ļ€°ø±²’ļ°°±’ļ‚šļåō’ļƒĆĀį󒑏ō’@@@@{1Lyricorum liber II}1 ļćŠņéóć® ¦³ĒĢ¦ ²®µ²·Ė’įśCalliope princeps sapienti psallerat ore. ō’ļć’@@@@{1Incertae sedis}1 ļćŠó®Āįó® ¦³äå ķåōņ® ĒĢ¦ ¶®²µµĖ’āśHuc ades [o] Lyaee €Bassareu bicornis, €Maenalie bimater, €crine nitidus apto. €Luteis corymbis €hedera te, coronis €hasta viridis armet. €Placidus ades ad aras, €Bacche Bacche Bacche. ļćŠó®Āįó® ¦³äå ķåōņ® ĒĢ¦ ¶®²µ¶Ė’ćśTibi nascitur omne pecus, tibi crescit herba ļćŠó®Āįó® ¦³äå ķåōņ® ĒĢ¦ ¶®²¶³Ė’äśFrugiferae sacra deae quae colitis mystica iunctaeque Iovi nefasto. @1 ļćŠó®Āįó® ¦³äå ķåōņ® ĒĢ¦ ¶®²¶“Ė’åśEgregia percoluit ingenia musice, €carminis in ore tenet ingenium %40%41%40%41 ęśSic Tiberis implacidus in maria labitur ēś[sed ibi] sedet ibi Bromia %devata pede mulier čśˆmodo pecora rapida caper agitat humi čś‰caput inanime tepet avida neque manus ļćÄéļķ® ¦³ĒĢ¦ ±®µ±³Ė’越Romani victores Germanis devictis ļ°°²’ļ‚Ķåōņ’ļƒĆĀįó’Ÿō’@@@@{1FRAGMENTA €@@@@DE METRIS}1 ‘ļćÖéćōļņéīõ󠦳ĒĢ¦ ¶®²°¹Ė’įśiambicus trimetrus ļćŅõęéī® ¦³ĒĢ¦ ¶®µµµĖ’āś@@iambicus autem, cum pedes etiam €dactylici generis adsumat, desinit €iambicus videri, nisi percussione €ita moderaveris ut, cum pedem sup-€plodes, iambum ferias; ideoque illa €loca percussionis non recipiunt €alium quam iambum et ei parem €tribrachyn, aut alterius exhibue-€rint metri speciem. quod dico exem-€plo faciam illustrius. est in Eunu-€cho Terentii statim in prima €pagina hic versus trimetrus 'exclu-€sit revocat, redeam? non, si me obse-€cret'. hunc incipe ferire, videberis €heroum habere inter manus: ad sum-€mam paucis syllabis in postremo €mutatis totus erit herous, 'exclusit €revocat, redeam? non, si mea fiat'. €ponam dubium secundo loco pedem, €quo propius accedam, 'heros Atrides €caelitum testor fidem'. ™ƒįļćŌåņ® Ķįõņ® ²³¶°’ćś'beatus ille qui procul negotiis'. ļćŌåņ® Ķįõņ® ²³¶²’äś'Socrates beatus ille qui procul negotiis'. ļćŌåņ® Ķįõņ® ²³¶“’åś'Diogenes beatus ille qui procul negotiis'. ļćŌåņ® Ķįõņ® ²³¶¶’ęś'Demophile, beatus ille qui procul negotiis'. ļćŌåņ® Ķįõņ® ²³¶ø’ēś'quod agis age: beatus ille qui procul negotiis'. ”ļćÄéļķ® ¦³ĒĢ¦ ±®µ±³Ė’蜈'Romani victores Germanis devictis'. –ļć¦³Ćļää® Įōéģ® Ęļņōõīįōéįī馒蜉@@[2'dicite, rogo vos, dicite, quid ita rapitur Attis'. €nam primus est dactylus,]2 secundus pariambus, ter-€tius spondeus, quartus pariambus, quintus tribrachus, €sextus item tribrachus, ultimus spondeus. et quod magis €mirum videri potest, totus sotadeus numerus ex tro-€chaeis potest constare pedibus, ut duo habeat ithy-€phallica metra et unum trochaeum pedem sic 'Bacche €Bacche Bacche [2Bacche Bacche Bacche Bacche]2'. quibus €si interposueris aliquos brachysyllabos, eiusdem scilicet €rationis erit etiam mollior sic 'Bacche Bromie Bacche €Bromie Bacche Bromie Bacche'. nam ithyphallicum €metrum saepe recipit hunc tribrachum, ut etiam apud €Menandrum in Phasmate et apud €Callimachum in epigrammatibus ostendi €potest. cuius exemplum subieci, quo notius sit eum, €cum sit sex syllabarum, adcrescere modo una syllaba €modo duabus, per tribrachum scilicet pedem, sic €'huc ades, [o] Lyaee %3 Bassareu bicornis %3 €Maenal[2i]2e bimater, %3 crine nitidus apto. %3 luteis co-€rymbis %3 hedera te, coronis %3 hasta viridis armet. %3 pla-€cidus ades ad aras, %3 Bacche Bacche Bacche.' ō±’@@@@{1DE ARCHEBULEO METRO}1 ˆ—@@Archebuleus accepit nomen versus, non quod Arche-€bulus eum invenerit. nam Stesichorus, antiquior illo €poeta, et Ibycus et Pindarus et Simonides usi sunt eo, €sed passim et promiscue. Archebulus autem quia car-€men ex hoc uno genere composuit, archebuleum no-€minatum est. origo eius herous hexametrus est, exemplum €'tibi nascitur omne pecus, tibi crescit €herba', quem facies heroum hexametrum adiectis dua-€bus syllabis sic 'nam tibi nascitur omne pecus, tibi €crescit et herba'. est autem hic versus anapaesticus, €quia, [2cum]2 primus heroi hexametri dactylus syllabam €amittit, reliquae duae breves iungunt se longae inse-€quenti et deinceps ceterae in eandem formulam ve-€niunt. nec tantum heroo hexametro se iungit hic versus, €sed etiam post tres anapaestos accedit ad trimetrum. €nam possis eum sic componere 'tibi €crescit herba caelitum testor genus'. hic versus dacty-€licum melos summa cum voluptate aurium cludit, de €quo, cum res coegerit, plura dicentur. est autem pen-€tametrus, ex anapaestis constat fere pedibus, recipit €spondeos, cluditur antibaccheo. de ultima syllaba, brevis €an longa sit, supervacuum est monere. ō²’ļć’@@@@{1DE HIPPONACTEIS}1 ˆ®@@nunc ad hipponactea veniamus. e quis de tetrametri €unius iambici genere, quia res exigebat, nos suo loco €diximus. hic auctor trimetron scazonta fecit, id est €claudicantem, cuius lex talis est, ut proxima ultimae €syllaba utique sit longa et pro iambo pede versus spondeo €finiatur aut trochaeo, quoniam nihil interest, novis-€sima syllaba brevis an longa sit. cuius exemplum €'sella in curuli struma Nonius sedet': €fac pro 'sedet' 'sedit', erit scazon 'sella in curuli €struma Nonius sedit'. rursus permutatio verborum €et hunc faciet iambicum rectum 'sella in curuli struma €sedit Nonius', et illum scazonta 'nec €excitatur classico truci miles', [2iambicum rectum sic €'nec excitatur classico miles truci']2. hoc autem ita fieri €observabimus, si aut ultimi duo pedes ex disyllabis ab-€solutis verbis constabunt, aut quartus semipes posterior €cum insequente pede trisyllabum perficit verbum, tam-€quam 'Nonius', utique autem sextus pes perfectum ha-€beat disyllabon, tamquam 'sedit' 'fecit' 'dixit'. sed €cum facile rectus iambicus admittat quinto loco spon-€deum hic scazon pessimus erit, qui habuerit alium quinto €loco quam iambum; quo tamen sine religione usus est €Hipponax. eius exemplum 'nec excitatur classico miles €rauco': at si feceris 'nec excitatur classico pedes €rauco', probabilem facies choliambum, de quo plura €alias. €@@idem fecit Hipponax in scazonte quadrato quod in €trimetro, cuius exemplum est 'proh pudor sella in cu-€ruli struma Nonius sedit'; item aliter 'haesitat nec €excitatur classico truci miles'. de quo plura dicere €supervacuum est, cum omnia quaecumque accidunt tri-€metro scazonti huic quoque accidere possint. ō³’@@@@{1DE HENDECASYLLABO PHALAECIO}1 ˆĻ@@venio nunc ad hendecasyllabon phalaecium, qui ex €simili causa, ut plerique, a cultore sue, non inventore, €nomen accepit. nam hic versus apud Sappho frequens €est, cuius in quinto libro complures huius generis et con-€tinuati et dispersi leguntur. huius hendecasyllabi varia €divisio est et omnis aut ex se efficiens aut ad aliquod €pertinens metrum. sed prima vulgaris quidem illa di-€visio, quae docet eum partem habere ex heroo, partem €ex iambo, cuius exemplum 'castae Pierides meae €Camenae'. ex heroo sic dividitur €'castae Pierides sonitum dedit aere ca-€noro'; ex iambico sic 'meae Camenae caelitum testor €genus'. €@@altera divisio est, cuius feceram mentionem, cum de €epodo Callimachi dicerem hoc exemplo €'siccas ducite machinae carinas'. nam primi duo pedes €reliquis quattuor adsumptis faciunt heroum sic 'siccas €ducite remigio subeunte carinas'; reliqua pars ithy-€phallicum facit 'machinae carinas'. €@@tertia divisio est 'castae Pierides meae Camenae'. €detracto enim 'Camenae' fit anacreonteon metrum €syllabarum octo, quod musici bacchicon vocant, gram-€matici choriambicon, * * * qui duplex constat ex longa et €duabus brevibus et longa, id est ex choreo et iambo. €hoc metrum incrementum accipit et totum ab Alcaeo €tractatum est et ab Horatio nostro. nam quod est €'castae Pierides meae', id est apud Horatium €'intermissa Venus diu'. demus illi incrementum, €id est pro uno duos choriambos, fiet 'intermissa Venus €[2missa Venus]2 diu' et 'castae Pierides Pierides meae'. €huic simile 'Maecenas atavis edite €regibus %3 o et praesidium et dulce decus meum'. hic €etenim, qui disyllabo verbo absoluto finitur, si amiserit €choriambum, erit illi metro par, cuius exemplum 'castae €Pierides meae': fiet enim 'o et praesidium meum'. €rursus adcrescat choriambus, fiet 'castae Pierides Pie-€rides meae' et 'o et praesidium et dulce decus meum' €et 'intermissa Venus missa Venus diu'. demus etiam €nunc illi unius choriambi incrementum, fiet 'castae žļ€°ø±²’ļ°°²’ļ‚Ķåōņ’ļƒĆĀįó’–ˆöļć’趉Pierides Pierides [2Pierides]2 meae', quale est illud apud €Horatium, quod et ipsum ab Alcaeo sumpsit, €'tu ne quaesieris, scire nefas, quem mihi, quem €tibi'. hoc ipsum imminuendo paulatim tria haec metra €quae rettuli manifestiora faciam: 'tu ne quaesieris €quem mihi quem tibi': hoc par est illi 'Maecenas €atavis edite regibus'. alterum detraham choriambum, €fiet 'tu ne quaesieris tibi': hoc par est illi 'intermissa €Venus diu' et 'castae Pierides meae'. €@@de priapeo metro. ex hac divisione et priapeus na-€scitur versus, cuius exemplum apud Catullum €'hunc lucum tibi dedico consecroque, Priape'. nam €cum in duo commata hic versus dividatur, superius €comma octo syllabarum erit, sequens septem deminuta €superioris commatis parte, ut si facias €'mater saeva Cupidinum mater saeva Cupido'. sed €adeo totus hic ex heroo venit hexametro, ut et apud €Homerum nullo immutato verbo complures inveniantur €priapei et apud Vergilium, quorum unum in praesentia €posuimus, qui forte succurrit, credo et alios inveniri €posse complures 'cui non dictus Hylas puer €et Latonia Delos'. quod apparet ita esse, quoniam ita €huius versus exigit natura, ut inter duo commata €exiguam pronuntiando interponas moram. nam 'cui €non dictus Hylas puer' par est huic 'hunc lucum tibi €dedico', sequens autem comma 'et Latonia Delos' €huic, 'consecroque Priape'. non ignoro autem variari €primas et secundas syllabas utriusque in priapeo com-€matis, ut modo ab iambo incipiat, modo a trochaeo, €tamquam 'hunc lucum tibi dedico consecroque, Priape, %3 €libens hoc tibi dedico, libens, sancte Priape'. nam et €hendecasyllabus, quem phalaecium vocamus, apud an-€tiquos auctores eodem modo solebat incipere alias a €spondeo, alias ab iambo, alias a trochaeo, ut apud €Catullum. hendecasyllabus a spondeo 'pas-€ser deliciae meae puellae', a trochaeo 'arido modo €pumice expolitum', ab iambo 'meas esse aliquid €putare nugas'. quae omnia genera hendecasyllabi Ca-€tullus et Sappho et Anacreonta et alios auctores se-€cutus non tamquam vitiosa vitavit, sed tamquam legi-€tima inseruit. ex quibus quoniam priapeus nascitur, €necesse est easdem habeat varietates. €@@quarta divisio est hendecasyllabi talis 'castae quas €veneramur [2o]2 sorores'. nam priore commate Callimachus €in epigrammatibus usus est et Bacchy-€lides in carminibus et €alii. heroi autem dactylici pars est hoc modo 'castae €quas veneramur Olympia templa tenentes'. €@@quinta divisio est hendecasyllabi hoc exemplo 'castae €Pierides novem sorores'. nam secundum primum €spondeum insertus huic hendecasyllabo anapaestus €ionicum sotadeum facit sic 'castae dociles Pierides €novem sorores'. ex quo non est mirandum quod Varro in €cynodidascalico phalecion metrum €ionicum trimetrum appellat, quidam ionicum minorem. €@@sexta divisio est hoc exemplo 'cui dono le-€pidum novum libellum'. pars enim prior est 'cui dono', €quae accidit heroo metro sic 'cui dono titulum Troiae €qui primus ab oris'. reliqua pars hendecasyllabi 'lepi-€dum novum libellum' anacreonteon facit metron octo syl-€labarum iambicum ab anapaesto incipiens, quale est illud €apud Laevium 'mea Vatiena amabo'. €@@de galliambo. ex hoc nascitur galliambus repetito €hoc metro, sed una syllaba detracta, ut habeat semi-€pedem clausulam, quale est hoc 'mea Vatiena amabo', €ut faciat 'mea Vatiena amabo, mea Vatiena ama', €et illud similiter 'lepidum novum libellum, lepidus €novus liber'. huic pares sunt apud Maecenatem €'ades, inquit, o Cybebe, fera montium dea, %3 €ades et sonante typano quate flexibile caput'. sed quo €magis hic versus, quod matri sacer est Idaeae, vibrare €videatur, proximum ab ultimo pedem brachysyllabon €fecerunt et Graeci et hic ipse Maecenas iis quos modo €rettuli proximum sic, 'latus horreat €flagello, comitum chorus ululet', et Catullus €'Phrygium nemus citato cupide [2pede]2 tetigit', et ille €alterius auctoris 'o qui chelyn cano-€ram plectro regit Italo': ut si facias illud ex Laeviano €metro ad hanc legem 'mea Vatiena amabo, mea cura, mea €Venus'. Catullus in anacreonteo * * * €'ades inquit o Cybebe'. potest adhuc fieri crispior, €si pro uno iambo brachysyllabon posuerimus in hunc mo-€dum 'mea vita, mea voluptas, mea cura, meus amor'. €hic versus habet primum pedem anapaestum, secundum €saepe iambum, non numquam tribrachum, tertium €iambum, semipedem accipit medium, quia ex duobus €commatibus constat; sequens comma accipit pariambum, €trochaeum, brachysyllabum, semipede cluditur. siquis €autem quaesierit, quid ita, cum sit galliambicus versus, €iambici quoque nomen acceperit, hoc versu, qui est €apud Maecenatem, lecto intelleget eum ex iambico €quoque trimetro nasci 'hic nympha €cingit omnis Acheloum senem'. adice syllabam Acheloo, €fiet galliambicus sic 'hic nympha cingit omnis Ache-€loium senem'. esse autem huic metro cognationem €cum sotadeo cognoscamus hinc licet, quia facta transla-€tione modica et sotadeus qui fuit transit in galliambum €et eodem modo galliambus in sotadeum. ex galliambo €in sotadeum sic 'Phrygium nemus citato cupide pede €tetigit, %3 Phrygium cupide [2pede]2 tetigit nemus citato': €contra 'Galli timidi semianimes ter-€gora versant, %3 Galli tergora versant timidi semianimes'. €@@septima divisio hendecasyllabi talis est €'vivis ludis habes amas amaris'. nam quattuor syl-€labis prioribus detractis, quae accidere possunt heroo inci-€pienti cuilibet relinquitur 'habes amas amaris', par ana-€creonteo metro, quod est syllabarum septem. constat ex €tribus iambis et semipede: particula est posterior hippo-€nactei versus iambici quadrati, quem dixi a comi-€cis antiquis et latinis et graecis interponi frequentissime €sic 'quid maestus incedis Micon? habes, amas, amaris'. €@@puto me satis diligenter persecutum hendecasyllabi €singulos articulos ut ostenderem, cum quot metris ei €quaedam necessitudo contingeret. ō“’@@@@{1DE PHILICIO METRO}1 ‹é@@Philicius versus ex duplici pede constat, quem bac-€chicon musici, choriambicon grammatici vocant. habet €longam et duas breves et longam, id est trochaeum et €iambum. hoc autem Philicus conscripsit hymnos Ce-€reri et Liberae, tali genere metri, quod scilicet et €sacris alis et arcanae deorum venerationi credidit con-€venire. apud nostros hoc metrum non reperio. exemplum €eius tale est 'frugiferae sacra deae quae colitis mystica €iunctaeque Iovi nefasto'. hunc hexametrum ex numero €bacchico composuit Philicus, quo usus est etiam Ar-€chebulus, de quo auctore supra rettuli; clusit €autem antibaccheo. numerus hic frequens est apud €lyricos et praecipue apud Alcaeum, Sappho, Anacreonta. €nascitur tamen et hic ab heroo, cuius dactylo primo, €qui constat ex longa et duabus brevibus, si iunxeris €sequentis dactyli vel spondei syllabam primam, facies €choriambum hoc modo 'arma virum', et in sequenti €versu 'Italiam'. ad summam pentametrum heroum, qui €habet dactylos primos duos, velut hunc €'unde meus veniat mollis in ora liber', adiectis duabus €syllabis longis facies choriambicum ex heroo pentametro €sic 'unde meus [2nunc]2 veniat mollis in haec ora liber', €et 'dum meus assiduo luceat igne focus' €sic 'dum meus [2hic]2 assiduo luceat hoc igne focus'. ōµ’@@@@{1DE PAEONICO METRO}1 ‹‚‚@@paeonicus versus quadratus ab Aristophane comico €compositus est ex eo paeone, qui constat longa syl-€laba et tribus brevibus. cluditur autem cretico, qui et €ipse [constat] eiusdem generis et temporum totidem quot €ille, una parcior syllaba est, ne, si fluat eodem numero, €rhythmos, non metrum fiat. huius exemplum €'egregia percoluit ingenia musice, %3 carminis €in ore tenet ingenium * * * %3 sic Tiberis impla-€cidus in maria labitur'. ō¶’@@@@{1DE PROCELEUMATICO}1 ‹‚Œ@@proceleumaticus constat ex duobus pariambis, id est €quattuor brevibus syllabis, cuius exemplum et in pedum €demonstratione posui et nunc referam 'sedet €ibi Bromia %devata pede mulier, %3 modo pe-€cora rapida caper agitat humi, %3 caput inanime €tepet avida neque manus'. habet hic versus proceleuma-€ticos tres, quartum pariambum, semipede cluditur, ita €ut detracta proceleumatico syllaba in tribrachum cadat €et insistat, ne, ut dixi, numerus sit, non metrum. žļ€°ø±²’ļ°°²’ļ‚Ķåōņ’ļƒĆĀį󒖏ō·’ļć’趉@@@@{1DE SATURNIO VERSU}1 ‹‚–@@de saturnio versu dicendum est, quem nostri existi-€maverunt proprium esse Italicae regionis, sed falluntur. €a Graecis enim varie et multis modis tractatus est, €non solum a comicis, sed etiam a tragicis. nostri autem €antiqui, ut vere dicam quod apparet, usi sunt eo non €observata lege nec uno genere custodito, [2ut]2 inter se €consentiant versus, sed praeterquam quod durissimos €fecerunt, etiam alios breviores, alios longiores inse-€ruerunt, ut vix invenerim apud Naevium, quos pro €exemplo ponerem. apud Euripidem et Callimachum et €quosdam antiquae comoediae scriptores tale inveni €genus 'turdis edacibus dolos comparas amice'; apud €Archilochum tale 'quem non rationis egentem vicit Ar-€chimedes', et tertium genus 'consulto producit eum €quo sit impudentior'. apud nostros autem in tabulis €antiquis, quas triumphaturi duces in Capitolio figebant €victoriaeque suae titulum saturniis versibus proseque-€bantur, talia repperi exempla: ex Regilli tabula €'duello magno dirimendo regibus subigendis', qui €est subsimilis ei quem paulo ante posui 'consulto pro-€ducit eum quo sit imprudentior'; in Acilii Glabrionis €tabula 'fundit fugat prosternit maximas €legiones'. apud Naevium poetam hos repperi idoneos €'ferunt pulchros crateras aureas lepi-€stas' et alio loco 'novem Iovis con-€cordes filiae sorores'. sed ex omnibus istis, qui sunt €asperrimi et ad demonstrandum minime accommodati, €optimus est quem Metelli proposuerunt de Naevio €aliquotiens ab eo versu lacessiti 'malum €dabunt Metelli Naevio poetae'. hic enim saturnius €constat ex hipponactei quadrati iambici posteriore com-€mate et phallico metro. hipponactei quadrati exemplum €'quid immerentibus noces, quid invides amicis?' nam €'malum dabunt Metelli' simile est illi 'quid invides €amicis', cui detracta syllaba prima facit phallicon €metrum, 'invides amicis'. ex quibus compositus est €hic saturnius, ut sit par huic, 'quid invides amicis, €invides amicis' hoc modo, 'malum dabunt Metelli €Naevio poetae'. ōø’@@@@{1DE RELIQUIS HORATII METRIS}1 ‹‚¾@@nunc reliqua metra Horatii, quae nondum attigi, €persequi volo, 'iam satis terris nivis €atque dirae %3 grandinis misit pater et rubente %3 dextera €sacras iaculatus arces %3 terruit urbem'. [hendecasyl-€labus sapphicus fiet phalecius immutato ordine €'vile potabis modicis Sabinum' * * * ] hoc metrum tria €cola habet paria, quartum brevem clausulam. sumptum €est ab Alcaeo; Sappho quoque frequenter eo utitur. €monostropha vocantur haec carmina, quia ad primam €strophen cetera respondent nulla interveniente epodo, €quae [2cum]2 a prima strophe differat, faciat eam, quam €musici et grammatici triada nominant. composita autem €cola huius carminis singula ex duobus commatibus, €quorum quod antecedit ex archilochio quadrato na-€scitur sic 'iam satis terris magisque genibus haerebo €tuis': hoc enim par est huic 'nunc ita est, magis ma-€gisque genibus haerebo tuis'. sequens comma trimetri €iambici primam habet partem; componitur sic, 'nivis at-€que dirae genibus haerebo tuis', ut sit par huic 'magis €magisque genibus haerebo tuis'. clausula strophes huius €haec est, 'terruit urbem', quae nascitur ab heroo hexa-€metro sic, 'arma virumque cano Troiae qui terruit ur-€bem'. nam 'primus ab oris', pro qua hanc clausulam €posui, par est huic non tantum numero, sed etiam pedi-€bus: constat enim ex dactylo et spondeo. quae clausulae €et per se repetitae et inter se iunctae anapaesticon me-€tron efficiunt sic, 'terruit urbem terruit urbem %3 terruit €urbem primus ab oris, %3 €inclyte parva prodite patria %3 nomine celebri claroque €potens'. alterum carmen 'quis multa €gracilis te puer in rosa %3 perfusus liquidis urget odoribus %3 €grato, Pyrrha, sub antro? %3 cui flavam religas comam'. €prima duo cola paria sunt, 'Maecenas €atavis edite regibus'; duo quae subsequuntur commata €priapei sunt versus, ut iam docui sed praepo-€stere posita, quorum ordo hic est, 'cui flavam religas €comam grato, Pyrrha, sub antro %3 hunc €lucum tibi dedico consecroque, Priape'. €@@de hendecasyllabo alcaico. tertium genus carminis €est 'vides ut alta stet nive can-€didum %3 Soracte, nec iam sustineant onus %3 silvae la-€borantes geluque %3 flumina constiterint acuto'. primum €et secundum colon paria sunt. constat singula ex duobus €commatibus, quorum quod antecedit ex trimetro iam-€bico sumptum est et cum eo compositum sic, 'vides €ut alta genibus haerebo tuis'. sequitur comma 'stet €nive candidum'; ex hemistichio pentametri heroi deli-€bata syllaba compositum est: reddita enim syllaba fit €tale, 'stet nive candidulum'. potest etiam videri pars €metri illius extrema, quod est tale, 'Maecenas atavis €edite regibus', de quo iam disputavimus, ut €hoc ita cum illo iungatur, 'Maecenas atavis stet nive €candidum'. constat enim hoc comma ex choriambo, €quem faciunt iuncti trochaeus et iambus, et iambo. €ita facile convenit et cum choriambico metro, quod €bacchicon musici vocant, quale est 'Maecenas atavis €edite regibus'. sed qui altius haec non perspexerunt €grammatici, hoc putant metrum decurtato pentametro €factum, ut reddita syllaba fiat [pentametrum] tale, €'Maecenas atavis edite remigibus'; itemque versum €illum, 'solvitur acris hiems grata vice €veris et Favoni', non ex duobus metris compositum €putant, ut, cum de Archilocho loquebar, ostendi, qui €tetrametro heroo phallicum metrum iunxit, sed hexa-€metrum maiorem syllaba vocant. tertium colon, 'silvae €laborantes geluque', ex trimetro iambico factum de-€tractis ei tribus syllabis: adice enim ei rursus tres €syllabas, id est semipedem longum et iambum, fiet €trimetrus, 'silvae laborantes geluque frigido'. rursus €detrahe syllabam huic colo ultimam, fiet 'silvae labo-€rantes gelu', qui est epodus ex trimetro par illi, 'altas €maritat populos'. nam quem ad modum * * * si adieceris €idem nomen, erit probabilis trimetrus, 'silvae laborantes €gelu Simonides'. quartum colon est 'flumina constiterint €acuto'. haec clausula huius strophes facta est ex tetra-€metro epodo, cuius auctor Archilochus. exemplum subieci €'aut Ephesum bimarisve Corinthi': sic, €'flumina constiterint et acuto'. nam sive praeposueris €duos dactylos pedes sive subieceris, hexametrus herous €est: praepositis pedibus sic, 'praecipitataque flumina €constiterint [2et]2 acuto', subiectis pedibus sic, 'flumina €constiterint et acuto frigoris ictu'. sed detrahitur epodo €syllaba, ut fiat conveniens clausula sic, 'flumina con-€stiterint acuto'. archebuleo quoque metro si detraxeris €primum pedem, qui est anapaestus aut spondeus, et €proximas ei duas breves, id est semipedem, reliquum erit €par huic clausulae. sic autem divides, 'neque nubila nec €veteres agitantur orni: %3 [2nec veteres agitantur orni]2' €par est huic, 'flumina constiterint acuto'. hoc quoque €carminis genus ab Alcaeo lyricus noster accepit. €@@quartum metron est Horatii, de quo nihil adhuc €diximus, 'Lydia, dic per omnes %3 te deos €oro, Sybarim cur properas amando'. quod metron et €ipse Horatius ignorando quale esset laboriosa obser-€vatione semel omnino facere conatus est, et in eo tamen €parum decenter erravit. nam fecit illud asperius uno €immutato pede. quod si scisset choriambicon esse et €habere clausulas certas, non in illam salebram inci-€disset. nam primum comma ex choriambo et anti-€bacchio compositum est, 'Lydia dic per omnes'. se-€cundum colon, quod est longius, tres habet choriambos €et unum antibacchium scilicet clausulae gratia, quod €metron Alcaeus sic ordinavit, homo in musicis exer-€citatissimus. at Horatius primum choriambum du-€rissimum fecit pro iambo spondeum infulciendo sic, €'hoc deos vere Sybarim'. nam si secutus esset Al-€caeum, sic ordinasset, 'hoc dea vere'. error tamen illius €habet excusationem, quod in ea perseveravit lege, quam €ipse sibi aliquo casu fecerat, usque ad ultimam partem €non mutando. €@@restat unum genus carminis, de quo nihil adhuc €diximus, 'non ebur neque aureum %3 mea re-€nidet in domo lacunar'. et hoc sumptum ab Alcaeo et €ab illo tractatum frequenter et ab Horatio semel omnino €compositum. est autem iambicum, et primum quidem €comma cum trimetro versu iungitur sic, 'beatus ille žļ€°ø±²’ļ°°²’ļ‚Ķåōņ’ļƒĆĀįó’–‹ƒ²ļć’趉non ebur neque aureum'. insequens autem metrum €Archilochium iambicon curtum habet, cuius exemplum €'trahuntque siccas machinae carinas', [2sic]2 €et hoc, 'mea renidet in domo lacunar'. €@@omnia me metra Horatiana persecutum existimo. €illud in totum naturam metrorum cognoscere volentes €possum admonere, etiamsi non omnia comprehendi, €quaecumque apud Graecos poetas possunt inveniri €metra, quia sunt apud lyricos [2et]2 tragicos et comicos €innumerabiles figurae compositionum, tantum me tamen €hoc libro consecutum, quem et paucis composui diebus €et memoria tantum modo adiuvante, ut quodcumque €metrum novum aliquis se invenisse iudicarit, ad haec €quae enumeravi utique referatur, cum omnia metra €varientur aut adiectione aut detractione aut concin-€natione aut permutatione. esse [2et]2 alias species non €ignoro, sed hae sunt praestantissimae. adiectione ita, €'solvitur acris hiems grata vice veris et favoni'; €accessit enim heroo metro syllaba, quae versum faceret €longiorem: detractione, tamquam 'trahuntque €siccas machinae carinas'; detracta enim trimetro syl-€laba fecit illum minorem: concinnatione, tamquam €'iam satis terris nivis atque dirae', pars €enim tetrametri prior cum priore trimetri parte com-€missa est: permutatione, tamquam 'occa-€sionem de die dumque virent genua': nam cum Archi-€lochus heroi partem priorem cum iambici priore parte €commiserit, ita ut antecederet herous in hunc modum, €'scribere versiculos amore percussum gravi', €Horatius immutavit, ut antecederet iambici pars, se-€queretur heroi sic, 'amore percussum gravi scribere €versiculos': et cum ex galliambo sotadeus fit, ex so-€tadeo galliambus, ut iam demonstravi. €@@habet autem metrorum contemplatio, si exercitatio €accessit, in cognoscendo voluptatem, cum et quae-€cumque dicuntur metra celeriter intellegamus unde sint €et qua ratione composita, et multa ipsi nova excogi-€tare possimus. nam si loculus ille Archimedius, [2qui]2 €quattuordecim eboreas lamellas, quarum varii anguli €sunt, in quadratam formam inclusas habet, compo-€nentibus nobis aliter atque aliter modo galeam, modo €sicam, alias columnam, alias navem figurat et innume-€rabiles efficit species, solebatque nobis pueris hic locu-€lus ad confirmandam memoriam prodesse plurimum, €quanto maiorem potest nobis adferre voluptatem quan-€toque pleniorem utilitatem carmina inter manus haben-€tibus metrorum varia tractatio, cum subinde apud €poetas ea quae fallunt imperitos metra inserta numeris €et intermixta carminibus hac arte deprehendemus? €de quibus in his libris explicabimus, quos de melicis €poetis et de tragicis choris scripturi videmur, quibus €necesse erit etiam graeca interponere exempla, quod €ne faceremus in hoc libro elaboravimus. nam si vo-€lumus de omni ratione carminum dicere, necesse €est ad eorum copias manum porrigamus, qui cum €essent non tantum poetae perfectissimi sed etiam €musici, sine magno labore praeparatis utebantur €facultatibus. ļ°°³’ļ‚ĶåōČļņ’ļƒĆĀįó’›‚±ō±’@@@@{1[CAESII BASSI]}1 €@@@@{1DE METRIS HORATII}1 ƒ@@@@'Maecenas atavis edite regibus.' €Asclepiadeon duodecasyllabon, cuius divisio varia. quidam sic, Maece €spondeus, nas atavis choriambus, edite re idem, gibus pyrrichius vel iambus €propter indifferentiam syllabae. alii per dipodias ita: Maecenas a, debuit €antispastica dipodia esse, sed produxit syllabam primam et fecit epitritum €quartum ex tribus longis et brevi: tavis edi antispastus est ex brevi dua-€bus longis et brevi: te regibus, paeon secundus ex brevi et longa et €duabus brevibus, vel si longa fuerit ultima, erit iambus. si vero ad €paenultimam partem ultimae dipodiae brevis syllaba addatur, fiet elegiacus €versus pentameter sic, €@@@@Maecenas atavis edite remigibus. €dividitur prioribus aut dactylo et spondeo aut spondeo et dactylo, tamen €medius spondeus debet semper esse sequentibus anapaestis. €@@@@'Iam satis terris nivis atque dirae.' €sapphicon hendecasyllabon, quod est trimetron choriambicon catalecticon, €cuius syllabam tertiam produxit in prima dipodia, quam corripere debuit. €oportuit enim ita esse, iam satis est, posuit autem iam satis ter, pro cho-€riambo epitritum secundum, id est ex longa et brevi et duabus longis. €secunda dipodia choriambica est, ris nivis at. tertio, que dirae, positus @1 pes pro dipodia bacchius, aut propter indifferentiam syllabae hoc metrum €clauditur amphibracho, id est ex brevi et longa et brevi. €@@@@'Sic te diva potens Cypri.' €glyconion octosyllabon et genere asclepiadeon est. huic enim si addideris €dipodian choriambicam, facies asclepiadeon sic, €@@@@sic te diva potens [2diva potens]2 Cypri. €dividitur autem spondeo, choriambo, pyrrichio vel iambo propter syllabae €indifferentiam, sic te diva potens Cypri. €@@@@'Solvitur acris hiems grata vice veris et favoni.' €alcaicon, $E(PTAKAIDEKASU/LLABON& [ithyphallicon, €@@@@solvitur acris hiems grata vice veris et favoni] €commissum est ex heroico et ithyphallico: 'solvitur acris hiems grata €vice', huc usque heroicum; 'veris et favoni', hoc ithyphallicon. 'tra-€huntque siccas', portio iambici, sequitur ithyphallicon, 'machinae carinas'. €@@@@'Vides ut alta stet nive candidum.' €alcaicon hendecasyllabon, cuius divisio ita est: 'vides ut alta', ex duobus €iambis et syllaba et sequentibus duobus dactylis vel propter indifferentiam €syllabae dactylo et amphimacro, 'stet nive candidum'. €@@@@'Soracte nec iam sustineant onus,' €sicut prior scanditur. €@@@@'silvae laborantes geluque,' €enneasyllabon, silvae spondeus, labo iambus, rantes spondeus, gelu iam-€bus, que syllaba. €@@@@'flumina constiterint acuto:' €hoc constat ex quattuor pedibus heroicis syllaba detracta brevi in tertio €pede. fit enim integrum sic, €@@@@'flumina constiterint ab acuto.' @1 ļ°°“’ļ‚ĀņåöŠåä’ļƒĆĀįó’›‚³ō’@@@@{1BREVIATIO PEDVM}1 ‚@@Pedes disyllabi sunt numero quattuor. pyrrichius ex duabus brevibus €temporum duum, ut deus; sed hunc alii hegemona appellaverunt, alii €dibrachyn, alii pariambum. spondeus ex duabus longis temporum quat-€tuor, ut heros. iambus ex brevi et longa temporum trium, ut dies. tro-€chaeus ex longa et brevi temporum trium, ut Roma; sed hunc alii cho-€rium appellaverunt, alii cordacem. €@@Pedes trisyllabi numero sunt octo. tribrachys ex tribus brevibus €temporum trium, ut Helena; sed hunc alii trochicum appellaverunt, alii €pygnoma, alii brachysyllabon: Cicero eundem in Oratore etiam trochaeum €appellavit. molossus ex tribus longis temporum sex, ut Aeneas; hunc alii €hippion appellaverunt. bacchius ex brevi et duabus longis temporum quin-€que, ut Athenae. palimbacchius ex duabus longis et brevi temporum €quinque, ut natura. anapaestus ex duabus brevibus et longa temporum €quattuor, ut nebulae. dactylus ex longa et duabus brevibus temporum €quattuor, ut Romulus. amphibrachys ex brevi longa et brevi temporum €quattuor, ut dicaris; et hunc alii mesiten, alii scolium appellaverunt. cre-€ticus ex longa brevi et longa temporum quinque, ut sanitas; et hunc alii €amphimacrum appellant. €@@Tetrasyllabi pedes [2sunt]2 numero sedecim. proceleumaticus, qui fit ex €duobus pyrrichiis, id est ex quattuor brevibus syllabis, et est temporum €quattuor, ut habilior. dispondeus, qui fit ex duobus spondeis, id est ex @1 quattuor longis syllabis, temporum octo, ut Maecenates. ionicus minor, €qui fit ex pyrrichio et spondeo, id est ex duabus brevibus syllabis et dua-€bus longis, temporum sex, ut Diomedes. ionicus maior, qui fit ex spon-€deo et pyrrichio, id est ex duabus longis et duabus brevibus syllabis, tem-€porum sex, ut Iunonius. antispastus, qui fit ex iambo et trochaeo, id est €ex brevi duabus longis [2syllabis]2 et brevi, temporum sex, ut Clytaemnestra. €choriambus, qui fit ex trochaeo sive chorio et iambo, id est ex longa €duabus brevibus syllabis et longa, temporum sex, ut nobilitas. diiambus, €qui fit ex duobus iambis, id est ex brevi et longa et item brevi et longa €syllabis, temporum sex, ut propinquitas. ditrochaeus, qui et dichorius, €qui fit ex duobus trochaeis sive choriis, id est ex longa brevi et item €longa brevi syllaba, temporum sex, ut dimicare. epitritus primus, qui fit žļ€°ø±²’ļ°°“’ļ‚ĀņåöŠåä’ļƒĆĀįó’›‚“ˆex iambo et spondeo, id est [2ex]2 brevi et tribus longis syllabis, temporum €septem, ut venenati. epitritus secundus, qui fit ex trochaeo et spondeo, €id est ex longa et brevi et duabus longis syllabis, temporum septem, ut €Nicomedes. epitritus tertius, qui fit ex spondeo et iambo, id est ex dua-€bus longis brevi et longa syllabis, temporum septem, ut heroici. epitritus €quartus, qui fit ex spondeo et trochaeo, id est ex tribus longis et brevi €syllabis, temporum septem, ut nutritura. paeon primus, qui fit ex tro-€chaeo et pyrrichio, id est ex longa et tribus brevibus syllabis, temporum €quinque, ut Demodocus. paeon secundus, qui fit ex iambo et pyrrichio, €id est ex brevi longa et duabus brevibus syllabis, temporum quinque, ut €idoneus. paeon tertius, qui fit ex pyrrichio et trochaeo, id est ex duabus €brevibus longa et brevi [2syllabis]2, temporum quinque, ut Menedemus. paeon €quartus, qui fit ex pyrrichio et iambo, id est ex tribus brevibus et longa €syllabis, temporum quinque, ut celeritas. his adiciunt multi unum penta-€syllabum, quem Cicero dochmium vocat, qui constat ex brevi duabus lon-€gis brevi et longa syllabis. ut est senatoriae et, ut idem Cicero posuit, €'amicos tenes'. ļ°°µ’ļ‚Ćļķš’ļƒĆĀįó’›‚“ō’@@@@{1DE COMPOSITIONIBVS}1 ˆŸ@@Ex trochaeo et molosso, id est ex longa et brevi et tribus longis, ut €dolore compulsum. ex trochaeo et ionico minore, id est ex longa et bre-€vibus tribus et longis duabus, regina superorum. ex trochaeo et chori- @1 ambo, id est ex longa una et brevi una et longa una et brevibus dua-€bus et longa una, indigna perpetior. ex trochaeo et ionico maiore, id €est ex longa una et brevi una et longis duabus et brevibus duabus, astra €caelestia. ex trochaeo et pentasyllabo, cuius media longa est, id est ex €longa una et brevibus tribus et longa una et brevibus duabus, maiestate €miserabili. €@@Ex tribrachy et molosso, id est ex brevibus tribus et longis tribus, €deserere compellor. ex tribrachy et ionico minore, id est ex longis quin-€que et longis duabus, incredibilia tolerando. ex tribrachy et choriambo, €id est ex brevibus tribus et longa una et brevibus duabus et longa una, €varia concupiens. ex tribrachy et ionico maiore, id est ex brevibus tribus €et longis duabus et brevibus duabus, rapior in turbines. ex tribrachy €et pentasyllabo, cuius media longa sit, id est ex brevibus quinque et longa €una et brevibus duabus, temere revocabitur. €@@Item secundum genus compositionis. ex spondeo et bacchio, id est €ex longis duabus et brevi una et longis duabus, hostes subacti. ex spon-€deo et paeone quarto, id est ex longis duabus et brevibus tribus et longa €una, bellum reficiunt. ex spondeo et paeone secundo, id est ex longis €duabus et brevi una et longa una et brevibus duabus, armis repleverat. €@@Ex anapaesto et bacchio, id est ex brevibus duabus et longa una et €brevi una et longis duabus, aditus sonantes. ex anapaesto et paeone €secundo, id est ex brevibus duabus et longa una et brevi una et longa €una et brevibus duabus, iaculis frequentibus. ex anapaesto et paeone €quarto, id est ex brevibus duabus et longa una et brevibus tribus et longa €una, pedites refugiunt. €@@Ex amphimacro et spondeo, id est ex longa una et brevi una et lon-€gis tribus, obvios sternunt. ex amphimacro et anapaesto, id est ex longa €una et brevi una et longa una et brevibus duabus et longa una, com-€minus gladiis. ex amphimacro et dactylo, id est ex longa una et brevi €una et longis duabus et brevibus duabus, victoria praediti. ex amphi-€macro et bacchio, id est ex longa una et brevi una et longa una et brevi €una et longis duabus, hostibus repulsis. €@@Ex palimbacchio et spondeo, id est ex longis duabus et brevi una et €longis duabus, praeclara virtus. ex palimbacchio et anapaesto, id est ex @1 longis duabus et brevibus tribus et longa una, prudentis animo. ex palim-€bacchio et dactylo, id est [2ex]2 longis duabus et brevi una et longa una et €brevibus duabus, laudanda iugiter. €@@Ex paeone tertio et spondeo, id est ex brevibus duabus et longa una €et brevi una et longis duabus, repetebat actus. ex paeone tertio et ana-€paesto, id est ex brevibus duabus et longa una et brevibus tribus et longa €una, superatus animus. ex paeone tertio et dactylo, id est ex brevibus €duabus et longa una et brevi una et longa una et brevibus duabus, aliena €quaeritans. €@@Ex amphibrachy et spondeo, id est ex brevi una et longa una et €brevi una et longis duabus, repulsus hostis. ex amphibrachy et anapaesto, €id est ex brevi una et longa una et brevibus tribus et longa una, repente €capitur. ex amphibrachy et dactylo, id est ex brevi una et longa una et €brevi una et longa una et brevibus duabus, parantur agmina. €@@Ex spondeo et iambo, id est ex longis duabus et brevi una et longa €una, causas videt. ex spondeo et tribrachy, id est ex longis duabus et €brevibus tribus, sumptus temere. €@@Ex anapaesto et iambo, id est ex brevibus duabus et longa una et €brevi una et longa una, fremitus gravis. ex anapaesto et tribrachy, id €est ex brevibus duabus et longa una et brevibus tribus, trepidi fugiunt. €@@Ex spondeo iambo et spondeo, id est ex longis duabus et brevi una €et longis tribus, cuncti cavent bellum. ex spondeo iambo et anapaesto, €id est ex longis duabus et brevi una et longa una et brevibus duabus €et longa una, victi malis trepidant. ex spondeo iambo et dactylo, id est €ex longis duabus et brevi una et longis duabus et brevibus duabus, rostris €secant gurgites. €@@Ex duobus iambis et spondeo, id est ex brevi una et longa una et €brevi una et longis tribus, bonos docet cives. ex duobus iambis et da-€ctylo, id est ex brevi una et longa una et brevi una et longis duabus et €brevibus duabus, manu struit moenia. €@@Ex trisyllabo cuius media brevis sit, id est [ex] cretico, iambo et €spondeo, id est ex longa una et brevi una et longa una et brevi una et €longis tribus, proelium cupit fortis. ex trisyllabo cuius media brevis sit, €id est [ex] cretico, iambo et dactylo, id est ex longa una et brevi una et €longa una et brevi una et longis duabus et brevibus duabus, turbines timet €fluctuum. ex trisyllabo cuius media brevis sit, id est cretico, iambo et €anapaesto, id est ex longa una et brevi una et longa una et brevi una €et longa una et brevibus duabus et longa una, gurgites secant trepidi. ex @1 trisyllabo cuius media brevis sit, id est cretico, trochaeo et spondeo, id €est ex longa una et brevi una et longis duabus et brevi una et longis €duabus, %laribus auget urbem. €@@Ex spondeo et epitrito primo, id est ex longis duabus et brevi una €et longis tribus, pacem repromisit. ex spondeo et epitrito secundo, id est €ex longis tribus et brevi una et longis duabus, bellum suscitavit. €@@Ex trisyllabo cuius media brevis sit, id est cretico, et epitrito primo, €id est longa una et brevi una et longa una et brevi una et longis tribus, €hostibus resistentes. ex trisyllabo cuius media brevis sit, id est cretico, €et epitrito secundo, id est ex longa una et brevi una et longis duabus €et brevi una et longis duabus, exercitum compulerunt. €@@Ex iambo et epitrito primo, id est ex brevi una et longa una et €brevi una et longis tribus, fugam capessebant. ex iambo et epitrito se-€cundo, id est ex brevi una et longis duabus et brevi una et longis dua-€bus, faces sustulerunt. €@@Ex spondeo et pentasyllabo cuius duae primae breves sint, iustus €rationalis, id est duae primae longae, duae consequentes breves et tres €ultimae longae, cuius exemplum sursum. ex spondeo et pentasyllabo cuius €secunda brevis sit, multum praeferebantur, id est tres primae longae, €quarta brevis et tres ultimae longae, cuius exemplum sursum. €@@* * * Ex trisyllabo cuius media brevis sit, id est cretico, et pentasyllabo €cuius secunda brevis sit, instantia comprobaturus, id est ex prima longa, €secunda brevi, tertia et quarta longa, quinta brevi et tribus ultimis lon-€gis, cuius exemplum sursum est. €@@Ex iambo et pentasyllabo, cuius duae primae breves sint, rates repa-€rabantur, id est ex prima brevi, secunda longa, tertia et quarta brevi €et tribus ultimis longis, cuius exemplum sursum est. ex iambo et penta-žļ€°ø±²’ļ°°µ’ļ‚Ćļķš’ļƒĆĀįó’›‚·ˆœsyllabo cuius secunda brevis sit, bonus consulebatur, id est ex prima @1 brevi, secunda et tertia longa, quarta vero brevi et tribus ultimis longis, €cuius exemplum sursum est. ļ°°¶’ļ‚Öåņó’ļƒĆĀįó’›‚øō’@@@@{1GENERA VERSVVM}1 „@@Epos, quod dactylicum dicitur, iambicum, trochaicum, anapaesticum, €antispasticum, choriambicum, ionicum $A)PO\ MEI/ZONOS&, ionicum $A)PO\ E)LA/S-€$SONOS&, quod ad rhythmum tibicinum convenit. nonum paeonicum dicitur. ļ°°·’ļ‚Šļåō’ļƒĆĀįó’›‚øō’@@@@{1POETICAE SPECIES LATINAE}1 ˆˆ@@Epos sive dactylicum, epigramma, iambica, lyrica, tragoedia, satira, €praetextata, comoedia, tabernaria, Atellana, Rhintonica, mimica. šž