> ‎Chapter 5‎ > ‎Chapter 6‎ > ‎Chapter 7‎ > ‎Chapter 8‎ > ‎Chapter 9‎ > ‎Chapter 10‎ > ‎Chapter 11‎ > ‎Chapter 12‎ > ‎Chapter 13‎ > ‎Chapter 14‎ > ‎Chapter 15‎ > ‎Chapter 16‎ > ‎Chapter 17‎ > ‎Chapter 18‎ > ‎Chapter 19‎ > ‎Chapter 20‎ > ‎Chapter 21‎ > ‎Chapter 22‎ >



Post haec vidi et cetera. Hucusque durat prima

visio, quae fuit de correctione universalis Ecclesiae, secundum omne tempus et statum. Hic incipit secunda visio, quae est de revelatione mysteriorum. Et est satis competens ordo secretorum. Et dividitur haec visio in tres partes, secundum ea quae revelantur. Prima est de sedente in throno et ornatu ejus; et durat per totum istud capitulum. Secunda est de libro signato et signaculis ejus, et agno aperiente ipsum; et durat per totum quintum capitulum. Tertia est de consequentibus ad apertionem libri; et durat per sextum et septimum capitulum. Et distinguitur secunda visio in tres partes. Prima, qua videtur sedens in throno, pertinet ad contemplationem potentiae. Secunda, qua videntur consequentia ad apertionem libri et solutionem sigillorum ejus, pertinet ad statum universalis Ecclesiae. Dividitur autem istud capitulum in septem partes. In prima dicit Joannes se vidisse ostium caeli apertum, et audisse vocem invitantem ad ascensum caeli. Secunda pars est de ascensu. Joan. ibi, post haec. Tertia de iis, quae vidit Joannes, ibi, et ecce sedes. Quarta determinat qualis erat sedens et sedes, ibi, et qui sedebat. Quinta ostendit, quae et qualia circuibant sedem, ibi, et in circuitu. Sexta determinat, quae procedebant de throno, sive de sede, ibi, de throno. Septima agit de animalibus quatuor, quae erant in medio in circuitu sedis, ibi, et in medio sedis et cetera. Et notandum quod haec visio respicit universalem statum Ecclesiae a principio usque ad finem. Unde quaedam dicit de ultimis fidelibus et passionibus eorum. Quaedam de iis, quae passi sunt fideles ante Christi incarnationem: quae omnia valent ad exhortationem, et praemunitionem praesentium. Et ideo quia nemo idoneus est pati tribulationes, nisi correxerit maleacta, bene haec visio, quae est de exhortatione, sequitur primam, quae est de correctione. Sic ergo post haec non tempore sed ordine, vidi, id est revelationem seu visionem habui. Et ecce, admirationem et evidentiam notat, ostium apertum, supple erat in caelo. Nomine caeli intelligi potest Ecclesia militans, quia dicitur caelum propter sublimitatem vitae quam habet, propter claritatem scientiae qua fulget, propter stellarum id est fidelium varietates quas continet. Unde Matth. 13, simile est regnum caelorum sagenae missae in mari, et ex omni genere piscium congreganti et cetera. Hujus caeli ostium est Christus, unde Joan. 10, ego, sum ostium. Hoc ostium nulli clauditur, neminem venientem ad se repellit. Unde quicumque excluditur, vel non ingreditur, non ostii sed sui culpa est. Unde Joan. 5, omne quod dat mihi pater, ad me venit; et eum qui venit ad me, non ejiciam foras. Item nomine caeli potest intelligi Scriptura sacra: et dicitur caelum a celando, quia sub littera celatur multiplex intelligentia; et ejus ostium intelligitur Christus, quia per ipsum intelligentia solvitur Scripturarum. Unde Eccl. 5, omnis sapientia a domino Deo est. Vel certe ostium Scripturarum, est obscuritas figurarum, quae usque ad Christum clausae fuerunt, ita ut pauci intellexerint aliquid de Scripturis. Unde Psal. tenebrosa aqua in nubibus aeris, idest obscura Scriptura in lege et prophetis. Sed quando venit Christus, qui est lux vera, recessit obscuritas figurarum, et patuit ostium Scripturarum. Unde Proverb. 27, aperta sunt prata, et apparuerunt herbae virentes. Clavis qua apertum est ostium, est humilitas orationis. Isa. 1, si quis vestrum indiget sapientia et cetera. Eccl. 35, oratio humiliantis se penetrabit nubes, idest Scripturarum obscurationes. Matth. 18, nisi conversi fueritis et efficiamini sicut parvuli et cetera. Apoc. 3, ecce dedi coram te ostium apertum quod nemo potest claudere, quia modicam habes virtutem, idest humilitatem, quae modicam facit animam, inquantum ad sui reputationem. Et vox ista quam audivi, id est vetus testamentum quod praecedit novum, fuit tamquam tubae loquentis mecum, id est terribilis et obscura, et invitans ad praelium. Unde Isa. 40, clama, ne cesses, quasi tuba exalta vocem tuam. Dicens, ascende huc scilicet ad ostium. Totum enim vetus testamentum ad Christum transmittit, nec aliud loquitur nisi Christum. Unde Matth. 17, cum Petrus et Jacobus et Joannes primo vidissent cum Jesu Moysen et Eliam, statim sequitur: et levantes oculos neminem viderunt, nisi Jesum solum. Mich. 4, erit in novissimis diebus praeparatus mons domus domini in vertice montium, et fluent ad eum omnes gentes. Mons iste Christus est, domus domini Ecclesia; hoc est Joannem ad ostium ascendere, quod omnes gentes ad montem fluere. Dicitur ergo Joanni, et cum illo cuilibet fideli. Ascende huc. Non corporis motu, sed mentis intuitu. Et ostendam tibi, quae oportet fieri cito, id est in praesenti, quod comparatum aeternitati, brevissimum est. Vel sic: ascende huc scilicet ad sensum spiritualem. Quasi dicat: noli morari in superficie litterae. In quo arguit duritiam et pigritiam Judaeorum, qui adhuc ad radicem montis expectant cum asino, idest cum sensu stolido, ut dicitur Gen. 32. Et ostendam tibi, quae oportet fieri cito, scilicet ante finem mundi, qui cito erit. 1 Joan. 2, filioli mei, novissima hora est. Joel 1, a, a, a, quia prope est dies domini. Ter dicit a propter tria, quae fient. Tria erunt in judicio, quae timorem, et dolorem incutient. Primum erit vocatio ad judicium. De qua dicitur 1 Cor. 15: canet enim tuba et mortui et cetera. 1 Thess. 4. Ipse dominus in jussu et in voce Archangeli, et in tuba Dei descendet de caelo; et mortui, qui in Christo sunt et cetera. Et Hieronymus de hac voce dicit, sive bibam, sive comedam, sive aliud quid faciam, semper videtur auribus meis insonare illa tuba terribilis. O vos omnes qui jacetis in sepulchris, surgite et venite ad judicium salvatoris. Secundum erit improperatio reproborum, qui non fecerunt quod facere debuerunt. Unde Matth. 25, esurivi et cetera. Tertium sententiae erit promulgatio. De qua Matth. 25, ite maledicti et cetera. Item prima vox quam audivit Joannes fuit vox Angeli, qui ista nuntiabat ei, quae tubae comparabatur. Quia vocem angelicam seu inspirationem divinam, humana fragilitas vix ferre potest. De qua voce dicitur Act. 2, factum est repente de caelo sonus advenientis spiritus vehementis. Unde sensus est, et vox prima, idest vox angelica, seu inspiratio divina, quae dicitur prima respectu vocis corporeae, quae posterior est et tempore et dignitate et causalitate. Tamquam tubae, quia invitabat ad praelium, id est contra Diaboli tentamenta, contra mundi blandimenta, contra carnis oblectamenta, et ad convivium Christi, et ad festum caeli. Loquentis mecum, id est in me, scilicet intus in mente juxta illud Psalm. audiam quid loquatur in me dominus Deus. Sic differunt vox spiritualis, et vox corporalis. Quia spiritualis vox loquitur in homine, corporalis ad hominem. Spiritualis formatur intus in mente. Corporalis intus in aure, sive in aere. Vel mecum, id est non mihi dissentienti, sed mihi concordanti. Quia mens ejus loquenti rationabiliter consentiebat. Et ex hoc patet quod idem desiderabat, quod Angelus admonebat dicens, ascende huc, id est erige mentem, dilata visum, et quae oculis carnis non potes cernere, mentis intuitu contemplare. Et ostendam tibi, post ascensum, quae oportet fieri cito, scilicet tribulationes et persecutiones, et postea consolationem et remunerationes majores. 1 Petr. 2, praenuncians eas, quae in Christo sunt passiones, et posteriores glorias. Post haec statim, id est hoc audito, fui in spiritu, id est in spirituali contemplatione. Non enim intelligendum est quod spiritus ejus fuerit a corpore separatus; sed virtus divina sublevavit mentem ipsius ad contemplanda mysteria ista, ita quod nihil vidit vel audivit corporaliter; sed totus spiritualiter raptus in extasi, ita tamen ut scribere possit. Statim. Dicit contra pigros, qui semper procrastinant, quod eis praecipitur faciendum, voce corvorum dicentes cras. Sed vera obedientia statim parata invenitur. Unde Bernardus, verus obediens mandatum non procrastinat, sed statim parat auditui aures, linguam voci, pedes itineri, et manus operi, et se totum intus recolligit ut mandatum peragat imperantis. Gen. 18, festinavit Abraham ad Saram dixitque ei, accelera, tria sata similae commisce et cetera. Dicit ibi Origenes, accelerat Sara, currit Abraham, festinat puer, nullus piger in domo justi. Et ecce sedes et cetera. Sedes Christi est coetus praelatorum, et chorus Angelorum, in quibus ipse sedet et judicat; nec solum ii, sed omnes boni; sed ii maxime, per quos aliquos regit. Unde Psalm. regnabit dominus super gentes, Deus sedet super sedem sanctam suam. Isa. ultimo, caelum mihi sedes est et cetera. Sedens super sedem Christus est, qui praesidet Angelis et praelatis, et elevatur super omnem creaturam angelicam et humanam. Unde Isa. 6, vidi dominum sedentem super solium excelsum et elevatum. Determinans ergo Joannes, quae viderit, dicit, et ecce sedes, id est coetus praelatorum, et chorus Angelorum. Posita, id est ordinata, erat in caelo, id est in Ecclesia fide et miraculis coruscante, sicut caelum luminibus. Psal. dominus in caelo sedes ejus. Item paravit in judicio thronum suum. Et alibi. Sedisti super thronum, qui judicas justitiam. Et super sedem sedens Christus scilicet omnes dignitate excedens, et potestate regens. Joan. 3, qui de caelo venit super omnes est, supra primo. Christus inter candelabra dicitur ambulare; nunc vero super sedem sedere. Et tamen idem significatur hic per sedem, quod ibi per candelabra; scilicet coetus doctorum, seu praelatorum. Sed Christus ibi ambulat discutiens, et inquirens merita singulorum. Hic sedet judicans et reddens singulis secundum merita eorum. Ibi ambulat quaerens requiem, hic sedet inventa requie. Ibi ambulat in medio ut socius, hic sedet supra sedem ut dominus. Nota quod dicitur sedes posita: nam praelati per positionem statuuntur in Ecclesia; et ideo poni dicuntur, quia deponi possunt. Quicquid est ponibile, est deponibile secundum artem. Joan. 15, posui vos et cetera. Act. 20, attendite vobis et cetera. Deinde ostendit Joannes qualis est iste sedens, et qui sedebat similis erat aspectui lapidis jaspidis, et sardinis. Duplici lapidi assimilatur Christus, ad demonstrandum duplicem naturam in Christo, divinam scilicet, et humanam, ex quarum contemplatione est vita aeterna. Sicut dicitur Joan. 17, haec est vita aeterna, ut cognoscant te solum Deum, et quem misisti Jesum Christum. Divina natura in lapide jaspidis designatur, humana vero in lapide sardinis. Jaspis siquidem viridem habet colorem, viriditas autem inter omnes colores magis delectat et confortat visum: sic divinitatis species super omnia intelligibilia magis delectat et confortat intellectum. Sardix vero rubeum habet colorem, et Christi humanitas rubricata fuit sanguine passionis. Unde Isa. 63, quare ergo rubrum est vestimentum tuum? In hac ergo visione consistit totius hominis beatitudo. Ut sive intus ingrediatur homo, per intellectum ad conspiciendam divinitatem, sive foras egrediatur per sensum, ad videndam humanitatem, in suo salvatore pascua inveniat. Intus in aspectu divinitatis, foris in aspectu humanitatis. Unde Augustinus in libro de spiritu et anima: ideo totum assumpsit hominem Deus, ut totum in se beatificaret. Posita autem descriptione sedentis, describit sedem dicens, et iris erat in circuitu sedis, similis visioni smaragdinae. Smaragdus viridis est et rubeus, et significat divinitatem et humanitatem Christi: delectat et confortat visum, quia in ejus visione tota felicitas hominis consistit. Iris significat pacem: unde Genes. 9 dicitur, arcum meum ponam in nubibus et erit signum foederis inter me et terram. Unde iris proprie significat propitiationem Dei ad fideles per gratiam Baptismi qui signatur in iride per colorem ceruleum, sive per rubeum quo significatur virtus Baptismi per sanguinem. Et per haec duo ad nos transit protectio divinae propitiationis. Sequitur. Et in circuitu sedis sedilia vigintiquatuor et cetera. Hic describitur Ecclesia per sedem designata: et dicit: in circuitu sedis, idest ad protectionem Ecclesiae petita sunt sedilia, idest libri veteris ac novi testamenti, in quibus debet anima sedere et quiescere et pasci. Psalm. in loco pascuae ibi me collocavit. Et super thronos vigintiquatuor, idest super illa sedilia, scilicet in intelligentia spirituali sedent seniores, idest rectores et pastores aliorum, qui dicuntur vigintiquatuor propter dignitatem duodecim patriarcharum, et propter dignitatem duodecim apostolorum, licet longe major sit numerus doctorum utriusque testamenti. Dicuntur etiam seniores propter prudentiam. Job 12, in antiquis est sapientia. Dicuntur etiam sedentes propter justitiam, quia sic meditari debent et quiescere in Scriptura, ut seipsos districte judicent et etiam aliis justitiam exhibeant. Unde Gregorius, dignum est ut cum aliena corrigimus, prius nostra metiamur. Sequitur, circumamicti vestimentis albis, idest per temperantiam ceterasque virtutes sint undecumque vestiti indumentis temperantiae, misericordiae, fortitudinis et ceterarum virtutum. Et in capitibus eorum, idest in mentibus eorum, coronae aureae, idest signa victoriae ex virtute fortitudinis acquisitae. Et dicitur in capitibus; quia sicut caput est superior pars corporis, ita mens est dignior pars animae, quae regit vires inferiores. Dicuntur istae coronae aureae propter eorum pretiositatem; quia sicut aurum pretiosissimum est inter omnia metalla, ita pretiosissimum est vincere bella peccati. Sequitur. Et de throno procedebant fulgura et cetera. Hic agit de his quae procedebant a sede: quae sunt tria, scilicet fulgura, voces et tonitrua: unde dicit: et de throno, idest de Ecclesia, procedebant fulgura, scilicet miraculorum, quae terrent et illuminant. Psalm. fulgura corruscationes et conturbabis eos. Et voces, idest admonitiones de vitandis malis, augendis bonis et desiderandis praemiis. Cant. 2, vox tua dulcis et cetera. Et tonitrua, idest arguitiones et comminationes. Psalm. vox tonitrui tui in rota. Et septem lampades ardentes, idest septem dona spiritus sancti quae illuminant ad instar lampadis; quae dicuntur ardentes, quia per effectum accendunt. Unde judicum 7, legitur quod Gedeon lumine lampadarum adjutus fuit in nocte ut hostes vinceret. Hae lampades erant ante thronum, idest ante Ecclesiam, quia gratia donorum omnibus parata est, qui sunt sedes Dei. 1 Petr. 1, sperate in eam quae vobis offertur gratiam. Et in conspectu sedis, idest in evidentiam Ecclesiae, tamquam mare vitreum simile chrystallo. Mare triplex est effectus Baptismi; videlicet sinceritas a culpa, claritas innocentiae et firmitas contra vitia. De prima dicitur Act. 3, baptizetur unusquisque vestrum, in nomine domini nostri Jesu Christi in remissionem peccatorum et cetera. De secundo dicitur Sap. 1, clara est quae et cetera. De tertio dicitur in Psalm. in corde meo abscondi eloquia tua, ut non peccem tibi. Per hoc mare etiam potest intelligi Scriptura quae habet triplicem praedictum effectum. Verbum enim domini mundat, clarificat et firmat. Hoc mare in conspectu sedis dicitur, quia frequenter meditandum est in Scriptura; et comparatur vitro; quia sicut vitrum ostendit rem, sed non plene, ita Scriptura ostendit Deum, sed non perfecte. Sequitur, et in medio sedis et cetera. Hic describit ea quae erant in medio sedis, idest Ecclesiae erant quatuor animalia, idest quatuor Evangelistae qui sunt in medio et in circuitu Ecclesiae ad disponendum et regendum et ad protegendum, quia per doctrinam scriptam ab apostolis disponitur, regitur et protegitur Ecclesia. Regitur enim ut recte vivat, disponitur ut bene sit ordinata, protegitur ne succumbat. De istis quatuor animalibus legitur Ezechielis 1, et dicuntur esse plena oculis, idest caelesti cognitione et salubri consideratione, ante, quantum ad bona tenenda, et retro, quantum ad vitia contemnenda. Philipp. 3, quae quidem retro sunt et cetera. Et animal primum simile leoni: quasi dicat: primum animal habebat figuram leonis et per illud intelligitur Marcus, quia in ejus Evangelio apparuit fortitudo Christi clarius quam in ceteris. Per vitulum intelligitur Lucas, qui Christi sacerdotium descripsit: per hominem vero Matthaeus intelligitur qui nascentem dominum plenissime describit: per aquilam vero Joannes qui de divinitate Christus altius ceteris locutus est. Per haec animalia, item praedicatores designari possunt qui quatuor praedicare debent: scilicet credenda, agenda, vitanda et desideranda. Quilibet praedicator igitur debet esse leo per fortitudinem, vitulus per mortificationem, homo per discretionem, aquila per contemplationem. De primo dicitur Proverb. 30, leo fortissimus bestiarum et cetera. De secundo legitur 1 Corinth. 9, castigo corpus meum et in servitutem redigo. De tertio dicitur Proverb. 4, oculi tui recte et cetera. De quarto Job 38, aquila de longe contemplatur escam et cetera. Et quatuor animalia et cetera. Quilibet enim Evangelista sex dotes spirituales habuit in sex alis designatas, quibus et se ipsos et alios provehant ad sublimia. Hae alae sunt, fides certa, operatio perfecta, intelligentia Scripturarum, zelus animarum, caritas ad Deum, et desiderium supernorum. Et quia vigilantia maxime necessaria est, ideo multa dicit de oculorum multiplicitate; ideo subjungitur, et in circuitu, quod intelligitur quo ad exemplum exterioris conversationis, respectu proximi. Et intus, quo ad munditiam internae conscientiae. De primo dicitur Malach. 2, vos autem recessistis et cetera. De secundo vero legitur in Psalmis, omnis gloria ejus ab intus. Haec animalia describuntur esse plena oculis propter vigilantiam magnam. Unde Gregorius super hunc locum dicit: quisquis exteriora sua honeste disponit, sed interiora negligit, in circuitu oculos habet sed intus non habet. At sancti viri exteriora sua circumspiciunt, ut sint bonorum exemplo. Matth. 5, sic luceat lux vestra coram hominibus, ut videant opera vestra bona et glorificent patrem vestrum qui in caelis est. Et interiora sua vigilanter attendunt dum se interni judicis oculis irreprehensibiles parant, quia omnia nuda et aperta sunt oculis Dei. Praedicatores item, qui, ut dictum est, per quatuor intelliguntur animalia, sex alas habere debent: scilicet legem naturae, legem Moysi, prophetarum doctrinam, Evangelium, documenta apostolorum et eruditiones sanctorum: et ex his fundamentum medicationis a quolibet praedicatore sumi debet. Quilibet item fidelis habere sex alas debet: quae sunt fides, operatio, injuriarum remissio, bonorum largitio, abstinentia et labor. Fides et operatio respiciunt Deum, injuriarum remissio et bonorum largitio considerantur quo ad proximum, abstinentia et labor diriguntur ad se ipsum. Et requiem non habebant, quantum ad vocem laudantium, quia laus eorum continua erat. Die ac nocte, idest in prosperis et adversis non cessabant laudare Deum. Unde sancti, sive tribulentur, sive prosperis afficiantur, semper Deum laudant et ipsi gratias agunt. Job 1, si bona suscepimus de manu domini, mala autem quare non sustineamus? Dominus dedit, dominus abstulit: sit nomen domini benedictum. Psalm. in lege ejus meditabitur die ac nocte. Et apostolus Paulus dixit, petendam esse salutem per arma justitiae a dextris et a sinistris, per infamiam et bonam famam. Quidam tantum laudant Deum in prosperis. Zach. 11, benedictus dominus divites facti sumus et cetera. Psalm. confitebitur tibi cum benefeceris ei. Quidam vero laudant Deum in adversis tantum. Psalm. clamaverunt ad dominum cum tribularentur et cetera. At sancti viri omni tempore Deum laudant, juxta illud Psalm. benedicam dominum in omni tempore, semper laus ejus in ore meo. Vel die ac nocte, idest continue. Et dicebant: sanctus, sanctus, sanctus. Hic apostolus ostendit formam laudis: et tangit multiplicem laudem. Sed in repetitione trina ostenditur Trinitas personarum et unitas essentiae, ibi: dominus, et in dominando aeternitas, ibi; qui erat, et in essendo immutabilitas, ibi: et qui venturus est, ergo sanctus, sanctus, sanctus, ter dicitur propter Trinitatem personarum; et dicitur sanctus ut invitet nos ad vitae sanctitatem, juxta illud, sancti estote quia ego sanctus sum. Et Paulus: elegit nos in ipso ante mundi constitutionem ut essemus sancti et immaculati in conspectu ejus et cetera. Haec enim sanctitas est tantae virtutis, ut vigilare sine ea nihil sit acceptum Deo qui dicitur omnis sanctitatis principium. Haec fides de Deo uno et trino non solum est novorum fidelium, sed etiam antiquorum hominum, qui quodam lumine illustrati, licet a longe, cognoverunt Deum sub unitate essentiae et personarum Trinitate. Per haec animalia, possunt intelligi praedicatores qui fuerunt in utroque testamento. Hi namque praesident subditis in duobus; scilicet in praedicando et vigilando; hoc enim est praedicatorum officium. Euntes (inquit dominus) in universum mundum, praedicate Evangelium; et Paulus tantum se (inquit) missum ad evangelizandum et non baptizandum. Debent etiam vigilare per pastorale officium, quia pastoris est super gregem suum vigilias facere. Pastores (inquit Lucas) erant in regione eadem vigilantes et custodientes vigilias noctis et cetera. Divus Gregorius loquens de fide novorum ac veterum patrum inquit: una fuit fides veterum et novorum patrum, et omnipotentem Deum trinum crediderunt. Ecce namque Joannes in sua revelatione dicit, quod animalia quatuor in caelo clamabant, sanctus, sanctus, sanctus, dominus Deus omnipotens. In domino enim notatur unitas essentiae dum dicitur dominus et non domini sive dii. Dicitur etiam dominus quasi dominans, omnibus enim dominatur. Esther 12, dominus omnium tu es. In Deo item notatur naturae unitas, juxta illud, Psalm. vacate et videte quoniam ego sum Deus. Hoc enim nomen excelsum est, amabile, reverendum et magnificandum. Unde infra 15, magna et mirabilia tua, domine Deus omnipotens: quis non timebit te et magnificabit nomen tuum? Omnipotens. Hic ostenditur infinita potentia Dei quae nisi esset una non esset infinita. Licet autem divinitas prius consideranda esset, praemittitur tamen dominatio divinitati, quia per notitiam universalis dominationis, devenimus in cognitionem omnipotentiae ac divinitatis. Praeterea adduntur haec nomina, dominus et omnipotens, ad manifestandam virtutem nominis Dei, qui erat: quasi dicat: mundus non erat et iste dominus erat. Unde Joan. 1, in principio erat verbum, et verbum erat apud Deum et cetera. Et in libro Sap. dicitur, quando legem ponebat aquis, quando circumdabat mari terminum suum, quando appendebat fundamenta terrae, quando certa lege et gyro vallabat abyssos, quando aethera firmabat sursum, cum eo eram cuncta componens et cetera. Augustinus: in principio, idest in verbo, creavit Deus caelum et terram. Psalm. ex utero ante Luciferum genui te. Unde notatur esse sine principio, 2 Machab. 1, domine Deus omnium creator omnipotens et aeternus et qui es immutabiliter et cetera. Vel, qui erat, singularis per omnia in esse divino, respectu cujus, omnia quasi non sunt, et qui venturus est: quasi dicat: tota Trinitas veniet ad judicandum, licet solus filius visibiliter et corporaliter appareat. Quamvis autem Deus ubique sit et nullibi venire possit de novo, venire tamen secundum locum est proprium Christo, et secundum effectum justitiae venire est proprium Trinitatis quae per effectum justitiae manifestatur. Et venturus est omnino, etsi plurimi fuerint, qui hoc non crediderint, dicentes hoc esse impossibile, cum Deus ab initio omnia creaverit ut perpetuo durent, et temporum vicissitudo nunquam sit terminanda, et quod est futurum sit, et quod futurum est, jam sit pluries factum. Contra istos loquuntur prophetae, loquuntur apostoli, loquitur etiam ipse Christus qui etsi diem sui adventus non manifestaverit, tamen se venturum praedicit. Huc respicit virginum fatuarum parabola, huc ficulneae et arborum similitudo, in quibus nos vigilantes et praeparatos esse studeamus docet. Unde inquit: media nocte clamor factus est, ecce sponsus venit. Et alibi, videte ficulneam et omnes arbores cum producunt jam ex se fructum et cetera. Conemur igitur vigilare et inveniri parati, ne repentinus super nos veniat interitus, quia dies domini, sicut fur ita in nocte veniet. De his qui diem adventus domini negaverunt loquitur Petrus, 2 Petr. 3, venient in novissimis diebus in deceptionem illusores juxta proprias concupiscentias ambulantes et dicentes, ubi est promissio aut adventus ejus? Ex quo igitur patres dormierunt, omnia perseverant ab initio creaturae. Et cum darent, idest attribuerent et danda esse profiterentur et praedicarent illa quatuor Evangelistae et universi praedicatores, gloriam, fidei suae, et honorem, operationis bonae, et benedictionem, remunerationis futurae. Item gloriam pro resurrectione, honorem pro ascensione. Benedictionem pro sancti spiritus missione. Item gloriam conscientiae, honorem vitae, benedictionem doctrinae. Haec enim omnia attribuenda sunt Deo a quo est omne bonum. Jacob. 1, omne datum optimum et cetera. Item gloriam patri pro creatione. Honorem filio pro recreatione. Benedictionem spiritui sancto pro promissa glorificatione. Rom. 11, ex quo omnia, per quem omnia, in quo omnia, ipsi gloria, sedenti super thronum, idest Christo judici. Joan. 5, pater non judicat quemquam, sed omne judicium dedit filio, ut omnes honorificent filium, sicut honorificant patrem. Viventi in saecula saeculorum, idest aeternaliter, licet mortuus fuerit temporaliter. Supra 1, fui mortuus et ecce sum vivens in saecula saeculorum. Procidebant quatuor animalia, idest universi praedicatores dicerent et ostenderent solum Christum glorificandum, honorandum et benedicendum, qui solus dat sanctis suis gloriam et honorem et benedictionem. Tunc procidebant, idest humiliabant se, viginti quatuor seniores, idest universi novi et veteris testamenti fideles, ante sedentem in throno, se in ejus reputatione nil reputantes: nil sibi, sed ei totum attribuentes. Quasi dicat illud Isa. 26, omnia opera nostra operatus es in nobis domine. Ideo dicit Psalm. non nobis, domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam. Item in fine Psalmorum cum dicitur, gloria patri, inclinant religiosi, quasi dicam ipso facto cum multitudine Angelorum, Luc. 2, gloria in altissimis Deo et cetera. Et adorabant viventem in saecula saeculorum, idest divinum honorem ei exhibebant, licet esset homo, juxta illud Psalm. venite adoremus dominum et procidamus ante Deum. Et mittebant coronas suas ante thronum, idest Christo judici victorias suas ascribebant: idest cum tentationes et tribulationes et peccata et ceteros hostes vicerant, non sibi sed Christo attribuebant, dicentes, ore non corde credentes, dignus es, dignitate, congruitate et condignitate, domine, mala puniens, Deus, bona faciens, noster, te et tua tribuens, accipere, ab omnibus creaturis, gloriam, laudem cordis et honorem, laudem oris, et virtutem, laudem operis: quasi dicat: laudandus, glorificandus, et honorandus es, ore, corde, opere. Et subdit causam. Quia tu creasti omnia: et ideo sunt ad te referenda. Ad locum unde exeunt flumina, revertuntur, ut iterum fluant, Eccl. 1. Judith. 9, Deus totius creaturae tu es. Et ne crederet aliquis, quod subito et ex improviso creasset omnia Deus, ideo subditur et propter idest juxta voluntatem tuam, erant in arte, id est in sapientia Dei, sicut arca vel domus ante est in mente artificis quam fiat actu. Joan. 1, quod factum est in ipso vita erat. Et creata sunt, id est existentia, quae tamen prius erant in Dei sapientia.