus ostro_ €parua queror: ne me illa quidem communis alumna €omnibus iniecta tellus tumulabit harena. €mene inter matres ancillarique maritas, €mene alias inter famularum munere fungi, €coniugis atque tuae, quaecumque erit illa, beatae €non licuit grauidos penso deuoluere fusos? €at belli saltem captiuam lege necasses. ‹ƒÆiam tandem casus hominum, iam respice, Minos. €sit satis hoc, tantum Scyllam uidisse malorum. @1 €uel fato fuerit nobis haec debita pestis, €uel casu incerto, merita uel denique culpa: €omnia nam potius quam te fecisse putabo.' €@@labitur interea resoluta ab litore classis, €magna repentino sinuantur lintea coro, €flectitur in uiridi remus sale, languida fessae €uirginis in cursu moritur querimonia longo. €deserit angustis inclusum faucibus Isthmon €Cypselidae et magni florentia regna, Corinthum; €praeterit abruptas Scironis protinus arces €infestumque suis dirae testudinis exit €spelaeum multoque cruentas hospite cautes. €iamque adeo tutum longe Piraeea cernit €et notas, eheu frustra, respectat Athenas; €iam procul e fluctu Salaminia respicit arua €florentisque uidet iam Cycladas: hinc sinus illi €Sunius, hinc statio contra patet Hermionaea. €linquitur ante alias longe gratissima Delos €Nereidum matri et Neptuno Aegaeo; €prospicit incinctam spumanti litore Cythnum €marmoreamque Paron uiridemque adlapsa Donysam €%aeginamque simul salutiferamque Seriphum. @1 ‹ƒÀiam fessae tandem fugiunt de corpore uires €et caput inflexa lentum ceruice recumbit, €marmorea adductis liuescunt bracchia nodis. €aequoreae pristes, immania corpora ponti, €undique conueniunt et glauco in gurgite circum €uerbere caudarum atque oris minitantur hiatu. ‹ƒÞfertur et incertis iactatur ad omnia uentis, €cumba uelut magnas sequitur cum paruula classis €Afer et hiberno bacchatur in aequore turbo, €donec tale decus formae uexarier undis €non tulit ac miseros mutauit uirginis artus €caeruleo pollens coniunx Neptunia regno. €sed tamen %aeternam% squamis uestire puellam €infidosque inter teneram committere pisces €non statuit (nimium est auidum pecus Amphitrites): €aeriis potius sublimem sustulit alis, €esset ut in terris facti de nomine ciris, €ciris Amyclaeo formosior ansere Ledae. €hic uelut in niueo tenera est cum primitus ouo €effigies animantis et internodia membris @1 €imperfecta nouo fluitant concreta calore, €sic liquido Scyllae circumfusum aequore corpus €semiferi incertis etiam nunc partibus artus €undique mutabant atque undique mutabantur. €oris honos primum et multis optata labella €et patulae frontis species concrescere in unum €coepere et gracili mentum producere rostro; €tum, qua se medium capitis discrimen agebat, €ecce repente uelut patrios imitatus honores €puniceam concussit apex in uertice cristam; €at mollis uarios intexens pluma colores þ¶¹²ÿï°°·ÿï‚ÃéòéóÿïƒÁððÖåòçÿ‹ƒ÷marmoreum uolucri uestiuit tegmine corpus €lentaque perpetuas fuderunt bracchia pennas; €inde alias partes minioque infecta rubenti €crura noua macies obduxit squalida pelli €et pedibus teneris unguis affixit acutos. €et tamen hoc demum miserae succurrere pacto €uix fuerat placida Neptuni coniuge dignum. €numquam illam post haec oculi uidere suorum €purpureas flauo retinentem uertice uittas, €non thalamus Syrio fragrans accepit amomo, €nullae illam sedes: quid enim cum sedibus illi? €quae simul ut sese cano de gurgite uelox €cum sonitu ad caelum stridentibus extulit alis @1 €et multum late dispersit in aequora rorem, €infelix uirgo nequiquam a morte recepta €incultum solis in rupibus exigit aeuum, €rupibus et scopulis et litoribus desertis. €nec tamen hoc ipsum poena sine: namque deum rex, €omnia qui imperio terrarum milia uersat, €commotus talem ad superos uolitare puellam, €cum pater extinctus caeca sub nocte lateret, €illi pro pietate sua (nam saepe rubentis €sanguine taurorum supplex resperserat aras, €saepe deum largo decorarat munere sedes) €reddidit optatam mutato corpore uitam €fecitque in terris haliaeetos ales ut esset: €quippe aquilis semper gaudet deus ille coruscis. €huic uero miserae, quoniam damnata deorum €iudicio natique et coniugis ante fuisset, €infesti apposuit odium crudele parentis. €namque ut in aetherio signorum limite praestans, €unum quem duplici stellarunt sidere diui, €Scorpios alternis clarum fugat Oriona, €sic inter sese tristis haliaeetos iras €et ciris memori seruant ad saecula fato. @1 €quacumque illa leuem fugiens secat aethera pennis, €ecce inimicus atrox magno stridore per auras €insequitur Nisus; qua se fert Nisus ad auras, €illa leuem fugiens raptim secat aethera pennis. @1 ï°°¸ÿï‚ÐòéáðåáÿïƒÁððÖåòçÿŸôÿ@@@@{1PRIAPEA}1 ‘Vere rosa, autumno pomis, aestate frequentor €@@spicis: una mihi est horrida pestis hiemps; €nam frigus metuo et uereor ne ligneus ignem €@@hic deus ignauis praebeat agricolis. Ego haec, ego arte fabricata rustica, €ego arida, o uiator, ecce populus, €agellulum hunc, sinistra et ante quem uides, €erique uillulam hortulumque pauperis €tuor, malaque furis arceo manu. €mihi corolla picta uere ponitur, €mihi rubens arista sole feruido, €mihi uirente dulcis uua pampino, €mihi gelante oliua cocta frigore. €meis capella delicata pascuis €in urbem adulta lacte portat ubera, €meisque pinguis agnus ex ouilibus @1 €grauem domum remittit aere dexteram €%teneraque matre mugiente uaccula €deum profundit ante templa sanguinem. €proin, uiator, hunc deum uereberis €manumque sursum habebis. hoc tibi expedit, €parata namque trux stat ecce mentula. €'uelim pol' inquis? at pol ecce uilicus €uenit, ualente cui reuulsa bracchio €fit ista mentula apta claua dexterae. Hunc ego, o iuuenes, locum uillulamque palustrem €tectam uimine iunceo caricisque maniplis, €quercus arida rustica fomitata securi €nutrior: magis et magis fit beata quotannis. €huius nam domini colunt me, deumque salutant €pauperis tuguri pater filiusque adulescens, €alter assidua cauens diligentia, ut herbae, €aspera ut rubus a meo sit remota sacello, €alter parua manu ferens semper munera larga. @1 €florido mihi ponitur picta uere corolla, €primitus tenera uirens spica mollis arista, €luteae uiolae mihi lacteumque papauer €pallentesque cucurbitae et suaue olentia mala, €uua pampinea rubens educata sub umbra; €sanguine haec etiam mihi (sed tacebitis) arma €barbatus linit hirculus cornipesque capella. €pro quis omnia honoribus nunc necesse Priapo est €praestare, et domini hortulum uineamque tueri. €quare hinc, o pueri, malas abstinete rapinas: €uicinus prope diues est neglegensque Priapi. €inde sumite: semita haec deinde uos feret ipsa. ï°°¹ÿï‚ÃáôáìÿïƒÁððÖåòçÿŸôÿ@@@@{1CATALEPTON}1 ‘ôÿ@@@@{1I}1 De qua saepe tibi, uenit: sed, Tucca, uidere €@@non licet: occulitur limine clausa uiri. €de qua saepe tibi, non uenit adhuc mihi: namque €@@si occulitur_longe est, tangere quod nequeas. €uenerit: audiui. sed iam mihi nuntius iste €@@quid prodest? illi dicite cui rediit. @1 ôÿ@@@@{1II}1 Corinthiorum amator iste uerborum, €iste, iste rhetor, %namque quatenus% totus €Thucydides, tyrannus Atticae febris, €tau Gallicum, min et sphin ut male illisit, €ita omnia ista uerba miscuit fratri. ôÿ@@@@{1III}1 Aspice quem ualido subnixum Gloria regno €@@altius et caeli sedibus extulerat: €terrarum hic bello magnum concusserat orbem, €@@hic reges Asiae fregerat, hic populos; @1 €hic graue seruitium tibi, iam tibi, Roma, ferebat €@@(cetera namque uiri cuspide conciderant), €cum subito in medio rerum certamine praeceps €@@corruit e patria pulsus in exilium. €tale Deae numen: tali mortalia nutu €@@fallax momento temporis %hora dedit. ôÿ@@@@{1IV}1 Quocumque ire ferunt uariae nos tempora uitae, €@@tangere quas terras, quosque uidere homines, €dispeream, si te fuerit mihi carior alter €@@(alter enim qui te dulcior esse potest?), €cui iuueni ante alios diui diuumque sorores €@@cuncta, neque indigno, Musa, dedere bona, €cuncta quibus gaudet Phoebi chorus ipseque Phoebus; €@@doctior o quis te, Musa, fuisse potest? €o quis te in terris loquitur iucundior uno? €@@(Clio %nam certe candida non loquitur.) €quare illud satis est, si te permittis amari: €@@nam contra ut sit amor mutuus, unde mihi? ôÿ@@@@{1V}1 Ite hinc, inanes, ite, rhetorum ampullae, €inflata rhoezo non Achaico uerba; @1 €et uos, Selique Tarquitique Varroque, €scholasticorum natio madens pingui, €ite hinc, inane cymbalon iuuentutis; €tuque, o mearum cura, Sexte, curarum, €uale, Sabine; iam ualete, formosi. €nos ad beatos uela mittimus portus €magni petentes docta dicta Sironis, €uitamque ab omni uindicabimus cura. €ite hinc, Camenae, uos quoque ite iam sane, €dulces Camenae (nam fatebimur uerum, €dulces fuistis), et tamen meas chartas €reuisitote, sed pudenter et raro. ôÿ@@@@{1VI}1 Socer, beate nec tibi nec alteri, €generque Noctuine, putidum caput, €tuoque nunc puella talis et tuo €stupore pressa rus abibit? ei mihi, €ut ille uersus usquequaque pertinet: €'gener socerque, perdidistis omnia'. @1 ôÿ@@@@{1VII}1 Si licet, hoc sine fraude, Vari dulcissime, dicam €@@'dispeream, nisi me perdidit iste Pothus'; €sin autem praecepta uetant me dicere, sane €@@non dicam, sed: 'me perdidit iste puer'. ôÿ@@@@{1VIII}1 Villula, quae Sironis eras, et pauper agelle_ €@@uerum illi domino tu quoque diuitiae_ €me tibi, et hos una mecum, quos semper amaui, €@@si quid de patria tristius audiero, €commendo, in primisque patrem. tu nunc eris illi €@@Mantua quod fuerat quodque Cremona prius. ôÿ@@@@{1IX}1 Pauca mihi, niueo sed non incognita Phoebo, €@@pauca mihi, doctae, dicite, Pegasides. €uictor adest, magni magnum decus ecce triumphi, €@@uictor qua terrae, quaque patent maria, €horrida barbaricae portans insignia pugnae, €@@magnus ut Oenides, utque superbus Eryx, €nec minus idcirco uestros expromere cantus €@@maximus, et sanctos dignus inire choros. €hoc itaque insuetis iactor magis, optime, curis, €@@quid de te possim scribere, quidue tibi; @1 €namque (fatebor enim) quae maxima deterrendi €@@debuit, hortandi maxima causa fuit. €pauca tua in nostras uenerunt carmina chartas, €@@carmina cum lingua tum sale Cecropia, €carmina quae Phrygium, saeclis accepta futuris, €@@carmina quae Pylium uincere digna senem. €molliter hic uiridi patulae sub tegmine quercus €@@Moeris pastores et Meliboeus erant, €dulcia iactantes alterno carmina uersu €@@qualia Trinacriae doctus amat iuuenis. €certatim ornabant omnes heroida diuae, €@@certatim diuae munere quoque suo. €felicem ante alias o te scriptore puellam: €@@altera non fama dixerit esse prior_ €non illa, Hesperidum ni munere capta fuisset, €@@quae uolucrem cursu uicerat Hippomenen; €candida cycneo non edita Tyndaris ouo; €@@non supero fulgens Cassiopea polo; €non defensa diu %multum% certamine equorum, €@@optabant %grauide quam sibi quaeque manus, €saepe animam generi pro qua pater inpius hausit, €@@saepe rubro pro qua sanguine fluxit humus; @1 €regia non Semele, non Inachis Acrisione, €@@inmitti expertae fulmine et imbre Iouem; €non cuius ob raptum pulsi liquere penates €@@Tarquinii patrios filius atque pater, þ¶¹²ÿï°°¹ÿï‚ÃáôáìÿïƒÁððÖåòçÿ˜‰ˆ¥illo quo primum dominatus Roma superbos €@@mutauit placidis tempore consulibus. €multa, neque inmeritis, donauit praemia alumnis, €@@praemia Messallis maxima Publicolis: €nam quid ego inmensi memorem studia ista laboris, €@@horrida quid durae tempora militiae? €castra foro solitos, urbi praeponere castra, €@@tam procul hoc %gnato,% tam procul hac patria? €inmoderata pati iam frigora iamque calores? €@@sternere uel dura posse super silice? €saepe trucem aduerso perlabi sidere pontum? €@@saepe mare audendo uincere, saepe hiemem? €saepe etiam densos inmittere corpus in hostes? €@@communem belli non meminisse deum? €nunc celeris Afros, periurae milia gentis, €@@aurea nunc rapidi flumina adire Tagi? €nunc aliam ex alia bellando quaerere gentem, €@@uincere et Oceani finibus ulterius? @1 €non nostrum est tantas, non, inquam, attingere laudes; €@@quin ausim hoc etiam dicere: uix hominum est. €ipsa haec, ipsa ferent rerum monumenta per orbem, €@@ipsa sibi egregium facta decus parient; €nos ea quae tecum finxerunt carmina diui, €@@Cynthius et Musae, Bacchus et Aglaie. €si laudi aspirare humili, si adire Cyrenas, €@@si patrio Graios carmine adire sales €possumus, optatis plus iam procedimus ipsis: €@@hoc satis est: pingui nil mihi cum populo. ôÿ@@@@{1X}1 Sabinus ille, quem uidetis, hospites, €ait fuisse mulio celerrimus, €neque ullius uolantis inpetum cisi @1 €nequisse praeterire, siue Mantuam €opus foret uolare, siue Brixiam. €et hoc negat Tryphonis aemuli domum €negare nobilem insulamue Ceryli, €ubi iste, post Sabinus, ante Quinctio, €bidente dicit attodisse forcipe €comata colla, ne Cytorio iugo €premente dura uulnus ederet iuba. €Cremona frigida, et lutosa Gallia, €tibi haec fuisse et esse cognitissima, €ait Sabinus; ultima ex origine €tua stetisse dicit in uoragine, €tua in palude deposisse sarcinas, €et inde tot per orbitosa milia @1 €iugum tulisse, laeua siue dextera €strigare mula siue %utrumque ceperat. €neque ulla uota semitalibus deis €sibi esse facta praeter hoc nouissimum: €paterna lora %proximumque% pectinem. €sed haec prius fuere: nunc eburnea €sedetque sede seque dedicat tibi, €gemelle Castor, et gemelle Castoris. ôÿ@@@@{1XI}1 Quis deus, Octaui, te nobis abstulit? an quae €@@dicunt, a, nimio pocula dura mero? €'uobiscum, si est culpa, bibi: sua quemque secuntur €@@fata: quid inmeriti crimen habent cyathi?' @1 €scripta quidem tua nos multum mirabimur: et te €@@raptum et Romanam flebimus historiam. €sed tu nullus eris. peruersi, dicite, Manes, €@@hunc superesse patri quae fuit inuidia? ôÿ@@@@{1XII}1 Superbe Noctuine, putidum caput, €datur tibi puella quam petis, datur; €datur, superbe Noctuine, quam petis. €sed, o superbe Noctuine, non uides €duas habere filias Atilium? €duas, et hanc et alteram, tibi dari? €adeste nunc, adeste: ducit, ut decet, €superbus ecce Noctuinus hirneam. €Thalassio, Thalassio, Thalassio. ôÿ@@@@{1XIII}1 Iacere me, quod alta non possim, putas, €@@ut ante, uectari freta, €nec ferre durum frigus aut aestum pati, €@@neque arma uictoris sequi? €ualent, ualent mihi ira et antiquus furor €@@et lingua qua %assim% tibi, @1 €seu prostitutae turpe contubernium €@@sororis (o quid me incitas, €quid, inpudice et inprobande Caesari?), €@@seu furta dicantur tua, €et helluato sera patrimonio €@@in fratre parsimonia, €uel acta puero cum uiris conuiuia, €@@udaeque per somnum nates, €et inscio repente clamatum insuper €@@'Thalassio, Thalassio'. €quid palluisti, femina? an ioci dolent? €@@an facta cognoscis tua? €non me uocabis, pulchra, per Cotytia €@@ad feriatos fascinos; €nec deinde te mouere lumbos in %ratulam €@@prensis uidebo altaribus, €flauumque propter Thybrim olentis nauticum €@@uocare, ubi adpulsae rates €caeno retentae sordido stant in uadis €@@macraque luctantes aqua; @1 €neque in culinam et uncta compitalia €@@dapesque duces sordidas, €quibus repletus et saliuosis %aquis €@@obesam ad uxorem redis, €et aestuantes %docte% soluis pantices, €@@%osiculisque% lambis sauiis. €nunc laede, nunc lacesse, si quidquam uales. €@@en nomen adscribo tuum, €cinaede Lucci. iamne liquerunt opes, €@@fameque genuini crepant? €uidebo habentem praeter ignauos nihil €@@fratres et iratum Iouem €scissumque uentrem et hirneosi patrui €@@pedes inedia turgidos. ôÿ@@@@{1XIV}1 Si mihi susceptum fuerit decurrere munus, €@@o Paphon, o sedes quae colis Idalias, @1 €Troius Aeneas Romana per oppida digno €@@iam tandem ut tecum carmine uectus eat, €non ego ture modo aut picta tua templa tabella €@@ornabo, et puris serta feram manibus: €corniger %hos aries humilis% et maxima taurus €@@uictima sacratos sparget honore focos, €marmoreusque tibi %aut% mille coloribus ales €@@in morem picta stabit Amor pharetra. €adsis o Cytherea: tuus te Caesar Olympo €@@et Surrentini litoris ara uocat. ôÿ@@@@{1XV}1 Vate Syracosio qui dulcior, Hesiodoque €@@maior, Homereo non minor ore fuit, €illius haec quoque sunt diuini elementa poetae, €@@et rudis in uario carmine Calliope. ôÿ@@@@{1XVI}1 [%Callide mage sub hec celi est iniuria secli €@@antiquis, hospes, non minor ingeniis, €et quo Roma uiro doctis certaret Athenis_ €@@ferrea sed nulli uincere fata datur.] @1 ï°±°ÿï‚ÐòéáðåõíÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1PRIAPEVM 'QVID HOC NOVI EST?'}1 Quid hoc noui est? quid ira nuntiat deum? €silente nocte candidus mihi puer €tepente cum iaceret abditus sinu, €Venus fuit quieta, nec uiriliter €iners senile penis extulit caput. €placet, Priape, qui sub arboris coma €soles, sacrum reuincte pampino caput, €ruber sedere cum rubente fascino? €at, o Triphalle, saepe floribus nouis €tuas sine arte deligauimus comas, €abegimusque uoce saepe, cum tibi €senexue coruus impigerue graculus €sacrum feriret ore corneo caput. €uale, nefande destitutor inguinum, €uale, Priape: debeo tibi nihil. €iacebis inter arua pallidus situ, €canisque saeua susque ligneo tibi €lutosus affricabit oblitum latus. €at, o sceleste penis, o meum malum, €graui piaque lege noxiam lues. €licet querare: nec tibi tener puer @1 €patebit ullus, %inminente% qui toro €iuuante uerset arte mobilem natem, €puella nec iocosa te leui manu €fouebit, adprimetue lucidum femur. €bidens amica Romuli senis memor €paratur, inter atra cuius inguina €latet iacente pantice abditus specus €uagaque pelle tectus annuo gelu €araneosus obsidet forem situs. €tibi haec paratur, ut tuum ter aut quater €uoret profunda fossa lubricum caput. €licebit aeger, angue lentior, cubes, €tereris usque donec, a, miser, miser €triplexque quadruplexque compleas specum. €superbia ista proderit nihil, simul €uagum sonante merseris luto caput. €quid est, iners? pigetne lentitudinis? €licebit hoc inultus auferas semel: €sed ille cum redibit aureus puer, €simul sonante senseris iter pede, @1 €rigente neruos excubet lubidine, €et inquietus inguina arrigat tumor, €neque incitare cesset, usque dum mihi €Venus iocosa molle ruperit latus. @1 ï°±±ÿï‚ÍïòÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1MORETVM}1 Iam nox hibernas bis quinque peregerat horas €excubitorque diem cantu praedixerat ales, €Simulus exigui cultor cum rusticus agri, €tristia uenturae metuens ieiunia lucis, €membra leuat uili sensim demissa grabato €sollicitaque manu tenebras explorat inertes €uestigatque focum, laesus quem denique sensit. €paruulus exusto remanebat stipite fomes €et cinis obductae celabat lumina prunae; €admouet his pronam summissa fronte lucernam €et producit acu stuppas umore carentis, €excitat et crebris languentem flatibus ignem. €tandem concepto, sed uix, fulgore recedit €oppositaque manu lumen defendit ab aura €et reserat %clausae qua peruidet ostia clauis. €fusus erat terra frumenti pauper aceruus: €hinc sibi depromit quantum mensura patebat, €quae bis in octonas excurrit pondere libras. @1 €inde abit adsistitque molae paruaque tabella, €quam fixam paries illos seruabat in usus, €lumina fida locat; geminos tunc ueste lacertos €liberat et cinctus uillosae tergore caprae €peruerrit cauda silices gremiumque molarum. €aduocat inde manus operi, partitus utroque: €laeua ministerio, dextra est intenta labori. €haec rotat adsiduum gyris et concitat orbem €(tunsa Ceres silicum rapido decurrit ab ictu), €interdum fessae succedit laeua sorori þ¶¹²ÿï°±±ÿï‚ÍïòÿïƒÁððÖåòçÿˆalternatque uices. modo rustica carmina cantat €agrestique suum solatur uoce laborem, €interdum clamat Scybalen. erat unica custos, €Afra genus, tota patriam testante figura, €torta comam labroque tumens et fusca colore, €pectore lata, iacens mammis, compressior aluo, €cruribus exilis, spatiosa prodiga planta. €hanc uocat atque arsura focis imponere ligna €imperat et flamma gelidos adolere liquores. €postquam impleuit opus iustum uersatile finem, €transfert inde manu fusas in cribra farinas €et quatit; ac remanent summo purgamina dorso, @1 €subsidit sincera foraminibusque liquatur €emundata Ceres. leui tum protinus illam €componit tabula, tepidas super ingerit undas, €contrahit admixtos nunc fontes atque farinas, €transuersat durata manu liquidoque coacta, €interdum grumos spargit sale. iamque subactum €leuat opus palmisque suum dilatat in orbem €et notat impressis aequo discrimine quadris. €infert inde foco (Scybale mundauerat aptum €ante locum) testisque tegit, super aggerat ignis. €dumque suas peragit Vulcanus Vestaque partes, €Simulus interea uacua non cessat in hora, €uerum aliam sibi quaerit opem, neu sola palato €sit non grata Ceres, quas iungat comparat escas. €non illi suspensa focum carnaria iuxta €durati sale terga suis %truncique uacabant, €traiectus medium sparto sed caseus orbem €et uetus adstricti fascis pendebat anethi: €ergo aliam molitur opem sibi prouidus heros. €hortus erat iunctus casulae, quem uimina pauca €et calamo rediuiua leui munibat harundo, €exiguus spatio, uariis sed fertilis herbis. @1 €nil illi deerat quod pauperis exigit usus; €interdum locuples a paupere plura petebat. €nec sumptus %erat ullius opus sed regula curae: €si quando uacuum casula pluuiaeue tenebant €festaue lux, si forte labor cessabat aratri, €horti opus illud erat. uarias disponere plantas €norat et occultae committere semina terrae €uicinosque apte circa summittere riuos. €hic holus, hic late fundentes bracchia betae €fecundusque rumex maluaeque inulaeque uirebant, €hic siser et nomen capiti debentia porra €grataque nobilium requies lactuca ciborum, €* * * crescitque in acumina radix, €et grauis in latum dimissa cucurbita uentrem. €uerum hic non domini (quis enim contractior illo?) €sed populi prouentus erat, nonisque diebus €uenalis umero fasces portabat in urbem, @1 €inde domum ceruice leuis, grauis aere redibat €uix umquam urbani comitatus merce macelli: €cepa rubens sectique famem domat area porri €quaeque trahunt acri uultus nasturtia morsu €intibaque et Venerem reuocans eruca morantem. €tum quoque tale aliquid meditans intrauerat hortum; €ac primum leuiter digitis tellure refossa €quattuor educit cum spissis alia fibris, €inde comas apii graciles rutamque rigentem €uellit et exiguo coriandra trementia filo. €haec ubi collegit, laetum consedit ad ignem €et clara famulam poscit mortaria uoce. €singula tum capitum nodoso corpore nudat €et summis spoliat coriis contemptaque passim €spargit humi atque abicit; %seruatum gramine bulbum €tinguit aqua lapidisque cauum demittit in orbem. €his salis inspargit micas, sale durus adeso €caseus adicitur, dictas super ingerit herbas, €et laeua %uestem% saetosa sub inguina fulcit, €dextera pistillo primum fragrantia mollit €alia, tum pariter mixto terit omnia suco. @1 €it manus in gyrum: paulatim singula uires €deperdunt proprias, color est e pluribus unus, €nec totus uiridis, quia lactea frusta repugnant, €nec de lacte nitens, quia tot uariatur ab herbis. €saepe uiri nares acer iaculatur apertas €spiritus et simo damnat sua prandia uultu, €saepe manu summa lacrimantia lumina terget €immeritoque furens dicit conuicia fumo. €procedebat opus; nec iam salebrosus, ut ante, €sed grauior lentos ibat pistillus in orbis. €ergo Palladii guttas instillat oliui €exiguique super uires infundit aceti €atque iterum commiscet opus mixtumque retractat. €tum demum digitis mortaria tota duobus €circuit inque globum distantia contrahit unum, €constet ut effecti species nomenque moreti. €eruit interea Scybale quoque sedula panem, €quem laetus recipit manibus, pulsoque timore €iam famis inque diem securus Simulus illam €ambit crura ocreis paribus tectusque galero €sub iuga parentis cogit lorata iuuencos €atque agit in segetes et terrae condit aratrum. @1 ï°±²ÿï‚ÉîóôÖéòÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1DE INSTITVTIONE VIRI BONI}1 Vir bonus et sapiens, qualem uix repperit unum €milibus e cunctis hominum consultus Apollo, €iudex ipse sui totum se explorat ad unguem. €quid proceres uanique leuis quid opinio uolgi ‰„á* * * …securus, mundi instar habens, teres atque rotundus, €externae ne quid labis per leuia sidat. €ille, dies quam longus erit sub sidere Cancri €quantaque nox tropico se porrigit in Capricorno, €cogitat et iusto trutinae se examine pendit, €ne quid hiet, ne quid protuberet, angulus aequis €partibus ut coeat, nil ut deliret amussis, €sit solidum quodcumque subest, nec inania subter €indicet admotus digitis pellentibus ictus, €non prius in dulcem declinans lumina somnum, €omnia quam longi reputauerit acta diei: €qua praetergressus, quid gestum in tempore, quid non? €cur isti facto decus afuit aut ratio illi? €quid mihi praeteritum? cur haec sententia sedit €quam melius mutare fuit? miseratus egentem @1 €cur aliquem fracta persensi mente dolorem? €quid uolui quod nolle bonum foret? utile honesto €cur malus antetuli? num dicto aut denique uoltu €perstrictus quisquam? cur me natura magis quam €disciplina trahit? sic dicta et facta per omnia €ingrediens ortoque a uespere cuncta reuoluens €offensus prauis dat palmam et praemia rectis. @1 ï°±³ÿï‚ÄåÅóôÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1DE EST ET NON}1 Est et non cuncti monosyllaba nota frequentant. €his demptis nihil est, hominum quod sermo uolutet. €omnia in his et ab his sunt omnia, siue negoti €siue oti quicquam est, seu turbida siue quieta. €alterutro pariter non numquam, saepe seorsis €obsistunt studiis, ut mores ingeniumque, €et facilis uel difficilis contentio nata est. €si consentitur, mora nulla interuenit 'est, est': €sin controuersum, dissensio subiciet 'non'. €hinc fora dissultant clamoribus, hinc furiosi €iurgia sunt circi, cuneati hinc %laeta% theatri €seditio, et tales agitat quoque curia lites. €coniugia et nati cum patribus ista quietis €uerba serunt studiis salua pietate loquentes. €hinc etiam placitis schola consona disciplinis €dogmaticas agitat placido certamine lites. @1 €hinc omnis certat dialectica turba sophorum. €%estne dies, est ergo dies? non conuenit istuc. €nam facibus multis aut fulgoribus quotiens lux €est nocturna homini, non est lux ista diei. €est et non igitur, quotiens lucem esse fatendum est, €sed non esse diem. mille hinc certamina surgunt, €hinc pauci, multi quoque, talia commeditantes €murmure concluso rabiosa silentia rodunt. €qualis uita hominum, duo quam monosyllaba uersant! @1 ï°±´ÿï‚ÒïóéóÿïƒÁððÖåòçÿôÿ@@@@{1DE ROSIS NASCENTIBVS}1 Ver erat et blando mordentia frigora sensu €@@spirabat croceo mane reuecta dies. €strictior Eoos praecesserat aura iugales, €@@aestiferum suadens anticipare diem. €errabam riguis per quadrua compita in hortis, €@@maturo cupiens me uegetare die. €uidi concretas per gramina flexa pruinas €@@pendere aut holerum stare cacuminibus, €caulibus et patulis teretes conludere guttas €* * * €uidi Paestano gaudere rosaria cultu €@@exoriente nouo roscida Lucifero. €rara pruinosis canebat gemma frutectis €@@ad primi radios interitura die. €ambigeres raperetne rosis Aurora ruborem €@@an daret et flores tingeret orta dies. €ros unus, color unus, et unum mane duorum: €@@sideris et floris nam domina una Venus. €forsan et unus odor: sed celsior ille per auras €@@difflatur, spirat proximus iste magis. €communis Paphie dea sideris et dea floris €@@praecipit unius muricis esse habitum. €momentum intererat quo se nascentia florum €@@germina comparibus diuiderent spatiis. @1 €haec uiret angusto foliorum tecta galero, €@@hanc tenui filo purpura rubra notat, €haec aperit primi fastigia celsa obelisci, €@@mucronem absoluens purpurei capitis. €uertice collectos illa exinuabat amictus, €@@iam meditans foliis se numerare suis. €nec mora: ridentis calathi patefecit honorem, €@@prodens inclusi stamina densa croci. þ¶¹²ÿï°±´ÿï‚ÒïóéóÿïƒÁððÖåòçÿˆ¡haec, modo quae toto rutilauerat igne comarum, €@@pallida conlapsis deseritur foliis. €mirabar celerem fugitiua aetate rapinam, €@@et dum nascuntur consenuisse rosas. €ecce et defluxit rutili coma punica floris €@@dum loquor, et tellus tecta rubore micat. €tot species tantosque ortus uariosque nouatus €@@una dies aperit, conficit ipsa dies. €conquerimur, Natura, breuis quod gratia florum: €@@ostentata oculis ilico dona rapis. €quam longa una dies, aetas tam longa rosarum, €@@quas pubescentes iuncta senecta premit. €quam modo nascentem rutilus conspexit Eoos, €@@hanc rediens sero uespere uidit anum. €sed bene quod paucis licet interitura diebus €@@succedens aeuum prorogat ipsa suum. €collige, uirgo, rosas dum flos nouus et noua pubes, €@@et memor esto aeuum sic properare tuum. @1 ðþ